درود بر دوستان خوب گوشکنی! امیدوارم که همیشه خوب باشید! در اینجا قصد دارم شما را با یک موضوع مهم آشنا کنم. این موضوع هم به درد دانشجویان روانشناسی و هم به درد خیلی از شما دوستان خوبم که در این زمینه اطلاع خاصی ندارد می خورد.
در اینجا قصد دارم شما را با شغل مشاوره و رواندرمانی در اروپا آشنا کنم, همچنین تفاوتهای آنها را با روانپزشکی بررسی کنیم. امیدوارم که این مطلب مفید باشد!
همانطور که عده ای از شما دوستان می دانید در شاخه های روانشناسی دو اصطلاح مشاوره و رواندرمانی وجود دارد, که البته اگر بخواهیم از دید شغلی به آنها نگاه کنیم در ایران هر دوی آنها یکی هستند, اما در کشورهای پیشرفته تفاوتهایی بین این دو شاخه وجود دارد.
اول قصد دارم شما را با اصطلاح روانشناس در اروپا آشنا کنم؛ در اروپا روانشناس به کسی گفته می شود که در رشته روانشناسی مقطع کارشناسی را به پایان می رساند, که از سال 2007 مقطع کارشناسی در اروپا از 4 سال به 3 سال تغییر کرده است. روانشناس بعد از دریافت مدرک لیسانس می تواند در مدارس, شرکتها و محد کودکها به کار مشغول شود و همچنین می تواند تستهای روانشناسی را بر روی افراد انجام دهد.
در اروپا دانشجو در مقطع کارشناسی روانشناسی عمومی را می گذراند و برای وارد شدن به شاخه مورد نظر باید در مقطع فوق لیسانس ثبت نام کند.
رواندرمانگر کسی است که بعد از اتمام مقطع لیسانس روانشناسی باید یک دوره طولانی مدت رواندرمانی از هر رویکردی که به آن علاقه دارد بگذراند. (در اروپا کارشناسان رشته های پزشکی, جامعه شناسی, مددکاری اجتماعی, فلسفه, علوم دینی و روانشناسی اثتسنایی نیز می توانند دوره های رواندرمانی را گذرانده و در کارگاههای رواندرمانی معمولً دروس روانشناسی رشد, رواندرمانی و مشاوره, روانشناسی صنعتی و روانشناسی بالینی برای افرادی که در رشته روانشناسی تحصیل نکرده اند وجود دارد, تا بتوانند مجوز دریافت کنند). این دوره ها می تواند 2-5 سال طول بکشد. بعد از اتمام این دوره کارآموزان می توانند مجوز خود را از انجمن روانشناسی دریافت کرده و مشغول به کار شوند. روانپزشک کسی است که در دانشگاه پزشکی تحصیلات خود را در زمینه پزشکی عمومی به پایان می رساند و می تواند دوره تخصص خود را در بیمارستانهای روانی در این رشته انجام دهد. کسانی که مجوز رواندرمانی دارند می توانند کار مشاوره را نیز از لحاظ قانونی انجام دهند.

تفاوتهای بین رواندرمانی و مشاوره.

در اینجا قصد دارم تعریف کوتاهی از مشاوره و رواندرمانی ارائه بدهم؛ مشاوره و رواندرمانی عبارت است از تعامل بین یک یا چند مراجع/بیمار. مشاوران و درمانگران با استفاده از دانش خود در زمینه شخصیت, مشاوره و یا رواندرمانی مشکلات مراجع را بهبود می بخشند. رویکرد مورد نظر باید از نظر قانونی و اخلاقی تأیید شده باشد.
یکی از تفاوتهای مهم مشاوره و رواندرمانی در مدت زمان می باشد, مشاوره اصولً کوتاه مدت می باشد, ولی رواندرمانی بلند مدت است. جلسات مشاوره حد اقل بین 6 تا 12 جلسه می باشد, ولی جلسات رواندرمانی می تواند 2 سال هم طول بکشد (البته بستگی به روش درمان دارد).
مشاوره مشکلات ساده تر را بهبود می بخشد, در حالی که رواندرمانی به درمان افراد دارای اختلالات شدید می پردازد.
بعضی از صاحبنظران معتقدند که مشاوره اصولً جنبه تربیتی دارد و روانشناسی اصولً شخصی می باشد.
مشاوران علاوه بر مطبهای خصوصی در مدارس, مهد کودک و مراکز مددکاری نیز فعالیت می کنند, در حالی که رواندرمانگرها علاوه بر مطب در بیمارستانها و مؤسسات دیگر کار می کنند (در کشورهای اروپایی اکثر مشاوران/درمانگرها بعد از اتمام دوره مورد نظر و دریافت مجوز در مطبهای خصوصی خود مشغول به کار می شوند, چون پیدا کردن شغل در بیمارستانها عملً کار مشکلی است).
مشاوران و درمانگران با صحبت کردن به مراجع خود کمک می کنند, در حالی که روانپزشک با تجویز دارو اختلالات بیمار خود را بهبود می بخشد.
اختلالاتی که روانپزشکان و رواندرمانگران یا مشاوران با آنها سر و کار دارند به شرح زیر می باشند: رواندرمانگرها اصولً با اختلالاتی چون اختلالات هیجانی, رفتاری, ترس و افسردگی خفیف سر و کار دارند, در حالی که روانپزشکان با اختلالاتی چون افسردگی شدید, حمله های عصبی و اختلالات شخصیتی شدید سر و کار دارند.
در برخی از کشورها مردم رفتن نزد مشاور یا درمانگر را امری غیر عادی می دانند, چون آنها روانپزشک را با رواندرمانگر اشتباه میگیرند. آنها تعریف درستی از این دو شاخه نمی دانند.
رواندرمانگر از لحاظ قانونی و اخلاقی حق تجویز دارو را ندارد, اما اگر یکی از مراجعه کنندگان اختلال بسیار شدیدی داشته باشد, در این صورت می تواند پیشنهاد کند که به روانپزشک مراجعه کند.
در اینجا قصد دارم به نکته مهمی اشاره کنم: بهتر است در شاخه رواندرمانی/مشاوره از اصطلاح بیمار استفاده نشود و واژه مراجع را به کار ببریم, چون کلمه بیمار اصولً جنبه پزشکی دارد و مراجع احساس راحتی نمی کند.
موفق و پیروز باشید!