به نام خدای رحمان رحیم
سلام دوستان
امروز قصد دارم یک دیکشنری رو معرفی کنم که از هر لحاظ مفید و کار با اون خیلی راحت هست. حتی به نظرم از بابیلون هم بهتر میتونه باشه چون نیاز به هیچ کرکی نداره. البته علاوه بر گلاسوری های مستقلی که برای این دیکشنری قابل ساخت هست یک وجه اشتراک بین این دیکشنری و

بابیلون قابلیت تبدیل گلاسوریها از BGL به فرمت این برنامست.
در ابتدا

• به معرفی این برنامه میپردازم،
• وجوه تشابه و تضادهاش رو با نرم افزار رایج مشابه بررسی میکنم،
• نحوه کار با نسخه اندرویدیشو توضیح میدم،
• به چگونگی کار با برنامه نصبی بر روی ویندوز اشاره میکنم،
• برای آشنایی دوستان با گلاسوری های این برنامه، به ذکر ویژگیهای چند مورد میپردازم،
• و نهایتا لینک دانلود نسخه اندروید، ویندوز و داده ها رو در انتهای پست قرار میدم.

دوستان توجه داشته باشین که نهایت تلاش رو در جمعآوری گلاسوریها داشتم و تقریباً میتونم بگم یکی از غنیترین منابع یادگیری انگلیسی رو فراهم کردم که شامل افعال ترکیبی کلمات و اصطلاحات عامیانه و رسمی، نکات و اطلاعات کاربردی درباره کلمات و حتی چند گلاسوری تخصصی هست. خوبیش اینه که با گذر زمان هم گلاسوریهای بیشتری براش ساخته میشه. البته داده های زیادی در زبانهای دیگه هم براش هست ولی تلاش من صرفا در ارائه دیتای انگلیسی خلاصه شده.
MDict با مجموعه عظیمی از گلاسوریها بهترین دیکشنری حرفه ای و کاربردی اندروید و یکی از برترینها برای کامپیوتر برای علاقمندان به زبان انگلیسی هست که برای موبایل و کامپیوتر عرضه شده. کسانی که با این قبیل نرم افزارها سروکار دارن، احتمالا اسم BlueDict رو هم شنیدن که من خودم شخصا به دلایل زیر توصیه اش نمیکنم.

• BlueDict دارای تبلیغات درون برنامه ای بوده و باید نسخه پولیشو خریداری کنید. اما برنامه MDict کاملا رایگان و بدون محدودیته.
• نسخه رایگان Bluedict در نمایش دیکشنریها محدوده، در حالی که MDict هیچ محدودیتی نداره.
• BlueDict فقط مختص مبایله در حالی که MDict در سیستم عامل های مختلف همراه و کامپیوتر اجرا میشه.

اما وجه تشابه MDict و Bluedict اینه که فرمت دیتای هردو مشترکه. در واقع پایه و اساس این فرمت HTML هست. همون ساختاری که ایجاد صفحات وب رو میسر می کنه. مثل همین وب سایت.
فرمت گلاسوریها دو شکل داره: MDX , MDD
MDX فرمتی هست که محتوای متنی یک فرهنگ لغت رو در خود نگه می داره. فرمت MDD شامل صداها، تصاویر و سایر منابع غیر متنی میشه.
پس اگر نیازتون در حد دیکشنری به صورت کتابی هست، فقط فرمت MDX رو دانلود کنید که متأسفانه باید عرض کنم منم فقط فایلهای MDX رو در اختیارتون گذاشتم. چون فایلهای MDD حجم خیلی زیادی داره و فضای بیشتری رو اشغال میکنه. به علاوه، در گوشیهای با حافظه محدود هم قابل استفاده نیست.
کسانی که علاقه مند هستن تا MDDها رو هم داشته باشن، میتونن از سایت MDict که چینی هست و یا سرچ در سایر سایتها اون فایلها رو دریافت کنند. مثلا با جستجوی دیتای Bluedict در سایتهای فارسی بخشی از گلاسوریا قابل دریافتن.
خلاصه دیتای هردو نرم افزار مشترکه و در هردو برنامه قابل اجراست.

آموزش نسخه مختص گوشی:

کار با نرم افزار راحته و فقط به باتن های پایین صفحه و بعضی از موارد کاربردی در قسمت تنظیمات میپردازم.

در قسمت library در dictionary mode دو گزینه ی single mode و multi mode وجود داره.
در حالت single mode، از بین نتایج search فقط محتوای یکی از دیکشنریها رو به انتخاب ما نشون میده و برای دیدن محتوای سایر نتایج، باید از بین نتایج یک مورد دیگه رو چک کنیم تا معنی مربوط به search رو نشون بده. به عبارت دیگه، در این حالت فقط محتوای یکی از دیکشنریها رو میتونیم ببینیم و همه با هم قابل خوندن نیست.
اما در multi mode همه دیکشنریهایی که حاوی معنی مورد نظر هستن، باهم نشون داده میشن.
البته میتونیم به دلخواه خودمون تعدادی از دیکشنریها رو چک و بقیه رو نات چک کنیم. تا فقط همون مواردی رو که چک کردیم، نمایش داده بشن. بقیه دیکشنریهایی که چک نیستن در هیچ سرچی جزو نتایج نمیان.

در history لغاتی که سرچ میکنیم رو نگه میداره. ولی من که بررسی کردم، بعضیها رو نگه نداشته بود. به نظرم اون دسته از کلماتی که از جای دیگه در نرم افزار از طریق کپی وارد میکنیم، در history ثبت میشه. اگر روی کلمه ای که در history هست بزنیم، تعریفشو میاره. به عقیده ی من این قسمت خیلی مهم نیست. چون در بخش favorit میتونیم هر کلمه ای که بعداً احتیاج داریم رو با دکمه add to favorit که در پایین صفحه هست، اضافه کنیم تا بعداً در مراجعات بعدی به راحتی برامون در دسترس باشه.
ضمنا، محتوای هردو گزینه یعنی history و favorit قابل حذف هستن.

در بخش view: چهار مورد هست که دو موردش کاربردی نداره. به طور خلاصه بهشون اشاره میکنم. Expand و Collapse all entries، همه گلاسوری ها رو به ترتیب باز میکنه و میبنده. به دو گزینه Hide toolbar که باعث مخفی شدن دکمه های پایین صفحه میشه، و Chinese conversion که احتمالا زبان رو چینی میکنه هم به هیچ وجه کار نداریم.

در navigate، مطلب قابل ذکری نداره. جز این که میتونیم نزدیکترین لغت قبل و بعد کلمه جاری رو بر اساس ترتیب حروف الفبای موجود در تمام داده های برنامه ببینیم.
به طور مثال: ما go about one’s business رو بررسی میکنیم. اگر بخواهیم کلمه بعدش رو ببینیم، از navigate next entry رو lانتخاب میکنیم و مثلا go about one’s work رو ارائه میده.

در بخش Setting من همه مواردشو بررسی نکردم ولی چند گزینه رو مفید احساس کردم که عرض میکنم.:
دو مورد اول مربوط به کپی از کلیپ برد هست. فکر میکنم لغات کپی شده رو بدون تایپ کردن در دیکشنری جستجو میکنه.
auto adjust dictionary order by last usage, put last opened dictionary to the top of the dictionary list: زمانی که قصد داشته باشیم در دیکشنریها ترتیب خاصی به وجود بیاریم، این گزینه رو چک میکنیم. سپس در قسمت library, dictionary mode و single mode هر بار دیکشنری ای که چک کنیم، در بالاترین قسمت قرار میگیره. نهایتاً وقتی ترتیب مورد نظر به دست اومد به setting رفته و تیک گزینه مربوطه رو برمیداریم و به multi mode برمیگردونیم. در صورت تمایل هم میتونیم تعداد مدخل ها یا لغت های هر دیکشنری رو با سویچی که به سینگل مد داریم، ببینیم. فایده ی این قسمت اینه که وقتی کلمه ای رو سرچ میکنیم، نرم افزار بر اساس ترتیبی که قبلا براش تعیین کردیم، نتایج جستجو مون رو ارائه میده. همه ی دیکشنریها قطعاً کاربردی هستن. اما به دلایل مختلف هر کس بعضیها رو به بقیه ترجیح میده.
و نهایتاً بعد از گزینه Multi Dict Mode Setting، دو گزینه ی زیر مهمه.:
Expand all entries or only expand the first entry
و Only expand selected entry, Expand only the selected entry and collapse others
که اگر اولی check باشه، محتوای نتایج سرچ رو با هم نشون میده و خوندنش ممکنه سخت بشه. اما اگر دومی Check باشه، موقع خوندن نتایج سرچ، فقط اسم تمام دیکشنریهایی که معنی مورد نظر ما رو دارن رو میاره و از بین اونها فقط محتوای یکی از مدخلها رو به انتخاب ما نشون میده. در این حالت روی صفحه گوشی هم شلوغ نمیشه و خوندن هم راحت تر خواهد بود. برای دیدن محتوای بقیه مدخلها هم کافیه روی هر کدوم از دیکشنریهای نتیجه بزنید تا محتواشو نشون بده. طبیعتاً هر کدوم رو که باز کنیم، مورد قبلی بسته میشه.

نکات قابل توجه:

1. هرچند میشه با حرکت انگشت روی جای جای صفحه کل مطالب رو خوند اما زمانی که این حالت برامون سخت باشه یا پیدا کردن جزئیات مشکل باشه میتونیم از حالت خوندن سوایپی هم استفاده کنیم.
2. وقتی شما واژه ای رو جستجو میکنین اما دلتون میخواد تا یک جایی واژه های بعدی رو ببینین بیش از سی واژه نمیاره اگه بخواین 30 به بعد رو ببینین، روی یکی از واژه های پایینی کیلیک کنین، سپس با دو بار ضربه مجدد روی ادیت باکس میتونین 30 تای بعدی رو ببینین. ضمنا برای رفتن به کلمه بعدی میشه این کار رو هم کرد و برای نمایش کلمات قبلتر پاک کردن حرف آخر کارسازه.
3. از نظر من این ورژن به لحاظ در دسترس بودن گزینه ها و سرچ بهتر مفید تر هست پس آپدیتش توصیه نمیشه.
4. سعی کنین خیلی با سرعت زیاد تایپ نکنین چون موقع تایپ نرمافزار در حال سرچ و آوردن کلمات پیشنهادی هست البته احساس میشه طبق قدرت گوشیها سرعت جستجو متغیره.
5. تعدد و تنوع زیاد گلاسوریا برای هرچه کاملتر شدن منابع مون هست. به طوری که ممکنه معنی یه کلمه فقط در یک مدخل باشه و حتی مثالهای کلمات در هر دیکشنری فرق میکنه. پس بهتره همه شون باشن. با این حال من تا جایی که تونستم سعی کردم موارد مشابه رو در لیست قرار ندم و یا اگر آپدیتی برای هر کدوم اومده باشه رو جایگزین نسخه قدیمیتر کردم.

دوستان همه نکاتی که میدونستم رو گفتم جز یه نکته مهم. اونم اینه که پس از نصب، باید فایلهای دیتابیس برنامه رو به طور مستقیم بدون این که پوشه پوشه باشن، در مسیر حافظه گوشی، پوشه های MDict و سپس doc قرار بدین تا قابل استفاده باشن.

توضیحاتی درباره نسخه کامپیوتر:

قبل از پرداختن به این قسمت باید بگم که خوشبختانه نسخه ی مختص کامپیوتر پرتابله و با یه اینتر قابل اجراست.
در منوی فایل در Options گزینه auto adjust library menu order by usage وقتی علامتدار باشه طبق استفاده مون گلاسوریهارو ترتیب بندی میکنه.

در منوی tools، گزینه کپی با توجه به کلیدهای ترکیبی چندان کاربردی نداره.
گزینه Speak به تلفظ کلمه جاری میپردازه که این قابلیت روی نسخه گوشی هم هست. به نظرم این مورد با وجود صفحه خوان برای ما کاربرد زیادی نمیتونه داشته باشه.
تنها گزینه کاربردی Add to favorites هست که اهمیتشو در قسمت مربوط به گوشی عرض کردم.

در منوی view هم نکته قابل اهمیتی مشاهده نمیشه.

navigate هم رفتن به کلمات قبل و بعد هست.

در بخش Library، با تب به گزینه Add dictionary میرسیم که میشه یک گلاسوری رو به نرم افزار معرفی کرد. این زمانی مفید هست که یک گلاسوری موقع Import library اشتباها جا مونده باشه. بنابر این ما با قرار دادن فایلهای گلاسوری در یک پوشه کل پوشه رو از import library با انتخاب browse به نرمافزار معرفی میکنیم.
با گزینه delete هم میتونیم بعد از رفتن روی لیست، گلاسوری مورد نظر رو پاک کنیم. اگه به دلیلی خواستیم کل گلاسوریا رو حذف کنیم، clear all رو انتخاب میکنیم. البته اینها فقط از لیست برنامه پاک میشن و فایلهای اصلی موجود در حافظه کامپیوتر همچنان سر جاشون خواهند بود.
نهایتاً برای تأیید تغییرات اعمال شده، Done رو میزنیم. حالا کل گلاسوریها از منوی Library قابل دسترسی هستند که با اینتر روی هر کدومشون میتونیم به جستجوی واژه ها بپردازیم.
راستی برای جستجو بعد از نوشتن کلمه اینتر رو باید بزنیم. زمانی هم که در حال خوندن هستیم کلیدی مثل f2 مارو به بخش جستجو میبره.
اگه متن از دسترس خارج شد، از منوی file گزینه history و سپس show entry رو که انتخاب کنیم متن برامون برمیگرده.
زمانی هم که با کلیدی مثل f2 روی بخش ادیت رفتیم بدون تایپ کردن چیزی، اگر کلید های جهتی بالا یا پایین رو بزنیم به نزدیکترین واژه بعد یا قبل میریم.

متأسفانه حالت بسیار مفید مشاهده گروهی گلاسوریها که بعد از ایجاد گروه و انتقال گلاسوریها به داخل اون با mark union فعال میشه، مشکلاتی داره که احساس میشه عمدتاً به خاطر اسکریپت هست.
من برای دوستانی که در زمینه اسکریپت نویسی مهارت دارن، مواردی که به نظرم میرسه رو عرض میکنم تا با کمک این بزرگواران، نسخه کامپیوتری MDict هم به طور کامل در همه قسمتهاش برامون دسترسپذیر باشه. در واقع خواهشم از این دوستان اینه که در صورت تمایل برای هرچه بهتر شدن برنامه مورد بحث لطف کرده و قدمی بردارن.

1. بعد از انتقال کل گلاسوریها به وسیله move to موقع جستجو با خطای اسکریپتی روبرو میشیم که اجازه دیدن واژه هارو نمیده. نظر غیر تخصصی من بعد از مطالعات زیاد اینه که نبودن http در اول نام سایت دردسر ساز شده و با اضافه کردن اون به بخشهای معین فایلهای html موجود در پوشه res گرچه ارور رفع میشه، اما اینبار بعد از جستجو فقط نام گلاسوریها میاد و محتوا رو نمیشه دید. با این حساب نیاز به کار تخصصی تر داره که در حد اطلاعات محدود من نیست. البته من نسخه بعدش رو هم تست کردم. مشکل اسکریپت نداره ولی مکرراً از دسترس خارج میشه.
2. عدم وجود گزینه select all یا حتی نبود قابلیت انتخاب چندگانه هنگام انتقال یا کپی گلاسوریها.
3. عدم نمایش واژه های پیشنهادی موقع جستجو و انتخاب از لیست. که اهمیت و کاربرد این قابلیت برای کسانی که از نسخه موبایلی استفاده میکنن، بیشتر ملموسه.
4. عدم وجود کلیدهای میانبر و سویچی کافی خصوصاً درباره حرکت بین واژه ها.
5. امکان جایگزینی دیکشنریی با نسخه بروز تر اون یا حذف مواردی که اشتباهی در گروه کات یا کپی شده وجود نداره. حتی با حذف فایل اصلی گلاسوری هم نرم افزار در حالت union هم قادر به refresh و بازشناسی گروه نیست.
6. و بلاخره، خارج شدن مکرر متن از دسترس که خیلی مهمه و اذیت میکنه و پاک شدن حروف کلمه جستجو شده به طور خودکار در بخش ادیت در مواقع تایپ غیر ارادی.

آشنایی با چند گلاسوری:

دوستان من 153 گلاسوری رو از سایتهای مختلف در این پست جمعآوری کردم. یقیناً بیش از اینها ممکنه وجود داشته باشه و ساخته بشه و من خبر نداشته باشم. پس نمیتونم به طور قطع بگم که مجموعه ی من کاملترینه. ولی میشه گفت در حال حاضر در هیچ سایتی با این تعداد و تنوع چنین مجموعه ای وجود نداره.
در این قسمت برای آشنایی بیشتر دوستان و جلوگیری از طولانی نشدن پست، فقط به معرفی چند دیکشنری که در قسمت دانلود قرار دادم، بسنده میکنم.

1. oxford_dictionary_of_english: یکی از بهترین دیکشنریهای انگلیسی به انگلیسیه که نه تنها معنای هر واژه رو به شکل ساده تر توضیح میده، بلکه از نظر علمی، فنی و تاریخی هم اطلاعات کاملی رو در مورد هر لغت در اختیارمون میذاره. این دیکشنری از فرهنگ لغت قدرتمند آکسفورد قدرت گرفته. از سایر امکانات این دیکشنری میتونیم به ارائه نحوه تلفظ و ریشه یابی هر لغت اشاره کنیم. به همین دلیل هست که این فرهنگ لغات به عنوان منبعی معتبر توسط دانشجویان و اساتید مختلف مورد استفاده واقع میشه.
2. collins_english_dictionary_and_thesaurus: دیکشنری بسیار قدرتمند و کاملیه که در ترجمه لغات مختلف از اون استفاده میشه که نویسندگان، محققین، دانشجوها: اساتید کارمندان و غیره میتونن از اون بهره بگیرن. با دارا بودن مترادفها و متضاد های موجود در اون، میشه به سادگی به معانی لغات مورد نظر دست پیدا کرد. از ویژگیهای گنجینه ی این دیکشنری میتونیم به مترادف کلیدی برای هر کلمه و جمله با پیشنهاد پرکاربردترین تنوعها، دارا بودن طیف وسیعی از عبارتها و اصطلاحات مختلف، کلمات مشابهی که به توسعه زبان کمک میکنه، ارجاعات متقابل، دارا بودن نقل قولها و غیره اشاره کنیم.
3. Cambridge: دیکشنری پیشرفته ای هست که 67674 مدخل در اون گنجونده شده و هر چیزی که برای یادگیری زبان و پاس کردن امتحانات نیاز داریم، به ما ارائه میده. نسخه چهارم این دیکشنری توسط میلیونها زبان آموز در سراسر جهان مورد اعتماد واقع شده. هر مدخل این دیکشنری هم دارای بخشهایی هست که کلمات عبارات و مترادف مربوط به هر معنی رو نشون میده و به گسترش دانش زبان کمک میکنه.
4. Merriam-Webster Dictionary Online: این دیکشنری یکی از بهترین دیکشنریهای آمریکایی به شمار میره که تاکنون وجود داشته و با داشتن قابلیتهای آموزشی بسیار مناسب از قبیل مترادف، متضاد، مثالهای کاربردی، لغات بروز مرجعی مناسب برای آموزش و تقویت دامنه لغات محسوب میشه. که حتی شامل تعاریفی از افراد، مکانها و اصطلاحات هم هست.
5. Chambers: شامل بیش از 300000 لغت، ترکیب، عبارت و فرمهای مختلف اشتقاقی میشه که ارائه دهنده ی امکانات به روزی مثل لغات جدید علمی و کاربرد جدید واژه های قدیمی هست. در نسخه 13 این گلاسوری به واژه های جدید و انگلیسی به شکل مدرنتر و امروزی توجه ویژه تری شده.
6. Babylon_English: دیکشنری جامعی هست که شامل کلمات، عبارات و اختصارات میشه که دامنه ی گسترده ای از واژگان رو در موضوعات مختلف مثل پزشکی، کامپیوتر، مذهب، جانورشناسی، بیزینس و غیره در بر میگیره. این گلاسوری اسپلینگ کلمات رو به لهجه بریتیش و امریکن داره.
7. Longman Phrasal Verbs: 5 هزار افعال ترکیبی داره و میشه اون رو مفصلترین دیکشنری در این زمینه به شمار اورد. مثالهای این دیکشنری بر پایه ی کلکسیون خاصی و تعریفهای هر فعل طبق 2000 کلمه Longman هست.
8. Cambridge Phrasal Verbs Dictionary: حدود 3800 فعل ترکیبی آمریکایی، بریتانیایی و استرالیایی رو در بر داره. میشه گفت برای کسانی که قصد یادگیری انگلیسی رو دارن، میتونه کمک خوبی باشه تا این بخش سخت رو هم بتونن با موفقیت پشت سر بگذرونن.
9. Longman 6، دیکشنری معروفی هست که سعی داره در تعاریفی که از کلمات ارائه میده، از ساده ترین لغات بهره بگیره تا مفاهیم برای همه قابل درک باشه. این دیکشنری در سال 2016 با کلمات جدید و میلیونها مثال به روز شد.

بخش دانلود:

شما میتونید نسخه مبایلی MDict رو از
این لینک
نسخه مختص کامپیوتر رو از
اینجا،
ورژن جدیدتر MDict کامپیوتر که مشکل اسکریپتی نداره ولی از دسترس خارج میشه رو هم از
اینجا،
دانلود بفرمایید.
از اونجایی که حجم گلاسوریها زیاده، من به چهار پارت 550 الی نزدیک 700 مگ تقسیم کردم تا دانلودشون راحت تر باشه.
پارت اول
پارت دوم
پارت سوم
و بلاخره پارت چهارم.

با تشکر از دوستانی که منو در جمعآوری این منابع یاری کردن.
امیدوارم مطالب این پست برای دوستان مفید باشه. اگر مسأله یا ابهامی در توضیحاتم داشتین، در قسمت کامنتها مطرح بفرمایید. سعی میکنم حتما پاسخ بدم.
سربلند و پیروز باشید.