خانه
جستجو
Close this search box.
جستجو

چرا با نابینایان در جامعه به عنوان شهروند درجه دو برخورد می شود؟

اون بچه ی ده ساله، در حین اینکه به شدت ازم می ترسید و پرهیز می کرد، قبل از اینکه لواشک ازم بگیره، قبل از اینکه تا الان که بیست سالشه یکی از دوست های صمیمیش باشم، از همون اولش به ترسناک بودنم و به ناتوانیم مطمئن بود. یه کلیشه که بیشتر از شش ساله اینجا گفتم و نوشتم و خوندید. روشندل؟ نع. نابینا؟ نع. کور؟ آره! کور! کوووووور! خودشه. همون که آدمو میخوره. همون که جادوگره. فرهنگی که دیگه یواش یواش ایرانی جماعت داره ازش فاصله میگیره. البته هنوزم این فرهنگ بعضی از جا های ایران هست. حتی توی افغان ها هم که به نوعی هموطن ما به حساب میان و فارسی صحبت می کنن این فرهنگ هست. این هایی که فرهنگ درجه دوم یا حتی درجه سوم و پایینتر حساب کردن نابینایان رو با خودشون یدک می کشن، فرقی هم نمیکنه مال کجا باشن. حالا اگه نابینا رو یه آدم‌خور هم ندونن. نهایتا مطمئنند حتی اگه دندون های ما برای تیکه تیکه کردن گوشت بچه هاشون اونقدر تیز نباشه، ولی پنجولامون حتما برای این کار مناسبسازی شده. حتی اگه پنجولامونم مناسبسازی نشده باشه، پاهامون برای لگد زدن بهشون مطلوبه. حتی اگه پاهامونم در نظر نگیرن و چشمپوشی کنن که لطف کرده باشن ما رو یه چیزی شبیه انسان بدونن، آخرش از نظرشون ممکنه اگه حتی از نظر فیزیکی هم آسیبی به بچه‌شون نزنیم، ولی احتمال اینکه به دلیل کمبود عقلمون که ناشی از کمبود چشمه، بچه رو از لحاظ تصمیمی دچار تردید و اشتباه کنیم هست. مثلا به بچه بگیم برو خودتو بنداز تو چاه. یه همچین چیزایی. تازه، خوراکی هایی هم که داشته باشیم، به خودشون، بچه هاشون و تمام خاندانشون، اصلا به تمام بشریت حرامه. آخه هنوز دانشمند ها مشخص نکردن و توی هیچ نشریه ی علمی چاپ نشده که نابینایان تمیزن، قابل احترامن، قابل اعتمادن، و عقل درستو حسابی دارن. هیشکی تأیید نکرده نابینایان توانایی انجام کار های روزمره رو هم حتی داشته باشن. چه برسه همپای افراد بینا یا جلوتر از اونا بخوان قدمی بردارن و مفید باشن. بعضیاشونم نابینا رو یه معجزه میدونن. یه موجود به شدت مقدس که مستقیما با تصویری به کیفیت آلترا اچ دی و با صدایی به کیفیت دالبی دیجیتال، با خدا و فرشته هاش در ارتباطه و اجابت دعا ها و نفرین هاش رد خور نداره. این موجود نابینا، هرچه قدر هم گناه کنه، که هرگز گناه نمی کنه، باز روز قیامت نه تنها بهشتیه، بلکه میتونه شفاعت دیگران رو هم بکنه و از درجه و مقام صالحین برخورداره. موجودی که کمک بهش سواب داره. چه ببریش اون طرف خیابون، چه پول کف دستش بگذاری، چه یه لقمه کوفته بدی نوش کوفتش کنه. از نظر اینا، نابینا، نابینا نیست. روشن‌دله؟! آخه آیا واقعا اینطوریه؟ اینطوری باشه یا نباشه، همینه که هست. اعتقاده دیگه. نمیشه کاریش کرد! نمیشه کاریش کرد؟ مگه تو میتونی توی دین طرف، توی باور هاش رخنه کنی؟ مگه میتونی بگی اعتقادت اشتباهه؟ بگو تا دارت بزنه! خب شاید تغییر فرهنگی همین باشه. هنر تعدیل باور های نادرست و تقویت باور های درست.

چقدر حرف دارید که توی کامنت ها به من بزنید. حالا توی قرن بیستو یک، توی یه سایت عمومی در انظار عموم، به چه مسئله ی پیش پا افتاده و دست هزارمی می پردازم. نه؟ پادکست غیر تکراری بلد نیستم بزنم. خبر جدید ندارم. پست درستو حسابی ازم نمیاد. مجبور شدم حرف های کلیشه، تکراری، بی ربط، غیر واقعی، و چرند تحویل ملت بدم. نه؟ اگه کار جدیدی بلد نیستم، حد اقل حرف هم نزنم. نه؟ اگه حرف نزنم، کسی بهم نمیگه گنگ یا لالم. نه؟

باور کنید هست. این فرهنگ، نه فقط توی خیلی از مناطق محروم و روستا ها، بلکه اتفاقا توی کلانشهر ها هم هست. تا وزیر و وکیل هم به این فرهنگ مسموم آلوده اند. آلوده برای منع نابینا از استخدام. آلوده برای اینکه نابینایی طرف رو به عنوان یه واقعیت تلخ در راستای توجیه بی فرهنگی خودشون در عدم مناسب سازی امکانات کشور برای فعالیت این قشر به رخ بکشند. توی بچه ها و بزرگتر هاشونم هست. وقتی من توی خیابون، عروسی، یا هر جمع دیگه ای با بچه ای مواجه میشم که به مامانش میگه این آقا با این میله ی سفید درازی که دستشه خطرناکه؟ و مادرش در جواب میگه آره هیچی بهش نگو بیا این طرف، خوب که فکر می کنم، می بینم باید از همین نقطه، دقیقا از همین نقطه دنبال مقصر برای رفتار های بعدی این بچه و رفتار کنونی مادرش بگردم.

به نظر شما چرا جامعه ما رو قشر درجه دومی به حساب میاره؟ یعنی آیا اون مادر قبلا یه نابینا با چه خصوصیاتی دیده که بچه اش رو از مواجهه با نابینا به عنوان یه آدم عادی منع می کنه؟ آیا بچه حق نداره وقتی رفتار مادرش رو می بینه از نابینا جماعت بترسه؟ نکنه مادر این بچه، هیچ نابینایی رو قبل از من ندیده و چون مادر خودش توی بچگی از نابینا ترسوندتش الان با بچه اش و با من همچین رفتاری کرده؟ شایدم مادر بچه بدون هیچگونه تصور قبلی از یه نابینا، بدون اینکه هیچ نابینایی رو دیده باشه یا کسی براش از نابینا ها حرفی زده باشه، خودش یه تصور ذهنی برای خودش ایجاد کرده و به خودش حق داده تصور ذهنیش رو به بچه اش هم منتقل کنه. خواه تصورش درست باشه، خواه اشتباه.

من فکر می کنم. من مقصرها رو دونه دونه پیدا می کنم و نام می برم. هرچی کم گفتم، خودتون توی کامنت ها بنویسید:

  1. کم کاری نهاد های مرتبط از جمله بهزیستی در آموزش مهارت های زندگی، توانبخشی، و تحصیلی نابینا و خانواده اش از بدو نوزادی تا بزرگسالی.
  2. کم کاری خانواده ای که فرزندشون مشکل بینایی داره در آموزش فرزندشون، اعتماد به فرزندشون، و تشویق فرزندشون برای شیرجه زدن توی زندگی مثل همه.
  3. کم کاری آموزش و پرورش در ارتقای سطح کیفی زندگی شخص نابینا اضافه بر ارتقای سطح تحصیلیش.
  4. کم کاری خود شخصی که نابیناست برای مستقل شدن و داشتن یه زندگی عادی. علاقه ی شخص به تنبلی و آماده‌خوری.
  5. کم کاری رسانه های جمعی در معرفی نابینایان توانمند در قالب متن، عکس، فیلم، سریال، و کلیپ های رایج.
  6. کم کاری جامعه در مطالعه ی کتاب، تماشای فیلم، و کسب اطلاعات در خصوص قشر نابینا. اندیشیدن، خوب چیزیه والا.

می بینید؟ یه جور هایی همه مقصرند. نمیشه یه نفر رو مقصر دونست. این تقصیر، باید شش قسمت بشه و هر کسی یه کمش رو به گردن بگیره.

وقتی اکثریت به اصطلاح مددکار های سازمان بهزیستی هیچ تصوری از نابینا و نابینایی ندارن، وقتی این مددکار ها یک مشت کارورزند و ازشون خواسته میشه همون ابتدای کارورزی کیس های پیچیده رو بردارن تکمیل کنن، وقتی سازمان بهزیستی بیش از دویست وظیفه داره و با تنها دستی که داره حتی یکی از این دویست هندوانه رو هم نمیتونه سالم به مقصد برسونه، وقتی سازمان بهزیستی برای آموزش نوزادان، خردسالان، کودکان، نونهالان، نوجوانان، جوانان، و نهایتا سالمندان با آسیب بینایی و اطرافیانشون هیچگونه آموزش طبقه‌بندی شده، مدون، و سراسری ای رو در کشور نداره و دنبال نمی کنه، وقتی هنوز بعد از سی چهل سال تأسیس این سازمان، شفافیتی در خصوص میزان بودجه و انواع وسایل کمک آموزشی و توانبخشی مورد نیاز نابینایان وجود نداره، وقتی سازمان بهزیستی نابینایان رو از یادگیری مهارت های استقلالبخش و بهره‌مندی از وسایل توانبخشی محروم نگه می داره، وقتی رشوه و رانت و پورسانت و لابیگری جاشو به کار کارشناسی و مدیریت شایسته میده، نابینایان، یه مشت انسان ضعیف از هر نظر بار میان و جامعه اگه هم بخواد این قشر رو به حساب بیاره، در عمل با مشکل مواجه میشه. من کارفرما، چطور نابینایی رو استخدام کنم که بلد نیست با برنامه های رایج آفیس کار کنه؟ من کارفرما، چطور نابینایی رو استخدام کنم که از برخورد با یه دختر توی محل کارش هول میشه و مسائل پیچیده ای رو رقم می زنه؟ من کارفرما چطور نابینایی رو استخدام کنم که خودش بلد نیست به تنهایی در ساختمان های مختلف کارخانه بطور مستقل رفتو آمد کنه و همیشه وقت کارکنان دیگه رو برای ترددش می گیره؟ من کارفرما چطور نابینایی رو استخدام کنم که بلد نیست به ظاهرش، به سر و وضعش برسه؟ من کارفرما چطور نابینایی رو استخدام کنم که اگه مسئولیتی بهش دادم، جرأت نمی کنم توی هیچ جلسه ای برای صرف غذا دعوتش کنم از بس کثیف غذا می خوره؟ چطور این فرد نابینا جرأت کرده فرم استخدام آموزش و پرورش رو پر کنه در حالی که بعد از قبولی توی آزمون و معلم شدن، به شاگردش گفته خودش بلد نیست ساندویچ درست کنه و از بچه ی یازده ساله ی کم‌بینا خواسته واسش ساندویچ نون و پنیر درست کنه؟! این ها و فراتر از این ها، واقعیاتی تلخند که میدونم دوست ندارید بخونید و افراد بینا هم بخونن. میدونم فکر می کنید افراد بینا اگر این سطور رو بخونن روشون زیاد میشه و فکر می کنن همه ی ما نابینایان اینطوری هستیم. ولی اشتباه نکنید. افراد بینا هم درک و فهم و بینش دارن و مطلقا بدبینانه به قضیه نگاه نمی کنند. میدونن که ما داریم آسیب‌شناسی می کنیم. به هر حال، بپذیریم یا نپذیریم، این واقعیتی هست که اگه اسمشو واقعیت بذاریم یا سیاهنمایی، در اصل ماجرا تفاوتی به وجود نمیاره. نابینایان همچنان قشر درجه دومی باقی می‌مونن، نابینایان همچنان استخدام نمیشن، نابینایان همچنان در گرداب چرخه ی تکرار یک رکود تکراری، دستو پا خواهند زد.

وقتی پدر و مادر کسی که مشکل بینایی داره بین اون و برادر خواهر هاش فرق می ذارن، اگه فرزند نابیناشون رو لوس کنن، باعث تنفر بقیه از او میشن، و اگه به فرزند نابیناشون اهمیت ندن، باعث تضعیف اعتماد به نفسش میشن. اینه که خانواده و اطرافیان افرادی که آسیب بینایی دارن، باید این مطلبو یک بار برای همیشه توی کله ی مبارک‌شون فورو کنن. نابینا کاملا یه فرد عادیه منهای چشم. همین و بس. نیازی نیست بین اون و دیگران فرق بذارید. کافیه تا میشه محیط رو مناسب سازی کنید تا بتونه مساوی با دیگران در انجام فعالیت های اجتماعی و یادگیری مهارت ها شرکت کنه. وقتی پدر میگه من این بچه ی نابینا رو توی مهمونی نمی برم آبرومو می بره، وقتی مادر بچه میگه این بچه نباید طرف چایساز بره خودشو می سوزونه، پس نباید انتظار داشته باشه جامعه هم به بچه اش هیچ اهمیتی بده. وقتی بچه رو عروسک یا مرده ی متحرک بار میارید، وقتی به زور هم که شده ازش نمیخواید تنبلی رو کنار بذاره، لوس، بی تحرک، و نهایتا یک انسان درجه دومی خواهد شد.

وقتی آموزش و پرورش اصرار داره متن یه سری کتاب توسط بچه حفظ بشه و آخر هر شش ماه روی کاغذ سیاه بشه، وقتی کلاس ها و کار های عملی در مدارس نابینایی نزدیک به صفره، وقتی معلم هایی که به نابینایان تدریس می کنن خودشون مشکلات خلقی، رفتاری، مهارتی، و اجتماعی دارن، وقتی زنگ پرورشی یا تفکر خلاصه میشه در علائم بلوغ، و زنگ هنر خلاصه میشه در کلاس کامپیوتر یا سفالگری، وقتی دوره های خودیاری جزو کلاس های آموزش و پرورش استثنایی نیست، وقتی دوره ی جهتیابی در ده بیست درصد مدارس اونم به صورت فرمالیته و بدون کار کارشناسی تشکیل میشه، وقتی بچه ها به رفت و آمد با عصای سفید تشویق نمیشن، وقتی کتاب ها به جای درشت‌خط و بریل به صورت گویا تهیه میشن، وقتی دانش آموزان نابینا از دیگر دانش آموز ها جدا میشن، تعجبی نیست اگه مهارت های فرد نابینا نزدیک به صفر باشه، اگه فرد نابینا توی دوستیابی دچار مشکل بشه، اگه املا و نگارشش افتضاح باشه، و اینجاست که جامعه مجبوره نابینا رو یک فرد درجه چندمی در نظر بگیره چون خیلی وقتا واقعیت همینه.

وقتی نابینا هایی رو می بینم که سفت و سخت معتقدند همه ی جامعه نوکرشونن و از نظر این نابینایان، باید یک سری آدم نیکوکار پیدا بشن که دسترنج‌شون رو مفت مفت بدن اینا تا آخر عمرشون بخورن و بخوابن، تعجب نمی کنم وقتی یه ماشین مدل بالا با شدتی هرچه تمامتر از ترس اینکه مشابه نابینای قبلی مثل کنه بهش آویزون نشم از من رد میشه. تعجب نمی کنم وقتی می بینم یه نابینا دوست های بینا به تعداد انگشت های دست نداره. اونقدر با توقعاتش همه رو اذیت کرده که کسی حاضر نیست خودشو توی دام بردگی این شخص گرفتار کنه. این نابینا، اونقدر عصا نزده و دستش توی دست این و اون بوده، اونقدر ظرف نشسته و زحمتش روی دوش این و اون بوده، اونقدر غذا نپخته و همه رو به عنوان آشپز در ذهن دیده، اونقدر کتاب هاش رو اسکن نکرده و منتظر جزوه های گویا از هم دانشگاهی ها و اسکن شده های آماده از بخش امور نابینایان بوده، اونقدر مهارت و سواد یاد نگرفته و زرت و زرت از همه توقع اشتغال داشته، اونقدر هر روز بعد از خوردن غذا یا میوه یا نوشیدنی هیچی رو جمع نکرده و ول کرده رفته پی زندگیش، اونقدر در ازدواج از زن و فرزند به عنوان ابزار استفاده کرده، که همه ی اطرافیانش مطمئن شدند نابینایی مساویست با مفتخوری، آماده‌خوری، تنبلی، ناتوانی، و قابل ترحم بودن!!!

وقتی تلویزیون و رادیو قهرمان های مذهبی یا اخلاقیشون در تعداد خاصی از نمایش ها افراد نابینا هستند، وقتی استفاده از افراد نابینا به عنوان افراد عادی جامعه در نمایش ها گنجانده نمیشه، وقتی یا نابینا رو مفلوک مفلوک یا مقدس و فوق توانمند جا می زنن، وقتی نابینا به عنوان شخصیت خوب و بد نظیر یه بقال، یه نجار، یه کارگردان، یه معلم، یه تلفنچی، یه مستخدم، یه مدیر، یه قاچاقچی، توی سریال ها به کار گرفته نمیشه، جامعه حق داره از معدود نمایش هایی که در خصوص نابینایان از رسانه ها می بینه، تصور ذهنی غلط و درجه چندم از این قشر واسش به وجود بیاد.

وقتی همین جامعه، تمام حرف هایی که بالا گفتم رو یه بیگ لایک می زنه و به خودش زحمت نمیده چهارتا کتاب خوب در خصوص نابینایان بخونه، وقتی جامعه به خودش اجازه نمیده حد اقل بین هزار تا فیلم جنایی و اکشن، مستند های مربوط به نابینایان موفق اون طرف آب رو هم یه نگاهی بندازه، وقتی جامعه به ترس خودش چیره نمیشه و همیشه نابینا رو با بینا فرق می ذاره، وقتی جامعه که تشکیل شده از تمام افراد و نهاد ها یک بار برای همیشه در پی یه جنبش قوی اجتماعی در صدد ایفای حقوق نابینایان بر نمیاد، معلومه که ذهنیاتش مثل آب راکد یه برکه میگنده و خراب میشه. که نتیجه اش چیزی نیست جز اینکه ما رو از روی نا‌آگاهی قشر درجه چندم حساب کنه.

شما چی فکر می کنید؟ همه اش راست بود؟ دروغ بود؟ تکراری بود؟ مهمل بود؟ کلیشه بود؟ مؤسسه. بچه ها؟ مؤسسه. کسایی که حال و حوصله اش رو دارید، بیایید یه مؤسسه بزنیم به اسم گوش کن. جایی که هیچ جا مثلش برای نابینایان توی ایران نباشه. جایی که واقعا توش کار بشه. جایی که جیره‌خور بهزیستی و وزارت کشور نباشه. جایی که منابع مالیش رو خودش تأمین کنه. جایی که خودش روی پای خودش باشه و کاری کنه قشر نابینا روی پای خودشون باشن! بچه ها؟ قبول دارید ما سایتمون توی سایت های نابینایی استثناست؟ قبول دارید اردوهامون همینطور؟ فعالیت هامون همینطور؟ پس مطمئنا از ما بر میاد یه مؤسسه ی استثنا و تک هم تأسیس کنیم! باور کنید هیچ کس به فکر نیست درجه دومی بودن نابینایان رو در نگاه جامعه تغییر بده. نه بهزیستی، نه حتی خانواده ها، نه آموزش و پرورش، نه رسانه ها، و نه خود جامعه. اگه یکی قراره به فکر ما باشه، اون خود ماییم.

 

۴۸ دیدگاه دربارهٔ «چرا با نابینایان در جامعه به عنوان شهروند درجه دو برخورد می شود؟»

من بیشتر تقصیر رو از خودتون میبینم. خودتون تنبل و تن پرورید. کم شده توی شماها آدم زبل و زرنگ ببینم که دغدغه ای داشته باشه که پا به پای بقیه پیش بره و ثابت کنه که میتونه مث یه بینا مؤثر باشه. تا پاش می افته میشینید و فقط غُر میزنید. نِق میزنید. بابا خودتونم یه دستی به زانو بگیرید و یه یا علی بگید و بلند شید. وقتی ام می افتین رو دنده چپ و با کسی چپ می افتین تا پدر جد طرفا نیارید جلو چشش ول نمیکنید. کافیه از یکی یه آتو بگیرید مگه دیگه ولش میکنید؟ بهش همه جور تهمتی میزنید. به خاک ذلت مینشونید طرفا. دیدم که میگما. اینقد که توی کینه ورزی ماشالله پشتکار دارید تو کارای دیگه شوتید. خخخخخخخخخ.
البته همه اینطور نیستیدا. تودون فرهیخته و زبل و زرنگ و مستقل و موفق و به خود متکی و با شهامت و جسور و قابل تحسین زیاد دیدم. انشالا روزی برسه که دست بدست هم بدین و تلاش کنید و نگاه جامعه رو نسبت به خودتون تغییر بدین.

ای رحمت بر تو مجتبی که کار منو آسون کردی. در راستای حرفای مجتبی ذکر دو نمونۀ کاملا واقعی رو خالی از لطف نمی بینم. از راننده اتوبوسها، فروشنده ها، مردم عادی کوچه و بازار دیگه مثال نمیارم، چرا که می دونم شما خودتون در این موارد کلکسیون مثالین. فقط برخورد یه پزشک فوق تخصص زنان و زایمان و نازایی رو در یکی از بیمارستانهای مطرح تهران (بیمارستان صارم واقع در فاز ۳ شهرک اکباتان) که مستقیما با خودم روی داد، واستون میگم: جلسۀ قبل دو هفته پیش: خانم دکتر فوق تخصص رو به خانمم: “از جلسۀ بعد دیگه لازم نیست بیاریش. خودت تنها بیا، …. دیگه لازم نیست این باشه بذارش خونه.” خانمم: “اگه همسرم نیاد من مسیرای تهرانو بلد نیستم.” جناب متخصص: “نه گفتم اذیت نشه.”
جلسۀ بعد یعنی همین امروز صبح: خانم دکتر متخصص رو به خانمم: “ببین عزیزم، تو قندت بالاست، می دونی عوارضش چیه؟ ممکنه کلیه ها‌تو از دست بدی، ….. ببینم می‌خوای قندت همینجوری بره بالا چشما‌تو از دست بدی بشینی خونه جفت این.” البته شایدم جاش بود با چند جمله اونو متوجه حماقتش بکنم ولی خاموشی در جواب ابلهان رو ارجح دیدم. چرا که بیفکر تر از اونی نشون می داد که بشه اصلاحش کرد. بعععله دوستانم، اگه جامعۀ تحصیل کرده‌مون این باشه، دیگه وای به حال بقیه. خلاصه خانه از پایبست ویران است، اینه که من همیشه میگم اگه یکی از ما نابینایان، در هر جاییتریبونی گیرش اومد باید بگه، باید از مشکلات دمبزنه، باید خیلی رک، بیپرده و صریح، بدون هیچ ملاحظه و تعارفی باید بگه که فرهنگ عمومی در برخورد جامعه با قشر نابینا بسیار پایینه. جامعه برای ما نابینایان ایرانی اصلا گل و بلبل نیست. اصلا، مردمم اصلا مهربون نیستن. اصلا خلاصه هرکی تریبون گیرش بیاد و نگه و به ناراست از خوبیای خیالی دم بزنه، واقعا مسؤول عواقبشم خواهد بود. بای.

درود. حرف حساب جواب نداره والا.
چیزی واس گفتن ندارم. فقط در خصوص همکاری من تا هر جا که بتونم هستم. هر کاری خواستی بکنی من پایه ام شدید.
ولی در جواب رهگذر باید بگم همه چی برمیگرده به دولتها و جوامع.
اگه دولتها آموزشو پرورش درستی داشته باشند, اگه همه چی اصولی باشه, خب قطعاً فرهنگ سازی و تعلیم و تربیت درست اتفاق میفته. و وقتی ایجوری بشه, دیگه نابینا با یه خانواده ی آگاه طرفه. و وقتی نابینا یا هر معلول دیگه ای با یه خانواده ی آگاه طرف باشه و تو یه همچین محیطی رشد کنه, قطعاً این مشکلات هم وجود نخواهند داشت.
شما اقلیت رو ذدر نظر نگیرید. اونا استثنا اند. و بر مبنای استثنا هم نمیشه قضاوت داشت و قضاوت کرد.
ما باید بتونیم معیار و الگویی به کار ببریم و مشخص کنیم که واس همه یا حد اقل اکثریت کاربرد داشته باشه نه فقط اقلیت.
پس به نظر من نابینا اینجا نابینا که میگم: منظورم اکثریت هست.
به نظرم نابینا با وجود همه ی این مشکلات, تا همینجا هم که اومده, تا همینجا هم که درس خونده, کار کمی نکرده, هر چند که خیلی عقبه.

سلام همه اینها رو که شمردید کاملا درست بود حالا با کمی بیشتر و کمی کمتر از هم . ولی هرچی هست پیش خود نابیناست تا خود نابینا نخواد مثل آدمای عادی زندگی کنه نمی تونه یک زندگی عادی داشته باشه. این حرفها لمس چالشها و تجربیات تلخیست که وقتی فردی از نابینایان از تار و پود نابینایی خارج می شه و پیله تنهائی و ضعف رو پاره می کنه و از بالا به دنیای همنوعانش نگاه می کنه این دغدغه ها رو می بینه. کاملا حرفهای درست و قابل تاملیست هم برای افرادی که توانستند نگاه اطرافیانشان را تغییر دهند و هم کسانی که هنوز در تار و پود وابستگی ماندند. تلخ است برای من نابینا که ببینم یک همنوع با داشتن مدارج عالی و موقعیت موفق اجتماعی هنوز برای انجام یه سری از امور روزمره وابسته به دیگران است و با افتخار می گه که من دوست و رفیق زیاد دارم که کافیست ازشون کاری بخوام زود برام انجام می دهند. به نظر من اگه افراد نابینا نخوان تغییری در زندگی فردی و اجتماعی شون صورت بدن همین آش است و همین کاسه است. رسانه ها هم که دنبال نشون دادن سوژه خبری هستند یه وقت نیومدن از افراد موفق بخوان درد و دل واقعی جامعه نابینایی را بگن! بهزیستی هم که اصلا کارتوانبخشی نمی کنه انگار وظیفه اش شده تقسیم پرونده و نظارت بر مراکز مددکاری بی نتیجه و بی هدف مراکز مددکاری نابینا را درحد یک پرونده می بینند که ماهانه چند هزارتومان بهزیستی یارانه در ازاش یارانه بهشون می ده… خلاصه فقط افراد هستند که در این آشفته بازار باید گلیم خودشون را بکشن بیرون ببخشید زیاد شد

سلام آقای مدیر.
ببینید من زمانی که بچه بودم، مادرِ به پسر یا دخترش میگفت شلوغ کنی به این دیوونه میگم بیاد بزندت.
میدونید الآن چی فکر میکنم؟
این که روزی با لباس های آن چنانی برم گدایی کنم.
به فلان رستوران یا استخر برم گریه کنم بگم در راه خدا بذارید غذا بخورم یا شنا کنم.
میخوام بدونم چه اشکالی داره؟
آیا کامبیزی که این همه مغرور بود و سر این غرور، معده شو توی دانشگاه با گرسنگی خراب کرد، عزت نفس داره؟ اگر کنار شغلم گدایی هم بکنم و برای دریافت مال دنیا گریه کنم و ترحم دیگران رو به دست بیارم، عزت نفس رو از دست میدم؟
میخوام بزنم توی یادگیری کمانچه.
ماهی دو سه روز مرخصی بگیرم برم پارک های مشهور تهران نوازندگی کنم و روزی دو صد هزار دربیارم.
وقتی برگشتم به همکارام بگم رفتم مسافرت و کلاس بذارم.
شاید یه روز مستندی از این شیرینکاری هام تهیه کردم و آپلود کنم توی محله.

درود. دوستان به نظر من تمام عواملی که گفتید در شکل گیری دیدگاه جامعه نسبت به افراد نابینا درسته. ولی بیشتر از ماست که بر ماست. ما هنوز مثل خیلی از کشورهای دنیا یک جنبش اجتماعی برای پیگیری حقوقمون نداریم. حق با مجتبی هست خیلی از ما ها فقط ادعا می کنیم. واقعیت اینه که جامعه مشکلات زیادی داره که فقط محدود به قشر ما نیست. خیلی از افراد بینا هم هستند که حتی فرهنگ درست حرف زدن با هم دیگه رو نمی دونند. واقعیت اینه که ما در یک کشوری زندگی می کنیم که به جای خرد گرایی احساسی هستیم. و باید حالا حالا ها برای اصلاح امور تلاش کنیم. اجازه می خوام خیلی کوتاه به خاطره ای اشاره کنم که همین امشب برای من اتفاق افتاد. من امشب مهمان یکی از دوستانم بودم چون الآن که این کامنت رو می نویسم ساعت از دوازده شب گذشته. او پسر کوچولویی داره که کلاس اول دبستان هست. تصمیم گرفتم برای استفاده از سرویس بهداشتی به حیاط برم. دوستم مشغول کاری در اتاق دیگر بود وقتی به جلو در رسیدم دنبال دمپایی گشتم ولی گویا یک گوشه گذاشته بودند. برام جالب بود پسر کوچولو خیلی معدب گفت: عمو بیا اینو بپوش. و بعد از من پرسید: می خوایی باهات بیام؟ گفتم نه مرسی عمو جون من بلدم. و او به دنبال بازیش رفت. می خوام بگم خود ما باید بهترین نماینده برای خودمون باشیم.

من با این نظر فرشاد که بینا ها در ارتباطات اجتماعی با خودشون هم مشکلاتی دارن، شدیدا موافقم.
دوستان حقیقتش اینه که ما زمانی می تونیم ملاکمون در روابط اجتماعی رو افراد سالم بدونیم که خودشون، یعنی بیناها در این خصوص مشکلی، نداشته باشن.
با تأکید میگم مشکلی نداشته باشن.
معیار احترام، در هر جامعه ای متفاوته و مقایسه کردن جامعه ما، با جامعه ای با فرهنگ و اعتقادات ما ممکنه و عقلانیه.
وقتی در ایران خانمی نمی تونه دست مرد نابینا رو بگیره، معنیش اینه که بدرستی نمی تونه اون مرد رو راهنمایی کنه.
بد نیست برای نمونه، خاطره ای رو به عنوان شاهد برای بی احترامی تعریف کنم.
مدتی قبل، داخل پیاده رویی بودم که تا قبل از این از اون مسیر به اون طرف خیابون، نرفته بودم. جلوی عصام جوب بود و ظاهرا چند قدم اون ورطر پل عابر وجود داشت که از دیدرس من دور مونده بود.
خانم جوونی این صحنه رو دیده بود و چون نزدیکم بود، برای کمک پیش اومد و بند کیفم رو گرفت.
تازه از خیابون رد شده بودیم که آقایی جلو اومد و با خشونت از زن جوون خواست تا کیف منو رها کنه و خودش کمک رو ادامه بده. برا اینکه مشکلی واسه من و اون خانم پیش نیاد، ترجیح دادم در مقابل این بد گمانی بی شرمانه سکوت کنم.
حالا اگه این جریان در کشوری اروپایی یا شرق آسیا پیش اومده بود، واکنش جامعه اونجا چی می تونست باشه؟

درود بر شما… تغییرِ نگاهِ جمعیِ مردم به انجامِ کارِ فرهنگیِ دراز‌مدت نیاز دارد، هم از طریقِ رسانه‌های جمعی و هم از طریقِ کتبِ درسی، باید از کودکی از طریقِ آموزگاران در مدارس اطلاعاتی پیرامونِ معلولان و چگونگیِ برخورد با آن‌ها به افرادِ جامعه داده شود. گذشته از این همانطور که می‌دانید برخی از افراد از بدوِ تولد دارای کم‌توانیِ ذهنی توام با کم‌بینایی یا نابینایی هستند، متاسفانه در جامعه اطلاعاتِ دقیقی در این خصوص که نابینایانِ دارای کم‌توانیِ ذهنی درصدِ پایینی از جمعیتِ نابینایان را تشکیل می‌دهند وجود ندارد، از این رو برخی هنگامِ برخورد با ما احتمال می‌دهند ادراکِ درستی هم نداشته باشیم، البته پیش از آشنایی. ترس از عدمِ شناخت سرچشمه می‌گیرد، افزایشِ آگاهی موجبِ برطرف شدنِ این ترس‌ها و نگرانی‌ها خواهد شد، در موردِ نمایش‌های رادیویی و سریال‌های تلویزیونی گفتید، در رادیو وضعیتِ بهتری وجود دارد، به عنوانِ مثال نمایش‌هایی بر اساسِ زندگیِ دکتر خزائلی ساخته شدند که به همت، دانش و پشتکارِ ایشان در زندگی می‌پرداخت، و یا به یاد دارم چند سال پیش نمایشی شنیدم که فریبا متخصص در آن نقشِ نابینایی که برنامه‌نویس بود و برنامه‌ها و بازی‌های مختص نابینایان طراحی می‌کرد را ایفا کرده بود، اگر چنین آثاری در تلویزیون هم ساخته و پخش شوند شناختِ عمومی نسبت به نابینایان افزایش پیدا خواهد کرد، اما اساسا هر‌چه مستقل باشیم، توانمند باشیم، باز هم ندیدن، موجبِ ایجادِ تفاوت‌هایی در انسان می‌شود، من معتقدم هر انسانی در جهانِ خودش زندگی می‌کند، آن میزان از انسان‌ها، پدیده‌ها و جغرافیا از جهان که می‌شناسد و با آن سر و کار دارد جهانِ هر فردی را می‌سازد. ندیدن تفاوت‌هایی شگرف در انسان ایجاد می‌کند، علتِ وجودِ این همه شباهت میانِ نابینایانِ جهان که با شنیدنِ آن مستند به آن پی بردیم نیز همین تفاوتِ نوعِ زیستِ ماست… هرچند در میانِ ما نیز به اندازه‌ی دیگر افرادِ جامعه، افرادی دارای خلقیاتِ پسندیده و ناپسند وجود دارد، همان درصد آگاه و ناآگاه و… اما اساسا افرادی که عضوِ جامعه‌ای از اقلیت‌ها هستند، پیوسته با مشکلاتی اینچنینی مواجه هستند، رفتارِ درستِ ما نیز در دراز‌مدت می‌تواند موجبِ تغییرِ شناختِ دیگران بشود. حتی در کشوری مثلِ انگلستان که آن مستند ساخته و پخش شده، کارهای فرهنگی نظیرِ همین مستند صورت می‌گیرد برای افزایشِ شناختِ مردم از نابینایان، این در عینِ حال که بسیار مثبت است اما نشان می‌دهد حتی آنجا نیز نیاز به افزایشِ آگاهیِ جمعی نسبت به نابینایان احساس می‌شود. باید تلاش کنیم برای این که نیاز به فعالیتِ بیشتر در این حوزه بیش از پیش در سرزمینِ ما نیز توسطِ مدیرانِ رسانه‌های پر مخاطب حس شده و به انجامِ فعالیت‌های فرهنگیِ سودمند بینجامد… در نهایت شاید پس از سال‌ها انجامِ کارِ فرهنگیِ صحیح دیگر کمتر شاهدِ برخوردهای اسف‌بار با خودمان باشیم اما هیچ‌گاه شناختی کامل و دقیق در ذهنِ افرادِ جامعه نسبت به هیچ اقلیتی وجود نداشته و نخواهد داشت…

ای بابا باز که دست گذاشتی به دل خونم به نظر من که ما نابینایان فقط باید الکی خوش باشیم کاری به آدمای نامهربون هم نداشته باشیم من که یاد گرفتم از کسی توقع مهربونی و گذشت نداشته باشم از هیچ کس انتظار ندارم با من مهربون باشه وقتی مشکلی دارم از هیچ کس حتی از اعضای خانواده انتظار یاری ندارم هیچ کس با یه نابینا رابطه خوبی نداره مگه این که اون نابینا منافعی را واسه اون فرد بینا به ارمغان بیاره وقتی هم که نیاز هاش بر آورده شد اون نابینا را با تمام قدرت به زباله دان خاطره هاش شوت می کنه سعی کنید محتاج نشید وگرنه باید برید بمیرید تازه اگه همه چی هم گل و بلبل باشه که نیست بازم زندگی سگی ما مسخره هست ما تقریبا از تمام لذایذ دنیا محروم هستیم حق انتخاب هیچی را نداریم نه شغل نه ازدواج نه هیچ کوفت دیگه را نمی تونیم با دست باز انتخاب کنیم چه می دونم به قول معروف شایدم دارم ناشکری می کنم ولی این روز ها به شدت تحت فشار عصبی و روحی هستم
دیروز توی مراسم تشییع جنازه یکی از شاگردای تقریبا قدیمیم شرکت کردم توی سن سی سالگی سکته کرده بود نمی دونید چند هزار نفر توی مراسمش شرکت کرده بودن تا دیروز هیچ کس بهش محل نمی گذاشت حالا به واسطه عموهای وکیل و مهندس و کوفت زهرمارش جمعیتی ریخته بود که بیا و ببین مداح توی بلندگو از همه عزیزانی که در هر لباس و از هر ارگانی تشریف آورده بودن و با این خانواده داغدار هم دردی می کردن به شدت تشکر می کرد نمی دونید با چه سوز و گدازی می خوند و از خصایص جوان ناکام داد سخن می داد نمی دونید زنها چه کلی می کشیدن و بعضی از خانم ها دستمال دست گرفته بودن و واسه امید ناکام همراه با رقص اشک حسرت می ریختن ولی همین جوان ناکام وقتی زنده بود از فرط بی پولی به مطب دکتر ها و ادارات می رفت و از اون ها گدایی می کرد بله رسما گدایی می کرد و یکی از این بی وجدان هایی که واسه حفظ ظاهر گریه می کردن سراغی ازش نمی گرفتن

سلام. پست عالی بود ولی ما تا زمانی که یاد نگرفتیم از این علامه دهر بودن دست برداریم همین آشو همین کاسست. آقای خادمی توی پست ذکر کرده بودن که ی مؤسسه بزنیم، آخه وقتی ما خودمونم هم دیگه رو قبول نداریم، وقتی میخوایم ی جوری زیراب اون یکی که تواناییش از ما بیشتره رو بزنیم، وقتی حاضریم بشینیم جلو بیناها در مورد همنوعمون ی جوری صحبت کنیم که زیر پاشو خالی کنیم دیگه چه انتظاری میشه داشت. متاسفانه این اعتماد به نفس کاذبی که در اثر توجه زیاد خانواده گریبانگیر نابیناها شده نهتنها باعث درجا زدن خودش میشه بلکه جامعه نابینایی رو هم نابود میکنه. طرف ی دوست بینا نداره؛ چرا؟ چون اینقدر خودشو قبول داره که حاضر نیست یکم رفتارای اشتباهشو عوض کنه تا ۴تا دوست دوروبرش باشن که حد اقل بعد از ی مدت افسردگی نگیره حالا چرا افسردگی چون با همنوعهای خودشم رفت و آمدی نداره چرا؟ چون فکر میکنه اونا اصلا در حدش نیستن تازه زمانیم که باهاشون هست ی جوری از بالا بهشون نگاه میکنه که اونا هم دیگه تحویلش نگیرن بعد جالبیش اینجاست که خیلیم با این خلقیاتش کیف میکنه و اصلا علاقه ای هم به تغییرش نداره. ماشاالله اینقدرم زبون جواب دادن داریم که اگه یکی از روی دوست داشتن ی اشاره ای به اخلاقیات نادرستمون کرد اینقدر دلایل مسخره تحویلش میدیم و اینقدر با زبون تندمون خردش میکنیم که طرف تا عمر داره دیگه حتی اگه ببینه نابیناهه داره میره تو چاهم بهش نمیگه داری میفتی تو چاه. به نظر من اول خودمونو درست کنیم بعد بقیه رو. ببخشید طولانی شد.

رسانه ها هم که اصلا نمیدونن باید در مورد کدوم نابینا برنامه تهیه کنن و کدوم یکی زندگیش چیز جالبی واسه معرفی به دیگران نداره. ماه رمضون یکی از شبکه ها ی برنامه ای پخش میکرد که هر شبش به یک یا دو نفر از افراد خاص اختصاص داشت. ی چیزی شبیه ماه عسل ولی خیلی کوتاه تر و جمعو جورتر. ی شب مهمونشون ی پدرو مادری بودن که بچشون در سن ۲/۳ سالگی تومور مغزی گرفته بوده بعد مادر پدر این بچه که جفتشون پرستار هم تشریف داشتن نمیذارن همون موقع بچه درمان بشه و میگن که تا زمانی که میشه عملش نمیکنیم که با بینایی که داره باهوش بشه و نتیجه این میشه که تو سن ۴ سالگی هر دوتا چشم بچه تخلیه میشه. یعنی چشمی که میشده نگهش داشت بخاطر این تز مادر پدر فرهیخته این بچه کاملا نابود میشه و حالا نکته دیوانه کنندش اینجاست که مادرش اعتقاد داشت که بچش الان به هر جایی که رسیده بخاطر اینه که تا ۴سالگی بینایی داشته و مغزش رشد کافی رو کرده و بچش باهوش شده. بعدم با افتخار تعریف میکرد که من تمام دوران دبستان همیشه تو مدرسه کنار بچم بودم و اصلا تنهاش نمیذاشتم. یعنی من نمیدونم کجای زندگی و افکار این مهمونا واسه بقیه آموزنده بود. اینم از رسانه. خدایی ما کجا داریم زندگی میکنیم

سلام اینقدر از غرب و اونور حرف نزن میان در اینجا رو تخته میکنن بدبخت میشیم.

ولی به نظر من شکلگیری موسسه رو من یکی به گور میبرم. چون ۱: مجوز نمیدن میان این نوشته رو میخونن میبینن مانعی سر راه بهزیستیه و به هاپولی هاپوهاشون پایان میده
۲: به فرض اینکه مجوز هم بدن هیچکس حاضر نمیشه بدون حقوق بیاد کار کنه، میگی نه، نگاه کن اگه سر جمع ده نفر شدن؟ اگه به نوشتن باشه که من حاضرم به فرماندهی شما قیام کنم خخخخخخخخ
۳: خیلی چیزای دیگه
چندتا ایده بدم و برم: ۱: بیاین از سادگی مردم استفاده کنیم مثلا تو امتحانا من یکیو پیدا کردم که سواد بالایی داشت. اون قبول کرد که منشی من بشه و هر روز بعد از جلسه میگفت: هر موقع به لحظات عوج ملکوتیت رسیدی دعام کن. بماند که من اگه اونو پیدا نمی کردم باید مستخدم مدرسه منشیم میشد.
۲: بیاین یه گروه بزرگ ایجاد کنیم و توی کل فزای مجازی و واقعی این مطالب رو پخش کنیم. این کارو هم شما باید انجام بدید چون اگه من پیشنهاد بدم واسم تره هم خورد نمیکنن ولی از شما حرفشنوی دارن.
۳: کلا من خیلی ایده دارم اگه نیاز داشتید تعارف نکنید. خخخخخ
۴: کاش میگفتی که باید برا راهاندازی موسسه چیکار کرد و اگه جدی هستید روی من به عنوان یکی از ده نفر حساب کنید.

سلام.
من دستفروش مترو هستم. در قطارهای شهری تقویم و باتری و خودکار و … می فروشم. گاهی برخی از گداپروران می خواهند پول اضافه به من بدهند یا بازمانده پول را نگیرند، اما نمیپذیرم. شگفت اینجاست که گاهی دروغ هم می گویند. برای نمونه اگر پنج هزار تومانی بدهند، می گویند: هزار تومان است. کجای اسلام گفته است که اگر کسی بخواهد ثواب کند، می تواند در کنارش دچار گناه بزرگ (یا همان گناه کبیره) شود. این چیزها اشکال اسلام نیست، بلکه اشکال مسلمانان است.
یک داستان شگفت انگیز هم بگویم.
پارسال یکی از تقویمهایم (اگر اشتباه نکرده باشم) در ایستگاه دروازه شمیران، هنگامی که قطار آمد، درون چاله قطار افتاد. سوار قطار شدم و به راه افتاد. می دانید یارو به من چه گفت؟ هزار تومان به من داد و گفت: این برای آن تقویمی که افتاد. چون نپذیرفتم گفت:
بگم؟
بگم چی گفت؟
گفت: من میرم برمیدارم!!!!!
یعنی می خواست بازگردد و برود آن تقویم را از روی ریل قطار بردارد و خود را به کشتن دهد!!! پیداست که او داشت برای ثواب کردن گناه می کرد و دروغ می گفت.

نه. با خشونت برخورد نمی کنم. گاهی به جای پولشان جنس می دهم. گاهی هم گداپروران نمی پذیرند و پول را بر میگردانم. گاهی هم همان زمان درنمی یابم که گدا پروری کرده اند و پول اافه داده اند و در خانه درمییابم. به هر روی تا کنون با خشونت برخورد نکرده ام.

سلام مجتبی. یکی از ابتدایی ترین و اصلی ترین مقصر ها رو یادت رفت بنویسی و اون هم چیزی نیست بغیر از: ادبیات. ادبیات ایران و جهان. سروده های شعرا, نوشته هایی که زاده تخیل رمان نویس ها هستن, داستان ها و حتا گاهی حکایت هایی که وجود دارن و همه مردم اونا رو می خونن یا جایی گوش می کنن.
اگر یه کمی دقت کنی می تونی به راحتی متوجه بشی که توی اشعار سروده شاعران بنام ایرانی چه تصوراتی از یه نابینا نقش می بنده. خواه واقعی و خواه نمادین. تو خیلی از این شعر ها خودم به شخصه خوندم که نا دانی و بی اطلاعی و بد بختی رو به نابینایی تشبیه می کنن. تمام گم راهی ها و کج روی ها باز به نابینایی تشبیه میشن.
حتی جناب مولانا یک سری ابیاتی دارن که توی اون ابیات بیش از اندازه به ما لطف و عنایت فرمودن. الآن بیت ها توی ذهنم نیست ولی می گردم پیداشون می کنم برات می نویسم اینجا.
همین الآن نزدیک دهتا رمان یادم هست که داخلشون از نا بینا ها با عنوان های گدا و آدم های زشت رو و آدم های بد بخت نام بردن که بعضی هاشون رو برات می نویسم:
رمان رِبِکا نوشته دافنه دو موریه انگلیسی, یه نابینا رو در حال گدایی کردن نشون میده. رمان زندگی خصوصی کاترین کبیر, ترجمه منثوری معشوقه پتر کبیر دیوانه و ناقص ال عقل رو یه زن آبله رو و تک چشم معرفی می کنه. توی رمان کجا می رَوی, نوشته هنری سینکیویچ شخصیتی به اسم پترونیوس ما نا بینا ها رو همون اندازه دوست نداشتنی و نفرت انگیز می دونه که شخصیتی مثل نِرون, امپراتور ظالم رُم نفرت انگیزه.
مجتبی این که دیگران ما رو گم راه و وحشت انگیز می دونن بخاطر ادبیات و نماد هاش به قدری نهادینه شده که حالا حالا ها زمان می بره تا حتی یه کم, فقط یه کم بخواد عوض بشه.

درود بر شما فروغ خانم
حق با شماست اون شعر مولانا که گفتید فکر کنم همون شعر معروف فیل هست یه بار هم توی شبکه جوان یه نمایش گذاشته بود که یه نابینا می گفت از وقتی که نابینا شدم دیگه از غذا لذت نمی برم چون اون وقت ها که بینا بودم رنگ غذا را که میدیدم برای خوردن بیشتر و با لذت تر تحریک می شدم تازه اکثر فیلمسازان ما نابینا را به عنوان نماد گدایی معرفی کردن راستی خانم پرویزی آفرین افکار بزرگی دارید آخرین باری که شما را دیدم کم سن و سال بودید سال ۸۹ مسافرت مشهد

درود به آقای آرتیمان و آرتین. فکر می کنم شما همون دبیر رابطی هستید که لحجه لری داشتید و توی اون سفر از طریق خانم الحام گوژلو باهاتون آشنا شدم. یادمه که اون موقع ازتون می پرسیدم: شما که نابینا هستید چطوری نوشته های بچه ها رو به خط عادی بر میگردونید تا معلم ها بتونن بخوننشون؟ یا این که چطوری کتاب ها و جزوه ها رو برای دانش آموزاتون ضبط می کنید؟
اگر درست بگم و شما همون آقا باشید اولین و آخرین ملاقات ما به تیر ماه ۸۸ بر می گرده. واقعا که اون موقع کم سن و بهتر بگم: بچه بودم! انقدر بچه بودم که به الحام می گفتم به برادرت بگو با این آقا دبیر رابطه و دوستاش نره بیرون. مخشو بزن که بیاد پیش خودمون و اگه اون باهامون باشه چون هم پسره و هم بینا می تونیم کلی باهاش بریم جا های مختلف و همه پارک های مشهد رو بگردیم. وای که اصلا فکرش رو نمی تونستم بکنم که آقای آرتیما و آرتین محله, همون دبیر رابط سفر مشهد باشه!

مرگ احمدرضا جریان فیل نیست شعر مولانا اینه.
ای امام چشم‌روشن در صلا
چشم روشن باید ایدر پیشوا
در شریعت هست مکروه ای کیا
در امامت پیش کردن کور را
گرچه حافظ باشد و چست و فقیه
چشم‌روشن به وگر باشد سفیه
کور را پرهیز نبود از قذر
چشم باشد اصل پرهیز و حذر
او پلیدی را نبیند در عبور
هیچ مؤمن را مبادا چشم کور
کور ظاهر در نجاسهٔ ظاهرست
کور باطن در نجاسات سرست

سلام فروغ خانم. اطلاق کلمه و واژه های نامناسب که بار معنایی نادرست دارند نه تنها در ادبیات بلکه در زندگی روزمره نیز آسیبزا می شوند. هم اکنون دارم تمام پستها رو می خوانم و به پایین می روم. در پایان جمع بندی خودم رو از این بحث زیبا و مفید اعلام خواهم کرد.

با سلام بنده هیچ نظری ندارم فقط آمدم اعلام حضور کنم
ولی این را بگم که دو دیدگاه در مورد افراد روشن دل هست یکی اونها را مقدس میدونند

یکی نابینا بودن را ناشی از این میدونند که اضاب خداست و چون پدر مادر طرف گناه کردن نازل شده
به هر حال این هم از خصوصیات منفی فرهنگ ماست
فرهنگ ما خصوصیات مثبتش خیلی زیاده ولی یک سری خصوصیات منفی هم داره

اینی که شما میگید تو شهر های ما خیلی کم هست زیر ۳ درصد هست تو شهر های بزرگ این دیدگاه ها نیست یا شاید هم کمرنگ شده

یا تو دانشگاه ها این دیدگاه ها اصلا وجود نداره
هر چی محیط به سمت علمی و مکان های بزرگ پیش میره این فرهنگ ها خوشبختانه از بین رفته
ولی تو روستا ها این بحث ها خیلی مطرح هست
چون روستایی ها سواد کافی را ندارند و کمی این مباحث براشون درست جا نیافتاده
ولی تو شهر ما که این فرهنگ کم شده خیلی هم کم شده و نابینا را مثل یک آدم عادی میبینند هر چند موارد استثنا هم هست
به هر حال باید سعی کنیم فرهنگ جامعه را اصلاح کنیم
ما ایرانی ها یا کند میریم یا تند میریم
به هر حال وضعیت همینه
به آینده خوشبینم که قطعا بهتر میشه
ولی دوستان من میگم بیایید یک کار بکنیم
اون این که اول خودمون را تغییر بدیم بعد به فکر تغییر جامعه بیافتیم

تو یک کانال تلگرام دیدم که نوشته بود کفش پوشیدن خیلی بهتر از فرش کردن کل جهان است
ما خود را تغییر میدیم شما هم خودت را تغییر بده
دیگران هم خود را تغییر بدن
آن وقت جامعه تغییر میکنه
من و شما و دیگران یک جامعه هستیم
خود را تغییر میدیم
جامعه هم تغییر میکنه
ولی بنده میگم برای تغییر فرهنگ مردم باید یک کار کرد

کار مردم را به خودشون واگزار کنیم
چه معنی داره دولت کار فرهنگی کنه
مردم را بیارید تو صحنه
کار مردم را بدید به خودشون
من اگر رعیس جمهور بودم
فرهنگ و اقتصاد را میدادم بخش خصوصی

برای بهبود فرهنگ جامعه و برای بهتر شدن اقتصاد جامعه باید اعتماد کنیم به قشر های مختلف مردم اعم از دانشگاهی و غیر دانشگاهی

وقتی کار دست مردم باشه قطعا وضع اصلاح میشه
موفق باشید

سلام
چه پست خوبی!
میدونی, خیلی حرف ها هست که میخوام بنویسم اما نمیدونم از کجا شروع کنم و چطور تمومش کنم که هم طولانی نباشه و کسی هم خسته نشه
من کامنت ها را نخوندم اما پست را تا آخر خوندم و دوباره دلم به درد اومد
اینجور نوشته ها هیچوقت تکراری نمیشه خیلی هم درد ناکه
فقط به یه خاطره اکتفا میکنم
ما همیشه بدون همراه به مسافرت میریم تو راه بعضی وقت ها اتفاق های جالبی برامون می افته
یه دفعه که داشتیم میرفتیم کرمان, راهش هم خیلی طولانی بود خیلی خسته شده بودیم و کمی هم اعصابمون خورد شده بود که چرا راننده نگه نمیداره,
وقتی بالاخره راننده توقف کرد ما از اوتوبوس اومدیم پایین اولش که خودمون با عصا داشتی میرفتیم هیچکس هم نمیومد کمکمون یه جای خیلی خلوتی بود راستش را بخوای کمی میترسیدیم کمک راننده وقتی دید کسی نمیاد کمکمون خودش اومد عصا را گرفت تا ما را به سرویس بهداشتی راهنمایی کنه,
وقتی راهنماییمون کرد وسط های راه یه خانمی گویا به غیرتش برخورد با بچهش اومد به کمک راننده گفت من هستم کمکشون میکنم من اومدم دست بچش را بگیرم بچش که حدود ۱۰ سال داشت دستش را از دست من ول کرد و جیغ زد و به مامانش گفت من از اینا میترسم!
خیلی تاسف خوردیم ولی حتما در مورد قشر نابینا اطلاعات خوبی نداشتند
برای همینم فرزندشون اینجور فکر میکرد ما را یه لولو فرض کرده بود.
ببخشید طولانی شد, گفتم که خیلی حرف ها هست که اگر بخوام بزنم خسته کننده میشه
ولی به نظر من اینجور نوشته ها هیچوقت تکراری نمیشه.
موفق باشی.

سلامی مجدد یک نکته دیگه هم بگم برای تغییر فرهنگ
ما تا زمانی که تکلیفمون با خودمون معلوم نشه چیزی اتفاق نمیافته
باید سبک زندگی خودمون را هم تغییر بدیم
هر چی اهل بیت گفتن عمل کنیم
این که دیگه رد خور نداره

چرا همیشه عادت داریم از جامعه گلایه کنیم
مگه مردم جامعه کی هستند
خودتون هستید برادران خودتون هستند

خواهران خودتون هستند
با جامعه کار نداشته باشید اونها اصلاح میشند ولی اول تغییر تو خودمون ایجاد میکنیم
یعنی خود را تغییر میدیم
بعد از سیاست گذار فرهنگی مطالبه میکنیم که کار را بده دست مردم
جامعه اصلاح میشه
سبک زندگیمون هم باید تغییر کنه و اسلامی بشه

سلام
خیلی پست عالی بود, اونقدر خوب که نمیدونم چی بگم
منم خیلی دلم از برخورد جامعه با ما پر هست,
یکی از برخورد هاشون را براتون میگم,
ما تو هفته یه روز میریم استخر,
جلسه ی اول که رفتیم مسئول استخر شدیدا با ما برخورد کرد و با لحن خیلی خیلی بدی به ما تشر رفت که اگر شما وسط استخر پا تون سُر بخوره و لیز بخورید و غرق بشید ما چه کنیم؟
نه من اجازه نمیدم شما حق ندارید بیایید تو آب,
زود لباس بپوشید و برگردید خونه
ما هم جواب دادیم مگه برای افراد بینا این چیز ها پیش نمیاد؟ برای همه ممکنه پیش بیاد,
خلاصه با سختی و با اینکه مسئول استخر سخت مخالفت میکرد ما هم اصرار داشتیم که بریم تو آب,
یکی از خانم ها به مسئول استخر گفت که من مسئولیتشون را به عهده میگیرم,
وقتی وارد استخر شدیم چون دیدند که خوب شنا میکنیم همه چیز براشون عادی شد, حالا هروقت که نیاییم استخر همهشون از جمله خود مسئول استخر سراغ میگیره و خیلی هم ناراحت میشه.
پس خودمون هم باید به قول خودت تکان بخوریم تا باورمون کنند
ببخشید که کمی طول کشید
موفق باشی.

سلام. خوردن غذاهای ناسالم مانند خیارهای گلخانه ای نارس بزدلی می آورد. با پوزش فراوان باید گفت که زنها هم ترسو هستند. وگرنه من هرگاه به استخر رفتم، هیچ مردی جلویم را نگرفت. تنها می پرسیدند که شنا میدانم یا نه. تازه من شناگر چیره دست هم نیستم، اما می توانم خود را در چهار متری بر آب نگاه دارم. یکی از بانوان آشنای ما که حافظ قرآن هم هست (آنگونه که از مادر شنیدم) و شناگر زبردستی هم هست نیز همین مشکل را دارد و زنان نمی گذارند که در بخش ژرف (عمیق) استخر شنا کند.
پس این به ترسویی زنان بستگی دارد نه فرهنگ جامعه.

سلام
من نابینایی و بینایی هر دو رو تجربه کردم
به نظرم اینکه توقع داشته باشیم همه افراد بینا ما رو درک کنن و در مورد روش برخورد درست با فرد نابینا تحقیق کنن کمی دور از واقعیته
نابینایی تنها مشکلی نیست که یک فرد ممکنه بهش مبتلا بشه هر چند که مشکل کوچیکی نیست
باید قبول کنیم که افراد بینا به اندازه خودشون مشکل و دردسر دارن
من وقتی بینا بودم هیچ اطلاعی از دنیای نابینایان نداشتم
اصلا نمی دونستم که می تونن با کامپیوتر و موبایل کار کنن و تصور خیلی متفاوتی داشتم
بعد از نابینایی وقتی با این چیزا آشنا شدم خیلی به نظرم قابل تحسین بود و نظرم در مورد نابینایان تغییر کرد
ولی در عین حال در این مدت از بعضی افراد نابینا برخوردها و قضاوت هایی رو دیدم که باعث صرخوردگی و تاسف من بود
من می تونم برخورد غلط یک فرد بینا رو درک کنم برای اینکه می دونم از روی بی اطلاعی هست ولی برخورد و رفتار غلط یک فرد نابینا رو نسبت به خودم نمی تونم درک کنم
به نظرم نابینایان تا حدی درگیر قضاوت و مقایسه های غلط هستن
ما اگر خودمون همدیگه رو نتونیم تحمل کنیم چه توقعی می تونیم از بقیه داشته باشیم
به نظرم رسانه ها میتونن نقش موثری داشته باشن ولی ما هم باید با هم مهربون تر باشیم و همدیگه رو درک کنیم

این جانب رعد دانا سخنی نداره که بگه. چون توی کارو مشکلات خودم گیر کردم و به چه کنم چه کنم افتادم ههههه ی سری به خودم بزنم وقتی برای سرکشی به دیگران برام نمی مونه . در ضمن خودم هم تنبل و تن پرور و عجولم. پشتکار ندارم . دوست داشتم آدم آدمتری بودم??

سلام
کل پست, و اکثر کامنتها رو خوندم.
لایک و اینهایی که به کامنت دوستان دارم به کنار. ولی پست کامل بود.
میدونید, همون طور که مجتبی یه جایی اشاره کرد, نابینایی که بلد نیست به ظاهرش برسه, چه جوری استخدام بشه؟ و از نظر من, نابینایی که بلد نیست به ظاهرش رسیدگی کنه و نمیخواد هم یاد بگیره, غلط میکنه از دیگران انتظار دیده شدن داشته باشه.
من شخصا, خدا رو شکر جوری میگردم, که حتی بعضی اوقات دوستان غیر همجنسم بهم میگن بابا یه بار هم یه لباس تکراری بپوش انقد هر روز هفته متنوع نباش.
همه نوع برخورد رو هم همه مون دیدیم و پرگویی میشه اگه بخوام اشاره کنم.
اما من شخصا به جز مورد ۲, و کمی تا قسمتی مورد ۴, تمام موارد ۶ گانه رو در مورد خودم تجربه کردم و مقصر میدونم.
توی مورد ۴ هم هنوز کامل نیستم.هنوز وابسته ام و باید کمش کنم.
امیدوارم روزی برسه, که همه ی ما بتونیم راحتتر زندگی کنیم.

درود
پستت که خیلی کامل بود. ولی خیلی از این جور پستا اومدن و رفتن و هیچی تغییر نکرد. من با مرد اردیبهشت عزیز موافقم و معتقدم که ما خودمون رو نفله هم بکنیم آخرش جزو یه اقلیت هستیم. اقلیت‌ها هم تقریبا هیچوقت با پذیرش کامل از طرف اجتماع رو به رو نمی‌شن. البته این معنیش این نیست که ما نباید برای بهبود زندگی خودمون و برخوردمون با اجتماع تلاش کنیم. فقط حرفم اینه که وقتی نابینا هستی باید پوستت کمی کلفت بشه. من تازه از گوشه‌نشینی در اومدم و هنوز تجربیات زیادی از برخورد ملت ندارم. و فکر می‌کنم اوایل که با برخورد‌های نامناسب رو به رو بشم خیلی ازیتم کنن. ولی مثل هر چیز دیگه‌ای بهش عادت می‌کنم. به قول یکی از دوستان عزیز بالا، بینا‌ها واقعا خودشون به اندازه کافی مشکل و مشغله دارن. نداشته باشن هم می‌خوان از زندگیشون لذت ببرن. دلیلی ندارن که بشینن مستند و فیلم در مورد نابینایان ببینن و یاد بگیرن چطور با ما رفتار کنن. زندگی توی اجتماع پایین و بالا داره و ما هم به عنوان اعضایی از جامعه اون‌ها رو البته بیشتر حس می‌کنیم.
خیلی قاتی نوشتم. اگه شما فهمیدید من چی گفتم به منم بگید.
شاد باشی مجتبی.

سلام یکی از عوامل درجه دوم شدن ما عامل تکامله. چشم یکی از عوامل بقای انسان غارنشین بوده. همیشه برای انسانهای اولیه در تاریکی اتفاقات خطرناک میافتاده چون در تاریکی انسان قادر به دفاع از خودش نبوده حتی اگر دقت کنید هنوزم خیلیها از تاریکی میترسند. طبیعتا در زندگی غارنشینی و کوچنشینی چشم عامل حیات بوده. برای دفاع، یافتن غذا و هر چیز دیگه به چشم نیاز بوده و انسانهای نابینا یا معلول زودتر از انسانهای سالم در معرض خطر قرار میگرفتند. قبول کنیم که در سالهای اخیر محدودیتهای ما به وسیله تکنولوژی کم شده اما نابینای عصر حجری یا حتی نابینایی که تا ده بیست سال پیش زندگی میکرده بسیار محدود بوده. این محدودیتها و اتفاقات بدی که برای نابینایان میافتاده و ناتوانی هایی که نابینایان در نسلهای گذشته داشتند تصورات خاصی را در مورد نابینایان به صورت فرهنگ شفاهی یا کتبی به وجود آوردند که ریشه کن کردن آن به این راحتی نیست.
به چند دلیل ممکنه مردم از نابینا تصورات ترسناک داشته باشند: در بسیاری از موارد مثل بیماری آبله افراد نابینا بر اثر بیماری ظاهر زیبای خودشونم از دست میدادند که این در ترسناک فرض کردن نابینایان بی اثر نیست. اگر به تاریخ نگاه کنید جایگاه چشم به قدری والا بوده که بسیاری از پادشاهان تنبیهشون درآوردن چشم فرد غضب شده یا خاطی با میله داغ بوده. قطعا اون زمان چشم مصنوعی یا جراحی زیبایی نبوده و طرف ترسناک به نظر میومده. یا توی جنگها هم طرف چشمشو از دست میداده و بازم چشمی که با شمشیر یا شیء نوکتیز دفرمه شده به نظر مردم و به ویژه بچه ها ترسناک میومده.

سلام
شاید آنچه که در این رابطه از دست ما بر میاد اینهاست:
۱. امیدوار و زندگی بخش باشیم. از نابیناهای سیاه بین و افسرده متنفرم. همین ها هستن که دید غلط جامعه رو بازتولید می کنن. کسی مجبورتون نکرده فقط از سیاهی حرف بزنید.
سخن رنج مگو جزء سخن گنج مگو … ور از این بی خبری رنج مبر هیچ مگو
۲. لطفا در بدترین وضعیت ها هم خوش رویی و خوش اخلاقی رو فراموش نکنیم. بارها شده کسی تو خیابون با ترس و لرز به من گفته: آقا اجازه میدید کمکتون کنم! منم گفتم باعث افتخار بندست. بعد اون طرف گفته: آخه چند وقت پیش به یکی از دوستان تون می خواستم کمک کنم که خیلی ناراحت شد!
دوستان عزیز، گیرم ما یه مسیری رو بلد هستیم و کسی میخواد کمکمون کنه. حتما باید یه جوری برخورد کنیم که طرف اسم نابینا اومد لرزه بر اندامش بیفته؟!؟
۳. تا میتونیم باید خودمون رو تقویت کنیم. از توان مندی ها تا ظاهر. هر کدوم از ما یه نماینده ایم برای همه. نابینای توانمند حتما می درخشه و بسیار مورد توجه واقع میشه.
۴. حرف بزنیم، مبلغ باشیم و همه جا به همه آموزش بدیم. آموزش های ساده و کوتاه. مثلا وقتی یکی راهنمایی مون می کنه و نمیدونه چکار باید بکنه. تو ۱۵ ثانیه میتونیم اصول راهنمایی صحیح رو بهش بگیم.
۵. مهمتر از همه: نارسیست نباشیم. خودشیفتگی بزرگترین آسیب نابیناهای توانمند هستش که تمام توانمندی های اونها رو تحت الشعاع قرار میده!

درود, این را بکنید کتاب بریل و یه مجله ی بینایی با یکی از همین کتبی که میان شماره بندی هستن راجع به قرآن و آهاااااااااان یادم اومد منظورم سپید آفرینه خخخخخخ, بفرستین در همه خونه ها, همه نابیناهای ایران را جمع کنید تو یه مجمعی بگید باید همچین متنی را بپذیرید, همه میگن آره واجبه که نابیناها بپذیرن, ولی این وسط مشخص نیست اون نابینا کی هست اصلا؟, به نظر من آدمیزاد هست و عقلش, مهم نیست سالمه یا ناسالم, مهم اینه که از عقلش, مهارتش, فکرش, درکش, تحرکش, تحملش, تأملش. چطور میخواد استفاده کنه, از این به بعد برای من نابینای واقعی کسیه که: اولا حسادت را بذاره کنار. دوما وقتی میگه نابیناها این طورن اون طورن این را بدونه که خودش هم از همون دسته است و باید برا تغییر وضعیتش تلاش کنه. سومن: به نظر من دلیلی نداره یه نابینا با هم نوع خودش رقابت کنه, فکر نکنم اگر جامعه ی ما دست بدن به دست هم و یه کاری را باهم پیش ببرن به هم دیگه کمک کنن هی منت رو سر هم نذارن عقده ها شخصیشون را سر هم دیگه خالی نکنن تویی منم را کنار بذارن از غیبت هم دیگر جلو هرکسی چه بینا باشه چه نابینا یا معلول دیگری پرهیز کنن, از هم دیگر سو استفاده نکنن, موقعیت دیگران را به نفع خودشون ندزدن, مشکلی پیش بیاد و گلایه ای داشته باشن. به نظر من این شعار قطره دریاست اگر با دریاست را برا نابینایان ساختن خخخ, جامعه ی معلولیت را هم مثل یک تیم فوتبال یا چیزی دیگر در نظر بگیریم, آیا میشه تو یه تیم فوتبال هرکی راه خودش را بره؟, آیا میشه وظایف بازی کنان نادیده گرفته بشه و هرکسی برا خودش یه ساز بزنه؟, وقتی ما میشنویم جامعه ی عادی یکی از ما را چپ راستی میبینه میگه همه نابیناها اینطوری هستن پس چرا نباید با هم متحد بشیم؟. فقط نوشتن و پخش کردن کاری را حل نمیکنه, مهم اینه که قانون عیب و ایرادی نابیناها واقعا شکسته بشه, اگر هم قراره که هر کسی ساز خودش را بزنه پس بزنه, ایرادی نیست, فقط عیبش اینه که طوری میندازه گردن دیگران که الباقی فکر میکنن اون دیگران لولو خورخوره هستن و به هیچ وجه نمیشه آدم رفت سمتشون, شکست هرکسی نتیجه ی بی کفایتی خودشه, هیچ ربطی هم به سالم یا ناسالم نداره, ولی اگه ما ناسالمها از این شکستها عبور کنیم سالم ها هم شیر میشن و از زندگی یه پل برا خودشون میسازن که همه بتونن ازش رد بشن,

سلام بر مجتبی خوان عزیز و همه گرامیانی که سخن راندند و به حق که چه نیک سخن راندند. به قدری همه به واسطه تنوع آرای خود همه چیز رو به خوبی بیان کردند شاید جایی برای سخنی باقی نمانده باشد. اما بیان چند نکته را خالی از لطف ندیدم. سعی می کنم خلاصه بنویسم. اگه به نظرتانچیزهایی بود که دوست داشتید مفصلتر توضیح بدهم، به من بگید شاید یک پست صوتی بهتر بتونه کار رو پیش ببره.

ببینید دوستان، در چهار سالی که در آمریکا مشغول تحصیل هستم، تجربیات بسیاری رو به دست آوردم و کمی می توانم روی گفته هایی که در کل پست زده شد دست کم از مقایسه با اینجا نظر بدهم. گفتن یک نکته خالی از لطف نیست همین اول کار. من RP دارم به همین خاطر تجربیات و آموزه های خیلی از شما را تجربه نکرده ام. در حقیقت چون آرام آرام بینایی من کم شده هر زمان که لازم بوده است یک مهارت رو در حد توانم به دست آورده ام و سعی کرده ام ادامه بدهم. به عنوان مثال هنوز بریل بلد نیستم و تنها در چهار سال گذشته که به آمریکا آمده ام عصا زدن رو آغاز کرده ام و تجربه کرده ام. در ایران که بودم تا سال ۲۰۰۸ با نرم افزارهای بزرگنما و صفحه خوان می تونستم کار کنم و از آن به بعد دیگه به NVDA و JAWZ پرداختم چون بیناییم کافی نبود و در رفت و آمدم هم نمیتونست کمکم کنه. بگذریم. جای این جزییات اینجا نیست. صرفا اینها رو گفتم که پیشاپیش پوزش بخواهم اگه بیان مطلبی از من به خاطر کم تجربگی دقیق و متناسب با تجربیات شما نیست. من شاگردم و در حال فراگیری. در حقیقت همه ما شاگردیم و در کل زندگی آرام آرام فرا می گیریم و به جلو می رویم. ذات زندگی هم به گونه ای هست که همیشه چیزی دارد برای ما که فرا بگیریم. منظورم هم از ما همه آدمهاست فارغ از اینکه چه تواناییهایی دارند. اساساً یکی از بزرگترینهای چالشهایی که در جامعه ما باید مورد توجه قرار بگیرد همین مطلب هست. جامعه تشکیل شده است از تعدادی آدم. هر آدمی با آدم دیگر متفاوت است. یکی خانم است یکی آقا. یکی قدش کوتاه است یکی بلند. یکی در شهر زندگی می کند دیگری در روستا. یکی زود در بچگی راه می افتد یکی دیر. یکی زود حرف می زند دیگری دیر. یکی چاق است و دیگری لاغر. یکی توان ذهنی بیشتری دارد و یکی کمتر. یکی کمتر می بیند و دیگری بیشتر. یکی کمتر می شنود و دیگری بیشتر. یکی زود خسته می شود و دیگری دیرتر. یکی مسنتر است و دیگری جوانتر.
بسیار خوب. اگه ادامه بدهم همین طور، به نظرم که به قتل خواهم رسید (جهت شوخی). ببینید، این یک نکته بسیار اساسی هست که پیش از بحث در خصوص هر گونه کم توانی یا ناتوانی باید به آن بپردازیم. در سه سال و نیمی که از تحصیلم می گذرد اینجا، مقالات فراوانی خوانده ام که به مفهوم “معلولیت” و “ناتوانی” اشاره داشته اند. در جامعه آمریکا کلمه disability یک کلمه عام است و به معنای “معلولیت” اطلاق نمی شود. این اولین چیزی است که جامعه علمی اینجا با آن سالها مبارزه کرده است. وقتی می گویم سالها، یعنی بیش از سی سال. ببینید دوستان، تغییر رو همیشه باید در حوزه کلانش دید. باید در حوزه گام به گامش و به روش اصولی طلب کرد. در این حوزه سخن بسیار است و فعلا ادامه نمی دهم. اما برگردیم به کلمه “معلولیت”. معلول یعنی چی؟ چرا ما باید کلمه نامناسب رو در مورد افرادی که تواناییشان با دیگری تفاوت دارد به کار ببریم. ریشه معلول یعنی چیزی که دچار علت یا ایراد شده است. ممکن است در معنای لغوی درست باشد اما در کاربرد دست کم اینجا اثبات شده است که اشتباه هست. در تعریف disability یا ناتوانی در آمریکا یک طیف در نظر گرفته می شود. یعنی توانایی و ناتوانی یک طیف است و همه افراد جامعه را شامل می شود. دسته بندی وجود ندارد. اساسً دسته بندی کردن افراد جامعه بر اساس توانایی آنها یک امر کاملا اشتباه است. بگذارید برایتان یک مثال تحقیقی که خودم در سال ۲۰۱۴ انجام دادم بیاورم. فرض کنید که می خواهید از یک عابر بانک وجه نقد دریافت کنید. جلوی عابر بانک می روید و موقعیت روز و تابش آفتاب به صورتی است که نور خورشید در نمایشگر عابر بانک انعکاس پیدا کرده است. اگر از توانایی کامل بینایی برخوردار باشید، آیا می توانید به راحتی این نمایشگر را ببینید؟ طبیعتاً خیر. اینجا مشخص می شود که توانایی بینایی می تواند تحت تأثیر شرایط برای آدمهای مختلف تغییر کند. در اینجا برای یک فردی که به جلوی عابر بانک می رود و در حالت طبیعی از بینایی کامل برخوردار است ولی به خاطر تابش آفتاب نمی تواند نمایشگر را ببیند هم گفته می شود که دچار ناتوانی بینایی یا disability شده است. راهکار چیست؟ یک عابر بانک باید علاوه بر نمایشگر تصویری، راه ارتباطی صوتی هم داشته باشد. بدین ترتیب، نه تنها افراد که در شرایط خاص دچار ناتوانی بینایی می شوند،بلکه افراد دیگر جامعه که به دلایل دیگر به لحاظ بینایی کمتوانتر یا ناتوانتر هستند هم می توانند از آن عابر بانک به درستی استفاده کنند. ممکنه که این نوشته من به نظرتان کمی ثقیل بیاید. مخصوصاً سعی کردم برگردان فارسی بخشی از نوشته انگلیسی خودم رو بی تغییر بگذارم تا نوع واژه گزینی را بهتر منتقل کنم. سرتان را در این خصوص درد نیاورم. جامعه ما در گام نخست نیاز دارد تا تعاریف درست از توانایی و کمتوانی یا ناتوانی ارائه بدهد. وقتی می گویم جامعه، هیچ قشر خاصی را شامل نمی شود. متخصصین باید ارائه بدهند، مبلغین باید به درستی نشر بدهند، افراد و خانواده ها باید آموزش ببینند و در وجود خودشان نهادینه کنند. حرکت عمومی و جمعی می خواهد و گام به گام و اصولی. مثل همه چیزهای دیگر. باید آرام به جلو رفت و تغییرات را نهادینه کرد. بهتره این مطلب رو اینجا پایان بدهم تا خسته نشوید.
خوب، حالا که این را گفتم،به نظرتان اولین اثرش چیست؟ وقتی توانایی یک طیف باشد در همه قابلیتهای آدمی، وقتی همه افراد جامعه ترکیبی باشند از تواناییهای مختلف، وقتی دسته بندی وجود نداشته باشد، چه اتفاقی می افتد؟ یک اتفاق مهم می افتد. همه فرا می گیرند که دارند در جامعه ای زندگی می کنند که کنار دستیشان حق دارد با او متفاوت باشد در خیلی خیلی ابعاد مختلف. مثلا من بوی تلخ عطر دوست دارم و شما بوی گرم و شیرین. من با جاز اینترنت بازی می کنم و شما با ماوس. من غذای سبزیجاتی دوست دارم و شما پیتزای پر از پنیر. من باید با صندلی چرخدار حرکت کنم و شما با پا. اینها همه تفاوت است. حالا فرض کنید به یک عطر فروشی می روید. عجیب نخواهد بود که اگه عطر گرم و شیرین نداشته باشه؟ یا فلان پیتزا فروشی اگه پیتزای سبزیجاتی کم پنیر نداشته باشه، واستون عجیب نیست؟ به همون اندازه هم عجیب خواهد بود اگه یک وب سایت با جاز دسترس پذیر نباشه یا یک ساختمان رمپ واسه صندلی چرخدار نداشته باشه یا آسانسرها علامت بریل روی شماره طبقات و دستشویی زنانه و مردانه نداشته باشه.چه نتیجه ای می خواهم بگیرم؟ نتیجه اینه که وقتی از منظر درست به توانایی و نیازهای افراد نگاه بشه، طراحی و تدارک زیرساخت جامعه هم در پاسخ دادن به نیازهای متفاوت و به حق افراد به طور طبیعی تر و عادی و معمولی رقم می خوره. در سیستم آموزشی آمریکا پس از تصویب و اصلاح قانون موسوم به “اصل ناتوانی آمریکا” (American Disability Act) در سال ۱۹۹۷، همه مدارس موظف هستند طبق قانون همه افراد رو با توانایی های متفاوت در کنار هم آموزش بدهند. توانایی بینایی یا شنوایی یا ذهنی افراد در یادگیری آنها نباید تفاوتی بگذارد. حتی طیف وسیعی از اوتیسم هم شامل آموزش کنار هم می شود. تنها ناتوانایی های خیلی خیلی خاص که ترکیبی است و یا ناتوانایی بسیار پیشرفته ذهنی محسوب می شود از این قائده مستثنی هست. یک معلم دبستان باید بتواند به بریل آموزش بدهد، ترجیحا زبان ناشنوایان بلد باشد، به روشهای بصری آموزش بدهد، و اگر هم نتواند، حتماً مدرسه موظف است کمک یاری در اختیار قرار بدهد که آن توانایی را داشته باشد تا در حین آموزش در کلاس به معلم کمک کند. ببینید، حتی معلمی که بلد نیست هم در طیف ناتوان بودن قرار می گیرد و برایش شرایطی فراهم می شود تا بتواند آموزش درست بدهد. حالا اشاره کنم به خیلی از خاطراتی که شما عزیزان در پستهای بالا گفتید. به نظرتان وقتی یک دانش آموز در دبستان یا دبیرستان پنج سال یا شش سال می بیند که کنار دستیش به نحوی دیگر اما مانند او درس می خواند، امتحان می دهد، بازی می کند، یاد می گیرد؟ دیگر اگر کسی را ببیند که عصای سفید دستش هست، دچار شوک الکتریکی می شود؟ همه چیز عادی می شود. می فهمد که یکی با زبان ناشنوایان سخن را یاد می گیرد، یکی با بریل می نویسد، یکی با چشم می خواند، یکی با گوش می خواند، یکی یواشتر یاد می گیرد، یکی تندتر یاد می گیرد. در طول سالها، همه چیز به طوری عادی اما با پذیرش تفاوتها در ذهن همه آدمها جا می افتد. حتی مثلاً اگه شما با بریل درس می خوانی برایت طبیعی می شود که یکی با رسم الخط دیگر درس بخواند. منی که کمتر می شنوم هم ممکن است برایم عادی باشد که با کسی که کامل می شنود دوست باشم و به استخر بروم. دیگر کسی شما را مقدس نمی داند یا لولو. دیگر من را به خاطر کمتوانی در سخن گفتن مجنون تصور نمی کند. همه چیز طبیعی تر می شود اما در عین تفاوت. ما به این شخم عمیق در نهاد جامعه نیاز داریم. چه معنا می دهد که سازمانی به نام بهزیستی باشد که مستمری بدهد؟ بله، شاید با ساختار کنونی لازم باشد، اما وقتی زیرساخت روانی و آموزشی و نگرش جامعه شکل درست به خود بگیرد، همان جامعه می تواند بر اساس تفاوتهای افراد آموزش درست فراهم کند، افراد هم با توانایی هایی که دارند درست پرورش پیدا می کنند. دیگر غر نمی زنند، دیگر پر توقع یا کم توقع نمی شوند، و دیگر و دیگر و دیگر. چرا که نگرش به آدمها بر اساس توانایی های آنهاست و پرورششان بر اساس آن توانایی ها. دیگر مفهوم لطف و دلسوزی و هزار تا از این چیزها که کم تجربه نکرده ایم بی معنا می شود. بگذارید برایتان یک مثال بیاورم. یکی از بندهای آن قانون که گفتم بالا این است که هیچ سازمانی حق ندارد در استخدام خود ناتوانایی افراد را ملاک قرار بدهد. هر سازمانی که نیروی متخصص استخدام می کند موظف است در مراحل استخدام خود امکانات لازم را برای افراد با توانایی متفاوت فراهم کند و بعد آزمون یا مصاحبه را انجام بدهد. مثلا، اگر من بخواهم شرکت مایکروسافت مصاحبه بشوم، حق دارم که بگویم من باید یک سیستم در اختیار داشته باشم که روی آن صفحه خوان جاز باشد و آفیس ۲۰۱۰ که بتوانم به پرسشهای شما پاسخ دهم. یا اگه من در طیفی از اوتیسم باشم، می توانم درخواست کنم که من نمی توانم در جلسه مصاحبه با بیش از سه نفر رو به رو بشوم و هر جلسه نباید بیش از نیم ساعت طول بکشد. اگه اثبات بشود که این حقوق رعایت نشده باشد، می توان از آن سازمان به راحتی شکایت کرد. البته این را هم بگویم، همین قانون به سازمانها الزام می کند که حق ندارند برای افراد متفاوت به لحاظ توانایی استثنایی قائل بشوند یا تساهلی در نظر بگیرند. مثلا، برای خود من یک اتفاق جالب افتاد. در سلسله درسهایی که باید پاس می کردم، یک درس سه واحدی هست به نام طراحی واسطهای گرافیکی. طبیعتا این درس به درد من نمی خورد و برایم هم تقریبا غیر ممکن بود که بتوانم طبق سیلابسش پیش بروم. این طور نشد که به من بگویند علی جان قربونت بریم اشکال نداره نازی، الهی، آخی، تو نمی خواد این درس رو بگیری و بیا این مقاله رو ترجمه کن بهت بیست بدیم یا اینکه برو واسه خودت بازی کن. گفتند، درسته که نمی تونی طراحی گرافیکی یاد بگیری، اما می تونی که طراحی صوتی یاد بگیری. پس باید از دانشکده هنر یک درس سه واحدی معادل بگیری که به جای مهارتهای طراحی گرافیکی به تو مهارتهای طراحی صوتی آموزش بدهد. یعنی آهای! فکر نکن می تونی حس دلسوزی ما رو مثلاً برانگیخته کنی. این سبب میشه که هر کس با هر توانایی که داره نهایت تلاش خودش رو بکنه تا پیشرفت کنه و کار کنه و تنها بر اساس کیفیت کارش سنجیده بشه. خود افراد هم با توانایی های مختلف کمتر لوس می شوند چون در یک فضای عادی و مثل بقیه تلاش می کنند. البته باید حتماً بگویم که در همین جامعه آمریکا هم بسیار رخ می دهد که سختیهای فراوانی برای افراد با ناتوانی های مختلف پیش می آید و آنها هم حق مطلب برایشان به درستی ادا نمی شود. به همین خاطر است که اینجا سازمانهای غیر انتفاعی بسیار قوی وجود دارد که در راستای رفع این نقیصه ها در جامعه تلاش می کنند و هر یک از آنها راه سختی را پیش برده اند. مثلا National Federation of the Blind یا NFB قویترین نهاد و انجمن ملی نابینایان آمریکا است که از دهه چهل میلادی در حال تلاش برای تسهیل امور نابینایان در آمریکا است. عمده اعضای این سازمان بزرگ نابینا و کمبینا هستند و سرمایه لازم برای چرخاندن این تشکیلات بزرگ را هم خودشان از طرق مختلف فراهم می کنند. به همین خاطر پیشنهاد مجتبی در داشتن چنین سازمانی اصلا غیر واقعی نیست هرچند بسیار بسیار سخت است و نگاهی پنجاه ساله می خواهد. NFB افراد متخصص زیادی دارد. در جاهایی متفاوت سرمایه گذاری می کند و پول می سازد تا بتواند تشکیلات ملی خود را بچرخاند. یکی از زیرنهادهای آن در بالتیمر که من می شناسمشان خودشان چند کارخانه دارند که عمدتاً توسط نابینایان گردانده می شوند و بیش از صد و ده میلیون دلار گگردش مالی سالانه دارند. پس شدنی هست اما سخت است.
فکر کنم سرتان را خیلی درد آوردم. کلام آخر را بگویم و بروم. به قول عزیزان، همه چیز از خودمان ابتدا آغاز می شود. اگر به طوری واقعی و نه تخیلی، به تواناییهای خود باور داشته باشیم و به این نتیجه برسیم که تفاوت امری عادی است در توانایی ما با بقیه، بهتر می توانیم روی درون خود کار کنیم و مسیر رشد را پی بگیریم هر چند سخت. اصلاً ساده نیست، می دانم در شرایط کنونی. اما ناممکن هم نیست. بینا و نابینا نداریم. شنوا و ناشنوا نداریم. معلول و غیر معلول نداریم. افرادی هستیم با توانایی ها و ناتوانایی های مختلف. ابتدا خود باید به باور برسیم، سپس بر اساس آن باور جامعه کوچک اطرافمان را آگاه کنیم، بعد آرام آرام طیف آگاهی وسیعتر و وسیعتر می شود در چشم اندازی بلند مدت.
سپاس از همگی. دوستتان دارم.
علی

سلام علی آقا. فرمودید سازمانهای غیر انتفائی!!! در ایران متاسفانه سازمان های ما اسمشون غیر انتفائیه جلب مشارکت می کنند ولی برای چی!!! برای برگزاری اردو یا اجرای جشن و از این طور حرفا!!! انگار درامدش هم خوبه چون روز بروز دارن زیادتر می شن. یک سازمان مردم نهاد برای اینکه بتونه برنامه های خودشو جلو ببره باید بقول شما مولد باشه یعنی خرج خودشو خودش تامین کنه نه از مشارکتی هایی که جمع می کنه خرج خودشو تامین کنه بعد تهش اگه چیزی موند بره یه کاری انجام بده. اینجا موسسات متاسفانه چشمشون به بیرون از خودشونه. اگر یه موسسه ای بتواند از درون خود پول سازی کند اون وقت می تونه به اهداف نهائی اش برسه. ما وقتی یه موسسه می زنیم کم کمش ماهی باید ۳ تا ۴ میلیون فقط هزینه اجاره آب و برق و حقوق و دستمزد بدیم یعنی همون هزینه های جاری مگه در ماه چقدر می تونیم جلب مشارکت داشته باشیم. اگه هم بتونیم بفرض مثال رویائی عمل کنیم و جلب مشارکتمون بالا باشه چون مشکلات زیاد است پول خرج می کنیم ولی نتیجه ای نمی گیریم. الآن موسسه داری در ایران خلاصه شده در جلب مشارکت و خرج بی مورد و نامعلوم.

سلام
با وجودی که تمام حرفامو توی متن پستم نوشتم و گفتم، ولی قصد ندارم از زیر جواب دادن به تک تک کامنت های پر از مهر، احترام، و واقعیت شما در برم. سرم شولوغه نشده جواب بدم. یا خدااااااااا ۴۲ تا کامنت باید جواب بدم؟ به زودی جواب میدم به قدم‌رنجه ای که کردید و پست رو پربار نمودید. دمتونم گرم.

دیدگاهتان را بنویسید