خانه
جستجو
Close this search box.
جستجو

ویژه نامه (23مهر ) مقدمه

مقدمه

حسین عسکری

 

استفاده از عصای سفید به شکل امروزی و به عنوان نمادی برای شناخت نابینایان به بعد از جنگ جهانی اول برمی‌گردد. در سال ۱۹۲۱ میلادی یک عکاس اهل شهر بریستول کشور انگلستان با نام جیمز بیگز که در اثر یک سانحه بینایی خود را از دست داد، برای در امان بودن از خطر وسائل نقلیه که در خیابان‌های اطراف محل زندگی وی در حال رفت و آمد بودند، ابتکار استفاده از عصا به رنگ سفید را که به راحتی برای همگان قابل دید باشد را بکار برد.

پس از آن دو تن از برجسته‌ترین محققین‌ آمریکایی به نام‌های دکتر ناول‌ پری، ریاضیدان و دکتر جاکوپس تن ‌بروک، حقوقدان توانستند در سال 1950 ، در جلسه ای مشترک سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) و شورای جهانی نابینایان، قانون” عصای سفید ” را بررسی و تصویب کردند و روز 15 اکتبر برابر با 23 مهر ماه را روز جهانی” عصای سفید” یا روز جهانی ” ایمنی نابینایان ” اعلام نمودند .قانون عصای سفید ، تصویری جدید از نابینایان را در جامعه ترسیم می کند و از افراد نابینا می خواهد که به منظور حمایت از منافع خود ، از تمام مفاد این قانون مطلع باشند. در این قانون کلیه حقوق اجتماعی فرد نابینا به عنوان عضوی از یک جامعه متمدن انعکاس یافته است

 

مسأله مهم و غامض این است:نابینا کیست و نابینایی چیست؟ عمده ترین نگاهی که به افراد نابینا و کم بینا میشود این میباشد که ایشان نمی بینند و لذا وارد تقسیم بندی هایی از قبیل نابینا و بینا میشویم که حتی این گونه افراد را با همین نوع از دسته بندی ها شناسانده میشوند و این یعنی رفتن به نگاهی ساده انگارانه و عاری از پرداخت دقیق به این مسأله، آیا تعریف کردن فرد نابینا به اینکه او نمی بیند میتواند شیوه ای مفید برای فهم مسائل مربوط به این گروه باشد؟ آیا این نوع نگاه نیاز نیست به بحث های علمی کشیده شود؟ آیا وقت آن نرسیده است که این گونه تقسیم بندی ها را رها کنیم و اندیشه مان را به سویی زوایای مختلف نابینا و نابینایی سوق دهیم و از نگاه های ذاتگرایانه پرهیز نماییم.؟اینکه مسأله را صرفا در دیدن یا ندیدن خلاصه کنیم خود منشأ بسیاری از مسائل است، اینکه بگوییم افراد نابینا نمی بینند و همین انتزاع کردنی بیش نیست و از همین خلال است که الفاظی مانند “روشندل و کور” پدید می آید، بردن نابینا در یک جنبه و خلاصه نمودن وی به عنوان کسی که نمی بیند خطری است که حتی در محافل علمی و دانشگاهی نیز اتفاق افتاده است.بنا بر این، نگریستن به نابینا و نابینایی امری پیچیده است که خلاصه نمودن آن به یک جنبه امری غلط انداز میباشد.

با توجه به آنچه که گفته شد کمیته فرهنگی کانون دانشپژوهان با آسیب بینایی دانشگاه تهران برآن شده است تا ویژه نامه (23 مهر) ترتیب دهد که نابینا و نابینایی را از چند منظر به بحث گذاریم.ویژه نامه حاضر متشکل شده از سه قسمت است و این قسمتها نابینا و نابینایی را مطرح میسازند، قسمت اول )مفهوم نابینا:دانشجوی نابینا(رویکرد های علمی)(است که دانشجویان نابینا و کم بینا با توجه به تخصصی که دارند این مفهوم را به بحث گذاشته اند ادبیات فارسی، تاریخ، حقوق، روان شناسی و جامعه شناسی از جمله تخصص هایی اند که در این ویژه نامه همکاری داشته اند.در قسمت دوم (نابینا:نمای نزدیک(دوستان صمیمی)) از دوستان صمیمی افراد نابینا خواستیم که نابینا و نابینایی را با توجه به رابطه تنگاتنگی که با دوستان نابینای خود داشته اند را با ما در میان بگذارند تا به این نکته رسیم که اولا رابطه داشتن و نداشتن با افراد نابینا چه تفاوتی در درک آنان از نابینا و نابینایی می گذارد و دوما این رابطه (یعنی دوستی با افراد نابینا)چه تفاوتی نسبت به سایر دوستی هایشان دارد سومین قسمت ویژه نامه (نابینا:نمای دور(دیگران)) شاید جذابترین قسمت باشد زیرا در این بخش، از کسانی که رابطه صمیمی با افراد نابینا ندارند خواسته شد که درک و تصور خود را راجع به این افراد بنویسند تا بتوانیم به شکل مشخص و در قالب نوشتاری درک دیگرانی که با افراد نابینا به شکل گذرا آشنا هستند را بفهمیم، در این قسمت، ما برای آنکه به نگاه و تصور این گونه افرادی که هیچ گونه رابطه عمده ای با افراد نابینا ندارند جهت داده نشود   سوگیری نداشته باشند که مبادا به ستایش افراد نابینا بپردازند لذا دو ملاحظه عمده لحاظ شد:اولا افراد نابینا از ایشان نخواستند که راجع به درک و تصورشان از نابینا و نابینایی بنویسند و لذا از دوستان بینای خود خواستیم که از ایشان بخواهند راجع به درکشان از نابینا و نابینایی بنویسند و دوما به این گروه گفته نشد که این مطلب به مناسبت یک ویژه نامه و برای افراد نابینا درخواست می گردد.با وجود این، مدعی نبود سوگیری نیستیم اما نکته مهم در این است که نظر و عقیده این گروه از افراد را که هر روز با ایشان مواجهه داریم در قالب نوشتار درآید و خواسته شود که به طور نظاممند به نابینا و نابینایی بیندیشند.

تمام سعی ما بر این بوده است که این سه قسمت، نابینا و نابینایی را از منظر های مختلف مورد ارزیابی قرار دهد و لازم است که به این منظر ها (پرسپکتیوها)توجه شود و صرف گفته ها و عقاید افراد مورد قضاوت و داوری ما قرار نگیرد که نتایج مفیدی برای ما نخواهد داشت، چه دانشجوی نابینا از خلال تخصصشان و چه دوستان صمیمی و چه کسانی که رابطه عمده ای با نابینا و نابینایی ندارند هر کدام منظر خاص خود را دارند و با توجه به این منظر است که روایتگر تجربه خویش اند وو از خلال این منظر ها باید به گفته های ایشان توجه کرد تا به درک بهتری از نابینا و نابینایی برسیم.

در پایان از کسانی که با این ویژه نامه همکاری کرده اند صمیمانه سپاس گزاریم به ویژه از مسؤول کمیته فرهنگی کانون، کامران روشنیزاده که حمایت های ایشان موجب شکلگیری این ویژه نامه بود.

این ویژه نامه از پانزدهم تا بیست و چهارم مهر هر روز در وبلاگ کانون دانشپژوهان با آسیب بینایی دانشگاه تهران منتشر میگردد که هر روز از هر سه قسمت یاد شده یک مطلب بر روی وبلاگ قرار داده خواهد شد و در نهایت متون برگزیده چاپ شده و در روز برگزاری مراسم (22 مهر) در قالب بسته های فرهنگی میان حاضران در مراسم توزیع خواهد گردید.

آدرس وبلاگ کانون دانشپژوهان با آسیب بینایی دانشگاه تهران:

blind-ut.blogfa.com

۱۳ دیدگاه دربارهٔ «ویژه نامه (23مهر ) مقدمه»

سلام خانم عبدلی عزیز تشکر. بله قراره ان شا الله برگزیده ای از این متون در قالب یک ویژه نامه در ۴۰۰ نسخه در روز برگزاری مراسم عصای سفید میان دانشجویان توزیع بشه.

پاسخ دادن به مظاهری لغو پاسخ