سلام بر گوش کنی های عزیز
خوندن مقالۀ امروز هم خالی از لطف نیست و پیشنهاد میکنم بخونیدش
برام جالبه که بعضی از بیناها با این دقت قابل تحسین به معلولین توجه میکنن و اتفاقا امیدوارم که مسئولین هم بتونن چند درصدی توجه به معلولین اختصاص بدن!!!
به امید اون روز که احتمال دیدنش ضعیفه!!!
به خوندن این مقاله دعوتتون میکنم.
بررسی کیفیت دسترسی معلولان ( استفاده کننده ها از صندلی چرخدار، نابینایان و کمبینایان ) به خدمات شهری در شهر قم
فاطمه صمدی[1]
احمد بخارایی[2]
رحمان خدابنده لو[3]
چکیده
مقدمه شناخت میزان تناسب ساختمانها با وضعیت معلولان جهت رفع نیازهایشان ضروری است. مطالعۀ حاضر به منظور بررسی وضعیت اماکن عمومی شهر قم و دسترسی معلولان به خدمات شهری انجام گرفته است.
روش شناسی پژوهش حاضر، توصیفی مقطعی است که در سال 1393 انجام شده است. بازرسی منظم؛ رمپ؛ آسانسور و تختخواب مناسب معلولین؛ پارکینگ؛ درهای قابل عبور؛ تابلو، دستشویی، توالت و حمامهای مخصوص؛ نقشههای قابل تشخیص با حس لامسه، دستورالعملهای ازقبل ضبط شده و علائم حسی در پلکان، متغیرهای مورد بررسی بود.
پایایی لیست با آزمون مجدد بررسی شد(همبستگی85/0). ساختمانهای مذهبی؛ آموزشی؛ خدماتی؛ درمانی؛ اقامتی و تفریحی، به شکل تصادفی انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار20SPSS و برای نمایش دادهها از آمار توصیفی استفاده گردیده است.
نتایج 219مرکز مطالعه شد که همهی آنها فاقد بازرسی بود. با وجود قوانین مناسبسازی، به دلیل اجرای ناقص آنها و عدم نظارت بهزیستی و شهرداری هنوز ساختمانهای عمومی قم مناسب استفادهی معلولین نیست.
کلید واژگان خدمات شهری، معلولان، صندلی چرخدار.
مقدمه
افراد معلول مورد نظر در این تحقیق شامل استفاده کنندگان از ویلچر و کمبینایان و نابینایان[4] میباشد. همۀ این افراد به دلیل نقص در سلامتی کامل جسمانی نیاز به محیطی استاندارد و متفاوت از محیط فعلی جامعۀ ما دارند که مطابق با قوانین بینالمللی این نیاز از حقوق قانونی آنان (حقوق بشر) میباشد.
فرزین و شیبانی در مقالهی خود نابینایان را به دو دستۀ کلی تقسیم کردهاند:
- گروه نابینایان مطلق؛ که فاقد هر گونه توانایی دید هستند.
- گروه نابینایان قانونی: که به طور 100 درصد نابینا نیستند، اما توانایی دید آنها به اندازه ای کم است که میتوان گفت قادر به دیدن نیستند (فرزین و شیبانی، 1389: 4).
از آنجا که شناخت میزان مناسب بودن ساختمانها و فضاهای شهری برای استفادۀ این افراد (معلولان)، جهت درک و رفع نیازهای این افراد در جامعه ضروری به نظر میرسد، ضرورت اینکار در کلان شهرهایی چون قم بهدلیل دارا بودن جمعیت بالا و به تبع آن تعداد افراد معلولِ بیشتر، دوچندان میشود. این شناخت بدون مطالعات میدانی تقریبا غیرممکن است. در واقع میدانیم که شهر فقط یک سیستم کالبدی یا طبیعی نیست، بلکه بستر زندگی انسانها است و بنابراین مکانی برای تحقق آرمانها، بروز خلاقیتها و جستجوی سعادت و رضایت آنان محسوب میشود. از این نظر برنامهریزی شهری باید فراتر از اهداف کالبدی و فنی، به خواسته های اجتماعی، فرهنگی و روانی مردم پاسخ بگوید. لذا برنامهریزیها و طراحیها باید با ویژگیهای جسمی تمامی مردم نیز سازگار باشد.
جان لنگ- محقق برنامهریزی و طراحی محیطی- تأکید میکند که بدون توجه به نیازهای استفاده کنندگان، فضا میتواند حتی صدمات زیاد فیزیولوژیکی و روانی به انسان وارد کند. طراحی استاندارد محیط که برای افراد با قابلیت فیزیولوژیک بالا طراحی میشود، برای ناشنوایان، نابینایان و افراد با مشکل حرکتی محدودیتهای زیادی ایجاد میکند (لنگ جان، 1383).
ناتوانان جسمی، معلولان و جانبازان، بخشی از افراد جامعه اند که همچون سایرین، نیازمند دسترسی و استفاده از امکانات و خدمات عمومی هستند؛ اما وجود برخی موانع به خصوص در نحوهی طراحی، معماری و شهرسازی، بسیاری از فضاهای شهری، به ویژه معابر عمومی، پارکها و فضاهای سبز را فاقد شرایط لازم برای برآورده ساختن نیازهای دسترسی افراد معلول نموده است (حناچی، 1383: 11).
جامعهشناسان دریافتند که دولتها برای پیشرفت و تحقق اهدافشان نیاز به مشارکت مردم در امور دولت دارند و شعار جامعه برای همه زمانی محقق میشود که همۀ افراد در هر سن، جنس و با هر توانایی دارای حق برابر باشند (محمودی، 2010: 20-18).
(برابرسازی فرصتهای در دسترس برای معلولان) یا (زندگی مستقل)، فلسفه و عملی است که به افراد معلول اختیار عمل میدهد و توانمندشان میسازد تا تأثیرگذاری، انتخاب و نظارتشان را در تمام ابعاد زندگیشان اعمال نمایند (بابایی اهری، 1387).
زندگی مستقل این است که بتوانی به شیوهای که میخواهی زندگی کنی. به این معنا که اختیار داشته باشی، کسانی که به تو کمک میکنند و شیوۀ کمک آنها را انتخاب نمایی. این مفهوم الزاماً به معنای انجام عمل خاصی نیست بلکه بدین معناست که بر زندگی هر روزۀ خود نظارت و کنترل داشته باشی (کدیور، 1382).
از آنجا که ساکنان شهرها در استفاده از فضاهای شهر حقوق برابر دارند، بنابراین ایجاد فضاهایی مناسب و مطلوب برای تمام گروههای سنی و جنسی و به ویژه گروههای آسیب پذیر نظیر کودکان، سالخوردگان و ناتوانان جسمی، بخشی از برنامههای توسعۀ شهری قلمداد میشود. مطالعات گستردۀ جهانی نشان میدهد ایجاد چنین فضاهایی در شهر، علاوه بر ایجاد کنش اجتماعی، از حاشیه نشین شدن گروههای خاص در استفاده از فضاهای عمومی شهر کاسته، زمینه را جهت تعامل اجتماعی و بازتولید فرهنگ اجتماعی شهر فراهم خواهد کرد (رفیعیان، 1387 : 45).
معلولان بزرگترین اقلیت جهان هستند و 30 درصد آنان را کودکان تشکیل میدهند. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی 90 درصد آنان به علت فقر به هیچگونه خدمات مددکاری دسترسی ندارند (حیدرپور، 1385).
مطابق با آخرین آمارها 10% و به عبارتی 13% از مردم جهان، به نوعی گرفتار معلولیت جسمی هستند و در ایران به دلیل جنگ تحمیلی، جانبازان را نیز باید بر تعداد معلولین عادی جامعه افزود (صحرایی، 1999).
بنابراین عدم استانداردسازی محیط برای این عدۀ قابل توجه در هر جامعه، به دو صورت میتواند سبب آسیب رساندن به جامعه شود:
- به حاشیه راندن و عدم استفاده از نیروی انسانی معلولین؛
- به ازای هر معلول، یک فرد سالم، به دلیل نامناسب بودن محیط شهر برای معلولان، موظف یا مجبور به همراهی آنان در جامعه است.
این امر از یک سو منجر به عدم بهرهگیری از تواناییهای همراهیکنندگان معلولین، در بخشهای دیگر جامعه میشود؛ و از سوی دیگر معلولین را افرادی مزاحم و وابسته جلوه میکند و باعث سرخوردگی آنان از حضور در جامعه، گوشهگیری و انزواطلبی آنها میشود. لذا در این مقاله بر آن شدیم (هدف) که به بررسی میزان مناسب بودن ساختمانهای عمومی شهر قم، به عنوان یکی از کلانشهرهای کشور، و چگونگی دسترسی معلولان به خدمات عمومی در این شهر بپردازیم.
امید است بتوانیم در این زمینه مؤثر واقع شویم.
پیشینه
بر اساس تحقیق رویا قاسمزاده و همکاران؛ معماری موجود، یکی از مهمترین موانع بر سر راه تلفیق افراد دارای ناتوانی در بستر عادی جامعه است. افراد شرکتکننده در این تحقیق که محرومیت از حضور در برخی مکانها و عدم دسترسی به وسایل حمل و نقل عمومی را تجربه کردهاند؛ معتقدند برای حل مشکلشان گاه باید ساختار فیزیکی اماکن عمومی شهر و سیستم حمل و نقل شهری نیز، مد نظر قرار گیرد (قاسمزاده و دیگران، 1389).
مهدی گلستانی بخت و همکاران، طی تحقیقی که در شهر ساری انجام دادند به این نتیجه رسیدند که اماکن عمومی شهر ساری هنوز مناسب استفادۀ معلولین استفاده کننده از صندلی چرخدار نیست (گلستانی بخت و دیگران،1390 : 9).
فاطمهُ السادات مجیدی طی تحقیق خود دریافت که عمده مشکلات فرد معلول در مسکنهای طراحی شده، مربوط به در نظر نگرفتن ابعاد ویلچر و به تبع آن عدم دسترسی و چرخش ویلچر در فضاها است. مناسبسازی فضا برای معلولین نه تنها در مقیاس مسکن بلکه باید در مقیاسی بزرگتر از آن انجام شده و در سطح شهر، محلات، اماکن عمومی و تجاری نیز تمهیدات و تجهیزات کاملی را اندیشید؛ این اقدام باعث افزایش مشارکت معلولین در شهر شده و حفظ و تقویت حضور آنها را در شهرها منجر خواهد شد.
در واقع سازگار و مناسب ساختن محیط برای معلولین، بازگردانیدن معلولین به اجتماع، زندگی و فعالیت است (مجیدی، 1391 :8-7).
نتیجهای که فاطمه زندیان از تحقیق خود در کتابخانههای شهر زنجان گرفت، این است که اگرچه ساختمانها و تجهیزات کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی شهر زنجان از نظر دسترس پذیری برای معلولین در وضعیت متوسط به بالا میباشند، اما با وضعیت مطلوب انطباق صد درصد ندارند و در نتیجه تمامی فضاها و بخشهای کتابخانه باید بر اساس استانداردهای موجود، مورد بررسی و بهینهسازی قرار گیرد (زندیان، 1390 : 5).
پژوهش سید باقر حسینی و همکارش نشان داد که: از آنجایی که بخشی از نیروهای فعال جامعه، دارای محدودیت جسمی – حرکتی هستند، طراحی فضاهای شهری که افراد از این طریق خود را وارد زندگی اجتماعی کرده و در ارتباط با دیگران قرار میگیرند، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در واقع با طراحی محیطهای دسترسی بلافصل فضاهای مسکونی (فضاهای عمومی، همسایگیها، شبکهی معابر و…) دیگر کمتر نیازی به کمک یا دخالت افراد دیگر در زندگی روزمرۀ افراد دارای محدودیت جسمی – حرکتی خواهد بود و محیط فیزیکی؛ به طور مستقل و بدون کمک دیگران برای این افراد قابل دسترس خواهد بود. باید توجه داشت محیطهای فیزیکی که نیازهای ناتوانترین افراد را برطرف میکند، جوابگوی نیاز سایر مردم نیز میباشد (حسینی و نوروزیانملکی، 1387 :10).
رفیعزاده و همکارش در تحقیق خود مینویسند: از زمان تدوین اولین مجموعۀ ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای معلولان در ایران، بیش از 15 سال میگذرد، اما آنچه در طول این مدت کاملاً مشخص و غیرقابل انکار است، ناکام بودن این دستورالعملها در مقام اجرا میباشد و شاهد این ادعا وضعیت فعلی معابر و فضاهای عمومی بوده که تردد و استفادۀ معلولان را از آنان عملاً غیرممکن ساخته است (رفیعزاده و ماندگار، 1383: 47).
متأسفانه پارکهای شهری نیز همانند دیگر تأسیسات اجتماعی (کاربریهای شهری) قادر به میزبانی از معلولان نیست و به آنها بهرۀ کافی نمیرساند (رئیسی دهکردی، 1376: 243).
مسعود تقوایی و همکاران در تحقیقی که در پارکهای اصفهان انجام دادند به این نتیجه رسیدند که: در مجموع، پارکهای شهر برای استفادۀ افراد ناتوان و با معلولیت خاص، از وضعیت مطلوب و رضایت بخشی برخوردار نیست (تقوایی و دیگران، 1389: 16)
میمندی پاریزی از تحقیق خود چنین نتیجهگیری میکند که: پارکها به عنوان فضاهایی از شهر، که میتوانند گردآورندۀ طبقات و گروههای مختلف جامعه باشند، اهمیت ویژهای در تعاملات اجتماعی شهروندان و از جمله معلولین دارند و در نتیجه از گوشهگیر شدن و انزواطلبی این قشر آسیبپذیر جامعه میکاهند و به این ترتیب زمینۀ بسیاری از مشکلات روحی و روانی این قشر عزیز را از بین برده تعدیل میکنند (میمندیپاریزی، 1391 :8).
یافتههای تحقیق سهرابی و همکاران در مورد طراحی فضاهای ورزشی برای استفادۀ راحت و مستقل افراد جانباز و معلول، عدم توجه کافی به این معیار را نشان میدهد و اینکه لزوم اهمیت دادن کافی به این معیار که در واقع همان مناسبسازی میباشد، بسیار فاکتور مهم و سودمندی است (سهرابی و دیگران، 1390: 19).
بمانیان و همکاران طی تحقیق خود به این نتیجه میرسند که: بسیاری از فضاهای کنوی ساخته شده در سطح شهر، بدون توجه به ضوابط و مقررات معلولین و نابینایان ساخته میشوند. بنابراین، این قشر ناتوان با مشاهدهی سختیهای فراوان که در مواقع حضور در بستر شهر با آن مواجه هستند، گوشهنشینی و عزلت اختیار کرده و همین مسئله میتواند تنزل سطح فرهنگی- اجتماعی جامعه را سبب گردد (بمانیان و دیگران، 1390 : 7-6).
با بررسیهایی که در زمینۀ مشکلات معلولان به دست آمده، مشخص گردیده که عمدهترین مسئلۀ این گروه، مشکلات روحی و روانی و بیش از همه عدم اعتماد به نفس و همچنین زمان بیکاری فراوان در مقایسه با افراد عادی جامعه است. همچنین سایر مسائل اجتماعی از قبیل مشکلات استفاده از وسایل ایاب و ذهاب و مشکل عدم بهره مندی از امکانات ورزشی و تفریحی است که به خوبی میتواند پر کنندۀ ایام فراغت آنها باشد. جامعهشناسان اثبات کردهاند که مشکلات روانی یک موجود معلول که زائیدۀ عدم آمیختگی او با محیط اطراف خود و انزواطلبی و گوشهگیری آن فرد است، میتواند اثرات جبران ناپذیری بر جامعه و مناسبات حاکم بر آن داشته باشد (بهمن پور، 1387: 3).
بروملی[5] و همکاران در انگلستان با مصاحبه با 150 معلول گزارش میکنند که بیش از 60 درصد این افراد هنوز احساس میکنند که در محیط شهری ناتوان هستند. البته ساختمانهای جدیدی که به عنوان مراکز خرید سرپوشیده ساخته شدهاند ضوابط را رعایت نمودهاند، اما خیابانهای پررفت و آمد و مغازههای حومۀ شهر مشکل دارند (بروملی و دیگران، 2007، به نقل از گلستانی بخت و دیگران، 1389).
تحقیقی توسط کلمان[6] تحت عنوان « اماکن مذهبی و دسترسی آن برای افراد معلول بر روی صندلی چرخدار» انجام شده است، که در این تحقیق، 6 بخش ساختمانی در 10 مکان مذهبی در دیکسهیل نیویورک، از نظر میزان دسترسپذیری آن برای معلولین روی صندلی چرخدار مورد بررسی قرار گرفت، که شامل فضای پارکینگ، مسیرهای دسترس پذیر، ورودیها، دسترسی به خدمات، سالن اجتماعات مرکزی و اتاق استراحت بوده است. در هیچ یک از اماکن مذهبی مورد بررسی، 6 بخش مورد نظر به طور کامل دسترس پذیر نبودند (کلمان، 1997، به نقل از زندیان،1390 ).
روش بررسی
این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی است که در خرداد، تیر و مردادماه 1393 در شهر قم انجام شده است. نمونههای پژوهش، ساختمانهای با مصرف عمومی، اعم از دولتی و غیر دولتی می باشد. چک لیستی با مطالعۀ منابع مربوطه و مشورت متخصصین در این زمینه تهیه شده است. برای آزمون پایایی[7] چک لیست، دو هفته بعد از پایان گردآوری دادهها، 5 ساختمان غیردولتی و 5 ساختمان دولتی به طور تصادفی، انتخاب و بررسی شد. دادههای حاصله با آزمون همبستگی پیرسون محاسبه شد (همبستگی 85/0 ). وضعیت این ساختمانها در مقایسه با استانداردها و متناسب با نوع خدمت ارزیابی گردیده است.
از میان استانداردها، 12 « شرط واجب (شاخصها) » با عناوین زیر تهیه شد :
1-وجود بازرسی منظم: نظارت بر اجرای آیین نامۀ اجرایی قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، در سراسر کشور بر عهدۀ سازمان بهزیستی بوده و سازمان یاد شده موظف است گزارش خود را به هیئت وزیران منعکس نماید (نصراصفهانی، 1390).
2-سطح شیب دار (رمپ): هر قسمتی از یک راه قابل دسترسی با یک شیب بزرگتر از 1:20 ( یعنی با طول بیش از یک متر و ارتفاع بیش از 20 سانتیمتر) رمپ نامیده میشود. کمترین شیب ممکن برای هر رمپ باید پیشبینی شود. حداکثر شیب رمپ در ساختمانهای جدید، بایستی 1:12 باشد. حداکثر سربالایی برای هر گذر، بایستی 76 سانتیمتر یا به طول 9 تا 12 متر باشد. برای سطوح شیبدار تا 3 متر طول، حداکثر شیب 8 درصد با عرض حداقل 120 سانتیمتر و برای سطوح شیبدار بیش از 3 متر طول (تا حد مجاز 9 متر)، به ازای هر متر افزایش طول، 5 سانتیمتر به عرض مفید آن اضافه و نیم درصد از شیب آن کاسته شود. سطح شیبدار نباید دارای شیب عرضی باشد. کف سطح باید غیر لغزنده، ثابت، سخت و صاف باشد. در صورتی که سطح، ارتفاعی بیش از 25 سانتیمتر را طی میکند و طول افقی آن بیش از 185 سانتیمتر است، نصب میلهی دستگیره در طرفین آن الزامی است (برجیان و جغتایی،1385).
3-آسانسور آسانسور باید همسطح ورودی باشد. حداقل عرض مفید در آن، 80 سانتیمتر باشد و به صورت اتوماتیک عمل کند. حداقل ابعاد مفید اتاقک 140×110 سانتیمتر باشد. پوشش کف آسانسور محکم، ثابت و غیر لغزنده باشد.
دستگیرۀ کمکی در دیوارهی آن در ارتفاع 85 سانتیمتری تعبیه شود. فاصلۀ دکمه های کنترل کننده از کف، در داخل و خارج آن بین 100 الی 120 سانتیمتر باشد.
دکمهها به خط بریل مجهز باشد؛ حداقل برجستگی آن 5/1 سانتیمتر و حداقل قطرش 3 سانتیمتر و رنگ آن متضاد رنگ زمینه باشد.
به سیستم صوتی گویا مجهز باشد. کلیۀ ورودیهای آسانسور باید مجهز به تابلو مشخصات طبقه با خط بریل بوده و در طرفین ورودی نصب شده باشند. خط مرکزی این علائم از کف بایستی 152 سانتیمتر ارتفاع داشته باشد.
4-تابلو و علائم مخصوص معلولین: کلیۀ اماکن، فضاهای شهری و قسمتهایی از ساختمانهای عمومی که برای استفادۀ ویژۀ افراد معلول طراحی و تجهیز گردیده اند، باید به وسیلۀ علائم بینالمللی ویژۀ افراد معلول مشخص شوند.
به منظور هدایت افراد نیمهبینا به مکانهای عمومی، لازم است با استفاده از چراغها و رنگها به علامتگذاری در طول مسیر پرداخت.
5-پارکینگ مخصوص معلولین: پارکینگ باید در فضای سرپوشیده باشد. پهنای پارکینگ قابل دسترسی نباید کمتر از 244 سانتیمتر باشد. 2% تعداد پارکینگها در پارکینگهای عمومی، باید مختص معلولین و با علائم ویژۀ معلولین مشخص شده باشد.
6-حمام مخصوص معلولین: اتاقک دوش بایستی به ابعاد 91.5× 91.5 سانتیمتر باشد. در اتاقک دوش، بایستی یک صندلی نشیمن با حداقل ارتفاع 43 سانتیمتر و حد اکثر ارتفاع 48.5 سانتیمتر از کف تمامشدهی اتاقک دوش، نصب شده و تا عمق کامل اتاقک دوش امتداد یابد. این صندلی باید در روبروی شیر و دوش آب یا سایر کنترلها قرار گیرد. در دیوار اتاقک دوش بایستی دستگیره یا میلۀ آهنی نصب شود. فضای بین دستگیره و دیوار بایستی 3.8 سانتیمتر باشد. شیرهای آب قابلقبول برای نصب، میتواند از نوع دستهی اهرمی، فشاری و چشمی الکترونیکی باشد.
7-دستشویی (روشویی) مخصوص معلولین: کاسۀ دستشویی باید در فضایی به ابعاد 75 ×120 سانتیمتر قرار گیرد تا امکان دستیابی از روبرو را فراهم آورد. پیشبینی فضای آزاد، به ارتفاع حداکثر 75 سانتیمتر از کف تا پایین لبهی دستشویی الزامی است. عمق فضای آزاد برای زانو باید 20 سانتیمتر و برای نوک پا، 45 سانتیمتر باشد. شیرهای آب دستشویی میتواند از نوع فشاری، دسته اهرمی و چشمی الکترونیکی باشد. ارتفاع جای صابون(مایع دستشویی)، حوله و خشک کن برقی نباید بیش از 100 سانتیمتر باشد.
8-توالت مخصوص معلولین: تعبیۀ سرویس بهداشتی برای افراد معلول در ساختمانهای عمومی الزامی است. کف سرویس بهداشتی باید غیر لغزنده باشد.
حداقل اندازۀ فضای سرویس بهداشتی 170×150 باشد.
در سرویس بهداشتی به سمت بیرون باز شود و عرض مفید آن حداقل 80 سانتیمتر باشد.
کاسهی توالت فرنگی به ارتفاع 45 سانتیمتر از کف و با فاصلۀ 30 سانتیمتر از دیوار مجاور باید نصب شود. میلههای دستگیره در یک طرف کاسۀ توالت فرنگی و پشت آن، در ارتفاع 70 سانتیمتری از کف باید نصب شود.
9-درهای قابل عبور برای افراد استفاده کننده از صندلی چرخدار: حداقل عرض مفید هر لنگه در برای عبور صندلی چرخدار 80 سانتیمتر است. درها باید حتیالمقدور بدون آستانه باشد و در صورت داشتن آستانه نباید ارتفاع آن بیش از 2 سانتیمتر باشد. نصب دستگیرۀ کمکی بر روی درها ضروری است. در صورت استفاده از درهای چرخان، گردشی، کشویی و… که برای افراد معلول غیرقابل استفاده است، پیشبینی یک در معمولی برای استفادۀ افراد معلول الزامی است.
10-تختخواب با قابلیت تنظیم ارتفاع برای معلولین: تختخواب، دارای اهرم جهت کم یا زیاد کردن ارتفاع آن باشد.
11-نقشههای قابل تشخیص با حس لامسه، یا دستورالعملهای از قبل ضبط شده: در مجتمعهای ساختمانی، جایی که پیدا کردن محلهای مستقر موردنظر به شیوۀ متداول، ضرورت داشته باشد (به طور مثال: محوطۀ دانشگاه)، نقشه های قابل تشخیص با حس لامسه، یا دستورالعملهای از قبل ضبط شده، میتواند برای افراد دارای نقص بینایی بسیار مفید باشد. علامتهایی که بتواند به راحتی توسط افراد دارای نقص بینایی تشخیص داده شود، مانند علائم جهتی، مفید هستند.
12وجود علائم حسی در پلکان برای افراد نابینا و کمبینا:
وجود علائم حسی در کف قبل از ورود به پلکان و در پاگرد ها و آخرین پله برای هشدار به نابینایان و کمبینایان، الزامی است(برجیان و جغتایی،1385 :212-100).
هر شاخص در 3 رتبۀ استاندارد است 2 امتیاز؛ وجود دارد ولی استاندارد نیست 1 امتیاز؛ و وجود ندارد0 امتیاز، آورده و امتیاز (نمره) داده شد؛ و گزینهی بینیاز است در مواردی که در مرکز موردبررسی به وجود آن شاخص نیازی نیست – مثلا در ساختمانهای کمتر از 3 طبقه که نیازی به وجود آسانسور نیست- در قالب مقادیر گمشده[8] آورده شد. به غیر از 3 شاخص- 1.وجود بازرسی منظم؛ 2. نقشههای قابل تشخیص با حس لامسه، یا دستورالعملهای از قبل ضبط شده؛ و 3. وجود علائم حسی در پلکان، برای افراد نابینا و کمبینا- که فقط در دو رتبۀ وجود دارد، 2 امتیاز و وجود ندارد 0 امتیاز، آورده و ارزیابی شد.
ساختمانهای مذهبی، اعم از حرم حضرت معصومه (س)، مسجد و امامزاده، دارای 10 شاخص؛ ساختمانهای آموزشی، شامل آموزشگاه، مدرسه و دانشگاه، دارای 10 شاخص؛ ساختمانهای خدماتی، شامل بانک، فروشگاه، پاساژ، ادارات دولتی و خصوصی دارای10شاخص؛ ساختمانهای درمانی، شامل بیمارستان، درمانگاه، کلینیک دندانپزشکی، رادیولوژی، فیزیوتراپی، مطب و داروخانه، دارای 12 شاخص؛ ساختمانهای اقامتی، شامل هتل، دارای 12 شاخص و ساختمانهای تفریحی، شامل رستوران، پارک و سینما، دارای 10 شاخص بود.
حد اکثر امتیاز مراکز آموزشی؛ تفریحی؛ خدماتی و مذهبی20، و حداکثرامتیاز مراکز اقامتی و درمانی 24 بود.
جدول1. توزیع مراکز بر اساس شاخصهای بررسی شده
مرکز
شاخص |
مراکز درمانی |
مراکز اقامتی |
مراکز آموزشی |
مراکز خدماتی |
مراکز تفریحی |
مراکز مذهبی |
تعداد | 12 | 12 | 10(12شاخص منهای دو شاخصِ حمام مخصوص و تختخواب) | 10 | 10 | 10 |
جدول2. توزیع مراکز بررسی شده
مراکز |
مراکز درمانی |
مراکز اقامتی |
مراکز آموزشی |
مراکز خدماتی |
مراکز تفریحی |
مراکز مذهبی |
مجموع |
تعداد | 80 | 10 | 32 | 71 | 15 | 11 | 219 |
درصد | 36 | 5 | 15 | 32 | 7 | 5 | 100 |
لیستهای تهیهشده با اجازهی مسئول هر ساختمان و در مواردی هم که نیازی به دخالت مسئولین نبود به صورت مشاهدهی حضوری پر شد. البته ناگفته نماند که در برخی ساختمانها، بخصوص مراکز خصوصی مثل هتل، رستوران، سینما، مدارس غیردولتی و غیره، مسئولین اجازه بازرسی نمیدادند و ما مجبور بودیم که به صورت ناشناس و به عنوان مشتری به آنجا مراجعه کرده و بلافاصله بعد از خروج از ساختمان، اقدام به ثبت دادهها بکنیم. که به خاطر تعهدات اخلاقی از ذکر اسامی آن مراکز خودداری میشود.
اطلاعات وارد نرم افزار SPSS نسخه 20 شد و از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، ماکزیمم و مینیمم) برای نمایش دادهها استفاده شده است.
یافته ها
219 مرکز، شامل 11(5 %) مرکز مذهبی، 32(15 %) مرکز آموزشی، 71(32 %) مرکز خدماتی، 80 (36 %) مرکز درمانی،10(5 %) مرکز اقامتی، و 15 (7 %) مرکز تفریحی، بررسی شدند.
جدولهای 3 و 4 که در ادامه میآید، شرایط ساختمانهای بررسی شده را از حیث دارابودن یا نبودن 6 شاخص، از شاخصهای 12 گانهی موردبررسی و استانداردها، نشان میدهد. 4 شاخصی که در بند 1 یافته ها متعاقباً توضیح داده میشود، چون در هیچ مکانی مشاهده نشد، از آوردن آنها در جدول اجتناب شد. همچنین دو شاخصی که در بندهای 2 و 3 یافته ها ذیلاً میآید، به دلیل عدم نیاز به وجود آنها در 10 مرکز(فقط در دو مرکز نیاز است که باشند)، در جدول یافته ها آورده نشد.
1- 100% مراکز بررسی شده فاقد بازرسی از سوی مسئولین ادارهی بهزیستی بود. تابلوی مخصوص معلولین؛ علائم حسی در پلکان برای نابینایان و کمبینایان؛ و نقشههای قابل تشخیص با حس لامسه، یا دستورالعملهای از قبل ضبط شده، شاخصهایی هستند که در هیچ مکانی وجود نداشت.
2-تختخواب با قابلیت تنظیم ارتفاع برای معلولین و حمام مخصوص معلولین، دو شاخصی است که فقط در بیمارستانها[9] (که از ساختمانهای مورد بررسی در قالب مراکز درمانی بود) ودر مراکز اقامتی نیاز به وجودشان است.
از 8 بیمارستان مورد بررسی، 3 واحد (37%) مجهز به تخت استاندارد و 5 واحد (63%) مجهز به تخت غیراستاندارد بود. 100درصد مراکز اقامتی بررسی شده، دارای تخت غیراستاندارد بود.
3-حمام مخصوص معلولین در 4(50%) بیمارستان اصلاً وجود نداشت و در 4(50%) بیمارستان دیگر هم به صورت غیراستاندارد بود.
4 مرکز اقامتی (40%) دارای حمام غیراستاندارد و 6 مرکز(60%) از آنها فاقد حمام مخصوص معلولین بود.
4-سطح شیبدار شاخصی است که جهت ورود افراد ویلچری به هر ساختمانی لازم است. یافتههای حاصل از تحقیق حاضر نشان میدهد که از کل مراکز بررسی شده (219 مرکز): 134 مرکز (61%) فاقد سطح شیبدار؛ 57 مرکز (26%) دارای سطح شیبدار غیراستاندارد و 28 مرکز (13%) دارای سطح شیبدار استاندارد، است. درواقع 72% مراکز آموزشی؛40% مراکز اقامتی؛ 47% مراکز تفریحی؛ 63% مراکز خدماتی؛ 59% مراکز درمانی و 73% مراکز مذهبی، فاقد سطح شیبدار است.
5-تقسیم امتیاز ایده آل هر مرکز، به سه قسمت عالی، متوسط و ضعیف نشان میدهد که ساختمانهای شهر قم از لحاظ مناسب بودن برای معلولین ضعیف هستند.
امتیاز ایده آل مراکز آموزشی 20 است؛ با تقسیم 20 بر 3: مراکزی که از 0 تا 6.6 دریافت میکنند، از لحاظ مناسب بودن برای حضور معلولین، ضعیف؛ مراکزی که از 6.7 تا 13.2 دریافت میکنند، متوسط و مراکزی که از 13.3 تا 20 دریافت میکنند، عالی هستند.
در وضعیت موجود[10] ، مراکز آموزشی از 20 امتیاز ایده آل، 1.4 امتیاز دریافت کردهاند که نشان دهندۀ وضعیت (بسیار) ضعیف و نامناسب بودن این مراکز برای حضور معلولین است.
در واقع اختلاف امتیازهای ایده آل و کسب شده (وضعیت ایده آل و وضعیت موجود)[11] به وضوح بیان میکند که ساختمانهای عمومی شهر قم با استانداردها و محیط ایده آلی که باید برای افراد معلول مناسبسازی شده باشد، فاصلۀ بسیار دارد.
جدول3: توزیع ساختمانهای خدمات عمومی مورد مطالعۀ شهر قم، برحسب داشتن سه شاخص، سال 1393
مراکز
متغیر[12] |
مراکز آموزشی | مراکز اقامتی | مراکز تفریحی | مراکز خدماتی | مراکز درمانی | مراکز مذهبی | |
سطح شیبدار[13] |
استاندارد است | 4(12)* | 3(30) | 0(0) | 8(11) | 12(15) | 1(9) |
استاندارد نیست | 5(16) | 3(30) | 8(53) | 18(26) | 21(26) | 2(18) | |
وجود ندارد | 23(72) | 4(40) | 7(47) | 45(63) | 47(59) | 8(73) | |
مجموع | 32(100) | 10(100) | 15(100) | 71(100) | 80(100) | 11(100) | |
پارکینگ مخصوص معلولین |
استاندارد است | 0(0) | 0(0) | 0(0) | 0(0) | 0(0) | 1(9) |
استاندارد نیست | 4(13) | 2(20) | 2(13) | 2(3) | 4(5) | 0(0) | |
وجود ندارد | 28(87) | 8(80) | 13(87) | 69(97) | 76(95) | 10(91) | |
مجموع | 32(100) | 10(100) | 15(100) | 71(100) | 80(100) | 11(100) | |
درهای قابلعبور معلولین |
استاندارد است | 3(10) | 4(40) | 7(47) | 24(34) | 16(20) | 1(9) |
استاندارد نیست | 2(6) | 3(30) | 5(33) | 12(17) | 25(31) | 10(91) | |
وجود ندارد | 27(84) | 3(30) | 3(20) | 35(49) | 39(49) | 0(0) | |
مجموع | 32(100) | 10(100) | 15(100) | 71(100) | 80(100) | 11(100) |
* مقادیر به صورت تعداد (درصد) نشان داده شده است.
جدول4: توزیع ساختمانهای خدمات عمومی مورد مطالعۀ شهر قم، برحسب داشتن سه شاخص، سال 1393
مرکز
متغیر |
مراکز آموزشی | مراکز اقامتی | مراکز تفریحی | مراکز خدماتی | مراکز درمانی | مراکز مذهبی | |
آسانسور مناسب معلولین ویلچری و نابینایان |
استاندارد است | 2(6)* | 7(78) | 5(71) | 10(31) | 17(28) | 1(13) |
استاندارد نیست | 7(22) | 2(22) | 2(29) | 9(28) | 22(37) | 0(0) | |
وجود ندارد | 23(72) | 0(0) | 0(0) | 13(41) | 21(35) | 7(87) | |
بینیاز است** | 0(0) | 1(10) | 8(53) | 39(55) | 20(25) | 3(27) | |
مجموع | 32(100) | 10(100) | 15(100) | 71(100) | 80(100) | 11(100) | |
دستشویی مخصوص معلولین
|
استاندارد است | 0(0) | 1(10) | 0(0) | 0(0) | 0(0) | 1(9) |
استاندارد نیست | 0(0) | 0(0) | 0(0) | 0(0) | 1(2) | 0(0) | |
وجود ندارد | 32(100) | 9(90) | 15(100) | 34(100) | 56(98) | 10(91) | |
بینیاز است | 0(0) | 0(0) | 0(0) | 37(52) | 23(29) | 0(0) | |
مجموع | 32(100) | 10(100) | 15(100) | 71(100) | 80(100) | 11(100) | |
توالتفرنگی مخصوص معلولین |
استاندارد است | 0(0) | 1(10) | 0(0) | 0(0) | 2(3) | 0(0) |
استاندارد نیست | 0(0) | 7(70) | 0(0) | 0(0) | 22(39) | 2(18) | |
وجود ندارد | 32(100) | 2(20) | 15(100) | 34(100) | 33(58) | 9(82) | |
بینیاز است | 0(0) | 0(0) | 0(0) | 37(52) | 23(29) | 0(0) | |
مجموع | 32(100) | 10(100) | 15(100) | 71(100) | 80(100) | 11(100) |
* مقادیر به صورت تعداد(درصد معتبر) نشان داده شده است.
** عددهای درج شده در گزینۀ بینیاز است، از مجموع مراکز کم شده و درصدهای ذکر شده در 3 گزینۀ دیگر (استاندارد است، استاندارد نیست و وجود ندارد)، درصد معتبر است. به طور مثال: از 10 مرکز اقامتی بررسی شده، 1(10%) مرکز به دلیل کمتر از 3 طبقه بودن ساختمانش، نیاز به آسانسور نداشت. بنابراین 10% ذکر شده در گزینۀ بینیاز است از مجموع 10 مرکز محاسبه شده است و درصدش در سه گزینۀ دیگر بیتأثیر بوده و در قسمت مجموع، فقط تعداد بینیاز ها محاسبه شده و درصدشان بی تأثیر بوده است. (درواقع بی نیاز ها به عنوان مقادیر گمشده در نظر گرفته شدهاند).
جدول 5: توزیع مراکز شش گانۀ خدماتی مورد بررسی، از لحاظ دریافت امتیاز مناسب بودن برای معلولان شهر قم، در سال 1393
مرکز
وضعیت |
مراکز آموزشی | مراکز اقامتی | مراکز تفریحی | مراکز خدماتی | مراکز درمانی | مراکز مذهبی |
وضعیت مطلوب(ایده آل) | 20 | 24 | 20 | 20 | 24 | 20 |
وضعیت موجود | 1.4 | 6.3 | 2.7 | 1.4 | 1.3 | 1.9 |
فاصلهی بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب | 18.6 | 17.7 | 17.3 | 18.6 | 22.7 | 18.1 |
نمودار1: وضعیت مراکز شش گانۀ مورد بررسی شهر قم، بر اساس امتیازها، در سال 1393
بحث و نتیجهگیری
یافتههای حاصل از تحقیق حاضر گویای آن است که ساختمانهای عمومی شهر قم، هنوز مناسب استفادۀ معلولین نیست. درواقع میتوان ادعا کرد که به خاطر ضعف قوانین مناسبسازی نیست که امروز علاوه بر معلولان، که اقلیت بزرگی از جمعیت کشور را تشکیل میدهند، با گذشت تقریباً 27 سال از پایان جنگ تحمیلی، متأسفانه هنوز جانبازان عزیز ما از حق مسلم و انسانی و پایه ای خود، یعنی حضور در جامعهای که خود ناجی آن بودهاند، محروم شده و در چهاردیواری خانههای خود در واقع به نوعی محبوس هستند؛ بلکه این مجریان قوانین هستند، که این مهم را تقریباً نادیده گرفتهاند و کار به جایی رسیده است که اکثر تحقیقات از سراسر کشور (گلستانیبخت و دیگران،1389؛مجیدی، 1391؛ قاسمزاده و دیگران، 1389؛ رفیعزاده و ماندگار، 1383؛ رئیسی دهکردی، 1376؛ تقوایی و دیگران، 1389؛ سهرابی و دیگران، 1390؛بمانیان و دیگران، 1390) گویای وضعیت نامطلوب مناسبسازی در شهرهای گوناگون است.
رمضانی قوامآبادی در تحقیق خود سهم عمده را در توسعه و حمایت از افراد معلول، به دولتها میدهد و نتیجهگیری میکند که رسیدگی به مشکلات اجتماعی شدید معلولین و توسعۀ حضور آنان در امور مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، در گرو اتخاذ تدابیر مناسب دولت است (رمضانی قوامآبادی، 1390: 32).
نویسندگان تحقیق حاضر نیز با این نظر موافقند و علاوه بر آن اعمال ضمانت اجرایی برای ناظران مناسبسازی اماکن یعنی سازمان بهزیستی و ادارۀ شهرداری را از ملزومات مناسبسازی میدانند، چرا که با گذشت چندین سال از تصویب قوانین مربوطه، شاهد عدم بازرسی بهزیستی در اماکن سطح شهر بودیم و شهرداری نیز که مکلف به عدم صدور پایان کار برای ساختمانهای تازه تأسیسِ فاقد رعایت استانداردهای مناسبسازی جهت استفادهی معلولین است، عملاً اقدام به صدور پایان کار و مجوز بهرهبرداری کرده است.
تجربه نشان داده است که صرف وجود قانون، بدون ضمانت اجرا ( مجازات در مقابل عدم انجام وظایف قانونی)، کارکرد چندانی ندارد؛ چرا که با گذشت 14 سال از تصویب قانون برنامهی سوم توسعه[14] و 10 سال از تصویب قانون جامع حمایت از حقوق معلولان[15]، اکثر ساختمانهای عمومی شهر قم هنوز مناسب استفادۀ معلولان نیست. ادارهی بهزیستی و شهرداری، گویا وظایف قانونی خود را به کلی فراموش کردهاند.
واضح است که اگر ادارهی بهزیستی و شهرداری میدانست که در مقابل عدم انجام وظایف خود مؤاخذه و تنبیه خواهد شد، اکنون اوضاع ساختمانهای عمومی شهر چنین نبود. البته در کنار ضمانت اجرا، نیاز به فرهنگسازی هم داریم. ما به عنوان افراد سالم جامعه و مسئولین به عنوان مسئول، تنها در صورتیکه خود را در جایگاه معلولین قرار دهیم، میتوانیم آنها را درک کنیم و در جهت رفع مشکلاتشان بکوشیم. باید توجه داشت که معلولین نیز مانند سایرین مالیات خود و عوارض دولتی را میپردازند و حق دارند که حداقل از کمترین حقوق شهروندی که امکان تردد و حمل و نقل در شهر است، همچون سایرین برخوردار باشند. اینها همان افرادی هستند که به رغم مشکلات عدیده ای که دارند هنوز هم نقش پررنگی در اعتلا و سربلندی کشور ما دارند. نمونۀ بارز آنها، ورزشکاران جانباز و معلول هستند که با امکاناتی نه چندان زیاد در مقایسه با سایر ورزشکاران همواره در مسابقات پاراالمپیک از اعتبار و حیثیت ورزش ایران دفاع میکنند. بسیاری از این افراد فراتر از انسان بودن، جانبازانی هستند که در راه تعالی کشور ما معلول شدهاند. این بیانصافی است که کوچکترین وظیفهی خود در قبال آنها، یعنی مناسبسازی محیط شهر برای حضورشان در جامعه را اینگونه انجام داده و فقط به ساختن مراکز نگهداری آنان اکتفا کردهایم. درواقع با این کار آنان را افرادی ناتوان که نیاز به مراقبت دارند جلوه میکنیم و انتظار داریم که دچار افسردگی هم نشوند.
معلول فضایی خاص و جدا از بقیهی مردم نمیخواهد. شهر، ساختمان، خیابان، مسیر یا پارک ویژۀ معلولین نمیخواهد، بلکه معلول به فضاهایی زنده، پویا و کارآ در کنار سایر مردم نیاز دارد تا تعاملات اجتماعی او در بستری یکسان ولی مناسب با نیازهایش شکل بگیرد (بیات سرمدی، 1385).
پیشنهادات
-انجام تحقیقات آتی در شهر قم با محوریت بررسی خیابانها و معابر عمومی شهر.
-استفاده از نتایج تحقیقات توسط مسئولین برای دانستن ضعفهای اماکن عمومی، که مانع حضور معلولان در جامعه است.
-تشکیل کمیته ای، مستقل از بهزیستی و شهرداری، توسط دولت و واگذاری مسئولیت نظارت بر مناسبسازی ساختمانها به آن.
-طرح و تصویب ضمانت اجرا در مجلس، در قبال عدم رعایت شاخصهای مناسبسازی توسط سازندگان ساختمانهای جدید.
-مناسبسازی کلیه ساختمانهای از قبل ساخته شدۀ شهر قم.
تشکر و قدردانی
نویسندگان مقاله بر خود لازم میدانند تشکر صمیمانۀ خود را از مسئولین محترم ساختمانهای عمومی مورد بررسی در این تحقیق و تمامی دوستان و عزیزانی که در این مسیر ما را یاری کردهاند، ابراز دارند.
1کارشناس ارشد جامعهشناسی دانشگاه پیامنور تهران غرب، تهران، ایران fateme_samadi@yahoo.com
[2] دکترای جامعه شناسی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه پیامنور تهران غرب، تهران، ایران . bokharaei_ah@yahoo.com
[3] کارشناس ارشد مدیریت و کارشناسمسئول وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، تهران، ایران. Rkhodabande47@yahoo.com
*آدرس نویسنده مسئول: دانشگاه پیامنور مرکز تهران غرب، انتهای غربی اتوبان شهید همت– بعد از داشگاه علوم انتظامی– شهرک شهید باقری–ضلع شمالی ساختمان شهرداری منطقه 22.
تلفن:09193585628
رایانامه: fateme_samadi@yahoo.com
[4] . blind and low vision
[5] – Bromely
[6] – Tara Danielle Coleman
[7] – Reliability
[8] – Missing Values
[9] – درصدهای ذکر شده برای بیمارستانها (در این قسمت) درصد معتبر است.
[12] – Variable
[13] -Ramp
[14] – در سال 1379 بند ج ماده 193 قانون برنامۀ سوم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. در این بند تأکید شده است که به منظور ارتقای کمی و کیفی خدمات توانبخشی و دسترسی عموم مردم به این خدمات و تحقق تساوی فرصتها برای معلولان و توسعۀ مشارکت آنان در جامعه، مناسبسازی اماکن عمومی و خصوصی در طول آن برنامه صورت پذیرد (قانون برنامۀ سوم توسعه، 1382).
[15] – « قانون جامع حمایت از حقوق معلولان » در سال1383 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. مادۀ 2 این قانون و تبصرههای آن به ضرورت مناسبسازی محیط برای معلولان و وظایف ارگانهای مختلف در این زمینه تأکید نموده است. مسؤلیت هماهنگی و نظارت بر عملکرد دستگاهها در این خصوص و تهیۀ گزارش مربوطه و ارائۀ آن به دولت به عهدۀ سازمان بهزیستی گذاشته شده است.
بر اساس تبصرۀ 2 این ماده، شهرداریها موظفند از صدور پروانۀ احداث و پایان کار برای آن تعداد از ساختمانها و اماکن عمومی و معابری که استانداردهای تخصصی مربوط به معلولان را رعایت نکرده باشند، خودداری نماید (نصراصفهانی، 1390: 27).
۱۰ دیدگاه دربارهٔ «پنجاه و ششمین مقالۀ ارائه شده در همایش جامعۀ بینا شهروند نابینا، بررسی کیفیت دسترسی معلولان به خدمات شهری در شهر قم»
درود و سپاس از مطالب زیبا و مفید شما
درود
خواهش میکنم.
از اینکه توجه میکنید و میخونیدشون ممنونم.
موفق باشید.
سلام پریسیما خانم.
مثل همیشه جالب و خواندنی بود و همان طور که خودتان هم گفتید امیدواریم مسئولین یه درصدی رو به توجه به معلولان اختصاص دهند.
از زحمتتان ممنونم و دست شما درد نکند.
شاد باشید.
سلام آقای رضازاده
شما هم مثل همیشه به من لطف دارید.
ممنون از حضورتون.
موفق باشید.
سلام و درود بر پریسیما خانم اول مرسی بابت این مقاله عالی جامع و کامل
ببین در این خصوص باید من کمی در باره شهر خودم صحبت کنم همان طور که میدانید ماده ۲ قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مصوب سال ۸۳ که کماکان تا هنگام تصویب و روشن شدن تعیین و تکلیف قانون جدید معتبرست بیان داشته که کلیه وزارتخانه ها سازمانها و بقیه ی نهادها موظفند در خصوص احداث ساختمانها و مکانهای عمومی به نحوی عمل کنند که امکان دسترسی و بهره مندی از آنها برای معلولان وجود داشته باشد حتی جالب اینست که در تبصره ۲ همین ماده شهرداریها را موظف کرده به ساختمانهای عمومی که استانداردهای لازم را جهت استفاده معلولان ندارند یا بهشان پایان کار یا مجوز ندهد حال وقتی معابر عمومی یا ساختمانهای عمومی و یا ناوگان حمل و نقل عمومی را ملاحظه میکنی میبینی که این گونه نیست
بذارید چند نمونه ذکر کنم مثلاً یک موردش بهزیستی رودکی شیرازست که خیابان منتهی به این بهزیستی اولاً که پل عابر پیاده ندارد و در ثانی که یک خیابان بسیار پر تردد برای وسایل نقلیه هست و هر کی بخواهد از آن عبور کند و بینا هم باشد باید با ترس و لرز از این خیابان عبور کند تا چه برسد به یک فرد نابینا یا در مورد خیابان منتهی به مدرسه شوریده هم همین نقص دیده میشود؛ در خصوص اتوبوس های درون شهری اگر خط ویژه باشند در هر ایستگاهی که توقف کنند بیان میدارند که در فلان ایستگاهیم ولی اگر خط ویژه نباشند خیر در خصوص دو پایانه ی نمازی و قصردشت هم باید بگویم وقتی یک نابینا وارد این پایانه ها خصوصاً پایانه نمازی میشود باید خیلی حواسش باشد که اتوبوسی او را زیر نگیرد چون که اوضاع بسیار بدی دارد خصوصاً در مورد پارک کردن اتوبوسها در پایانه نمازی اما میرویم سراغ دو فضای تفریحی که اخیراً در شیراز ایجاد شده یکی فروشگاه هایپر استار است که فوق العاده غیر قابل دست رس برای نابیناهاست و اصلاً نمیشود که به تنهایی به این مکان رفت چون که خیلی نمای ساختمانیش اصول و قاعده درست و حسابی ندارد و وقتی هم که وارد آن فروشگاه میشوی چون به صورت سلف سرویسی هست هر آن امکان دارد به یک وسیله یا یک شیء که توی ویترین گذاشته برخورد کنی و اتفاقاتی برایت بی افتد که نگو و نپرس دومین مکان تفریحی هم ستاره پارس هست که وضعیتی همانند هایپر دارد
اما حال میرویم سراغ دانشگاهی که خودم در آن درس میخوانم اولاً فقط آسانسورهای آن فقط اعلام میکند که کدام طبقه ای از این لحاظ مناسب است اما اگر جای دکمه های طبقات را حفظ نباشی امکان دارد این قد بالا و پایین بشوی که تا برسی به طبقه همکف یا طبقه مورد نظرت, اما محیط بیرونی آن یعنی حیاتش تا سلف سرویس ناهار خوری بسیار دور است و یک کم هم مسیرش نامناسب
خود فضای شهر هم که دیگه نگو امشب میخوابی فردا پا میشی میبینی یه جایی رو خراب کردن و دارن میسازند و نه حفاظی نه چیزی اون وقت اگه شما نابینا باشی و تنها بیای بیرون خدایی نکرده میبینی که سرت خورد توی … یا پایت رفت توی ماسه ها یا خاکهایی که آن جا ریخته شده در خصوص کف پوشهای مخصوص افراد نابینا در پیاده رو ها اگه شما دیدی ما ها هم توی شهرمان دیدیم
ببخشید که خیلی طولانی شد و خودش شد پست ببینید من نمیخوام بگم که با این شهر یک نابینا باید بشینه توی خونه و بیرون نیاد بلکه میخواستم بگم که شهر ما که جز کلان شهرهای ایران محسوب میشود این قد چاله چوله داره به هر حال امیدوارم روزی برسه که دیگه هیچ چاله و چولهی در هیچ شهر برای ما نابیناها نباشه ببخشید که بازم سرتون را درد آوردم بازم ممنونم بابت این مقاله عالی شبتان بخیر در پناه حق بدرود و خدا نگه دار
سلام
کاملا موافقم.
وقتی اوضاع شیراز این باشه از شهرهای دیگه چه انتظاری میشه داشت؟
امیدوارم یه روزی بیاد که هیچ معلولی از این مشکلات که واقعا هم نباید باشن رنج نبره!!!
ممنون از حضور و نظرتون.
شاد و موفق باشید.
سلام پریسیما
ممنون به خاطر این مقاله ارزشمند
سلام
خواهش میکنم
شما با لطف میخونیدش.
ممنون به خاطر حضور.
سلام.
خوب هستید؟
میشه شما این مدت که من کار دارم پست نذارید؟ آخه مجبور میشم بیام برای تشکر! خخخخ
حالا دعوت کردید برا خوندنش آخرش غذا هم بهمون میدید؟
مدال من رو بدهید که با این گرفتاری که دارم مقاله رو خوندم. خخخخ
مرسی!
سلام
خخخ خیلی باحال بود.
خب وقت کنید بیایید دیگه مگه چی میشه؟
خوشحال شدم که علیرغم کار فراوانی که دارید میآیید و اینارو میخونید.
ممنون از حضورتون.
موفق باشید.