خانه
جستجو
Close this search box.
جستجو

نشریه جهان آزاد، شماره 54. سه، دو، یک… ایست! لذت‌ها و مزایای سوار‌کاری برای افراد نابینا یا کم‌بینا

سلام به همسفران سفرهای آزاد محله نابینایان.

 

امید که گام‌هاتون همیشه استوار، شادی‌هاتون همواره پایدار و کامیابی‌هاتون تا همیشه برقرار باشه!

در مورد شکستن سدهای به ظاهر ناممکن پیش از این زیاد گفتیم. به دیدن افرادی رفتیم که ثابت کردن بدون دیدن میشه زندگی کرد، درس خوند، جودوکار شد، رقصید، و بر بسیاری از موانع پیروز شد.

امروز هم قراره مهمون یکی دیگه از این سد شکن‌ها باشیم و گذر از یکی دیگه از موانع به ظاهر ناگذر‌رو به تماشا بشینیم.

پیش از سفر امروز محله به جهان آزاد، اگر کسی بهم می‌گفت بدون دیدن میشه سوارکاری کرد باورم نمی‌شد. اما حالا باورم میشه. حالا دیگه باورم میشه که خواستن کلید خیلی از توانستن‌هاست. چه چشم‌هامون ببینن و چه نبینن. راستی نظر شما چیه؟ تا حالا به ورزش سوارکاری و امتحانش فکر کردید؟ من که تا امروز خیال می‌کردم نمیشه. اما حالا حس می‌کنم دلم می‌خواد محض تجربه هم شده امتحانش کنم.

شاید بعد از پنجاه و چهارمین سفر محله نابینایان به جهان آزاد شما هم با من هم‌نظر باشید! بریم و بخونیم و ببینیم!

 

مشخصات نشریه:

 

  • نام مقاله: Three, Two, One . . . Halt! The Pleasures and Benefits of Horseback Riding for People Who Are Blind or Have Low Vision
    سه، دو، یک… ایست! لذت‌ها و مزایای سوار‌کاری برای افراد نابینا یا کم‌بینا
  • نویسنده: سوزان آمنت (Suzanne Ament)
  • مترجم: امین عرب
  • منبع: future reflections

 

 

یادداشت سردبیر:

 

سوزان آمنت استاد تاریخ روسیه در دانشگاه رادفورد (Radford University) در شهر رادفورد (Radford) ایالت ویرجینیا (Virginia) است. در این مقاله، او عشق مادام العمر خود به اسب‌سواری را بیان می‌کند و توضیح می‌دهد که سوار‌کاران نابینا چگونه می‌توانند در هر جنبه از این فعالیت شرکت داشته باشند.

 

یک روز سرد زمستانی در واشنگتن دی سی، صدای بلند بسته شدن در چرخان اصطبل، کت پرز‌دار مرد عضلانی، اینها اولین خاطرات من از نخستین درس سوار‌کاری‌ام در هشت سالگی هستند.

تابستان گذشته یعنی بیش از ۵۰ سال بعد، من و دانته (Dante) با رسیدن به حرف A به راست می‌پیچیم. از خط مرکزی میدان پایین می‌آییم و به صدای اعلام حرف X در مرکز و حرف C در انتهای دور گوش می‌دهیم. ما باید دقیقاً در نقطه X و در راستای نقطه C توقف کنیم. سه، دو، یک… ایست!

جمعیت در اطراف میدان تشویق می‌کنند! به نظر می‌رسد که 9 امتیاز به نحوه توقف ما داده‌اند، امتیازی که اکثر سوار‌کاران درساژ (Dressage) نمی‌توانند به آن برسند.

 

توضیح مترجم: «درِساژ (به فرانسوی و انگلیسی: dressage) یا خَرامِش رشته ای در ورزش سوارکاری است که در آن، سوار اسب خود را به اجرای مجموعه حرکات دقیق و هماهنگ، همراه با ترتیب و زمان بندی مشخصی وامی دارد تا میزان هماهنگی خود با اسب و آزمودگی حیوان را نشان دهد. معادل فارسی آن خرامش است، اما چون در ادبیات ورزشی واژه درساژ به کار می‌رود، ما نیز از همین واژه در متن استفاده کرده‌ایم.»

 

من استاد تاریخ روسیه هستم و از بدو تولد به دلیل یک بیماری مادرزادی پیش‌رونده شبکیه به نام LCA (Leber congenital amaurosis) نابینا بوده‌ام. در ۲۰ سال اول زندگیم می‌توانستم به خوبی در روشنایی ببینم. در مدرسه از خط درشت استفاده می‌کردم، در حالی که یک چراغ مطالعه روی میزم روشن بود. در روز‌های آفتابی بینایی‌ام کمک می‌کرد تا از اسب‌های دیگر دوری کنم و از مسیر‌هایی در فضای باز میدان بپرم. اما در مسیر‌های کم‌نور، به راهنمایی‌های کلامی متکی بودم.

با گذشت سالیان، بینایی من به توانایی درک نور کاهش یافت. این روز‌ها از صفحه‌خوان و سگ راهنما استفاده می‌کنم. وقتی در یک میدان درساژ حرکت می‌کنم، این کار را به کمک «حروف زنده» انجام می‌دهم. حروف زنده یعنی افرادی که پشت حروف ایستاده‌اند و وقتی سوار به سمت آنان در حرکت است، مرتب آنها را اعلام می‌کنند. در سوار‌کاری‌های غیر رسمی یک رادیو را در یکی از پایانه‌های میدان می‌گذارم. گاهی اوقات رادیویی را روی یک سطل در وسط مسیر قرار می‌دهم تا در جهتیابی به من کمک کند.

سوار‌کاری برای افراد نابینا و کم‌بینا در هر سن سرگرم کننده، سودمند و کاملاً امکان‌پذیر است! با به اشتراک گذاشتن افکار و تجربیاتم، می‌خواهم نابینایان بیشتری را تشویق کنم که سوار‌کاری را به عنوان یک فعالیت امتحان کنند.

 

چه بینا و چه نابینا، باید چند نکته را مد نظر قرار دهید. نخست اینکه باید ایده سوار‌کاری را دوست داشته‌باشید و از بودن در کنار اسب‌ها لذت ببرید. مسلماً برای اینکه واقعاً اعتماد‌به‌نفس داشته باشید باید مدتی را با اسب‌ها کار کنید، اما علاقه‌ای اساسی باید از همان ابتدا وجود داشته‌باشد. همچنین شما نباید با کمی کثیف شدن مشکلی داشته‌باشید و می‌بایست بوی اصطبل را دوست داشته‌باشید یا حداقل بتوانید آن را تحمل کنید. نهایتاً، شما باید تمایلی به پیوند با یک حیوان داشته‌باشید.

سبک‌ها یا رشته‌های زیادی در اسب سواری وجود دارد. من از زین انگلیسی استفاده می‌کنم و در سبک درساژ فعالیت دارم. سبک‌های دیگر عبارتند از: سواری با زین غربی یا کابویی، سواری در مسیر‌های پیاده‌روی، سواری در میدان، سواری روی سطح یا پرش از روی نرده. چندین سبک و گزینه دیگر نیز وجود  دارد. موقعیت مکانی شما و مربیانی که در دسترس هستند ممکن است به تعیین سبک سوار‌کاریتان کمک کنند، اما ترجیح شخصی شما نیز می‌تواند در این امر نقش داشته‌باشد.

 

درساژ در شکل اولیه خود پایه همه رشته‌های سوارکاری است و شامل تعادل اسب و سوار و کار کردن این دو با یکدیگر می‌باشد. در سطوح پیشرفته‌تر، درساژ گاهی اوقات باله اسب نیز نامیده می‌شود، زیرا اسب و سوارکار می‌توانند حرکات زیبایی را با هم به نمایش بگذارند. اجرای لیپیزانر (Lipizzaner) در مدرسه سوارکاری اسپانیایی (Spanish Riding School) در وین (Vienna) یکی از بهترین شکل‌های شناخته شده ایده‌آل درساژ به شمار می‌رود.

من هنوز در سطح ابتدایی سوار‌کاری بوده و در میدانی به ابعاد ۲۰ در ۴۰ متر تمرین می‌کنم. سوار‌کاران در سطوح بالاتر در میدان‌هایی به ابعاد ۲۰ در ۶۰ متر کار می‌کنند. یک تست درساژ به سوار‌کار دستوراتی می‌دهد که باید به ترتیب در سراسر میدان دنبال شوند.

میدان با حروفی علامت‌گذاری شده است که برخی از آنها روی ریل نصب شده‌اند. تصور کنید حروف A و C در وسط ضلع‌های کوتاه میدان قرار دارند، اما حرف X دقیقاً وسط میدان است. این تست به سوارکار می‌گوید که دقیقاً کجا شکل‌هایی مثل دایره، حلقه یا مارپیچ بسازد. یا اینکه چه نوع راه رفتنی را با اسب انجام دهد. برای مثال: «بین نقطه A و C چهار نعل بروید.» همچنین به سوار‌کار می‌گوید که تغییرات خاصی را در راه رفتن انجام دهد. برای مثال «با تاخت بلند به سمت طول میدان بروید» یا «از خط مرکزی خم شوید و به نقطه H بروید.» در مسابقات اسب‌سواری با داوری این حرکات، سوار‌کار امتیاز دریافت می‌کند.

 

با اینکه درساژ تنها شکل انجام شدنی سوار‌کاری برای افراد نابینا نیست، اما فرصتی عالی برای یک سوار‌کار نابینای در حال پیشرفت را فراهم می‌آورد. فضا به خوبی تعریف شده‌است و هیچ مانعی در میدان وجود ندارد. هرچه فرد بیشتر پیشرفت کند، سطح دشواری کار نیز می‌تواند چالش بر‌انگیز‌تر شود. فرد نابینایی که قادر به دیدن حروف نیست می‌تواند از حروف زنده یا همان اعلام حروف توسط دیگران استفاده کند. سوارکار می‌تواند از صدا‌های دیگر نیز استفاده کند. وقتی کسی برای اعلام حروف در دسترس نیست، من رادیویی را در نقطه A و رادیو دیگری را در نقطه C می‌گذارم.

برخی از سوار‌کاران نابینا ترجیح می‌دهند در مراکز سوار‌کاری ویژه (therapeutic riding center) به اسب‌سواری بپردازند که معمولاً تحت نظر و مرتبط با انجمن PATH (انجمن حرفه‌ای سوارکاران نیازمند به درمان) (Professional Association of Therapeutic Horsemen) است. مربیان این مراکز با سوار‌کارانی کار می‌کنند که دارای انواع معلولیت هستند. اگر نابینایی تنها معلولیت یک سوار‌کار باشد، او می‌تواند به راحتی در یک اصطبل معمولی سوار‌کاری کند، به شرطی که مربی ذهنی باز داشته‌باشد، علاقه‌مند به برقراری ارتباط با افراد در موقعیت‌های مختلف باشد و بخواهد که خارج از چارچوب فکر کند. یکی از مزایای مراکز سوار‌کاری ویژه این است که آنها اغلب داوطلبانی دارند که می‌توانند به عنوان حروف زنده کمک کنند.

من با مربی‌هایی مواجه شده‌ام که نمی‌خواستند به من اجازه سواری بدهند، اما بسیاری دیگر از آن‌ها مشتاق دادن این شانس به من بودند. یکی از مربیان اصرار داشت که بیمه او من را ملزم می‌کند که از یک خط مشخص نباید خارج شوم. در این حالت مربی اسب را روی یک خط طولانی نگه می‌دارد و در وسط میدان می‌ایستد. پس از چند درس، او متوجه شد که من می‌توانم به خوبی و به طور مستقل سوار‌کاری کنم، لذا بی سر و صدا خط مانع را برداشت.

 

به طور کلی، همه سوارکاران ملزم به امضای معافیت از مسئولیت هستند. این موضوع را نباید به نابینایی مرتبط دانست. اگر اصطبل سازماندهی شده‌باشد و مربیان از صلاحیت کافی برخوردار باشند، هیچ تفاوتی بین خطرات سوار‌کاری یک فرد بینا و یک فرد نابینا وجود ندارد. در واقع سوار‌کاران نابینا ممکن است یاد بگیرند که تعادل را سریعتر از برخی سوار‌کاران بینا حفظ و مدیریت کنند. اگر حواس یک سوار‌کار بینا پرت شود و به اطراف نگاه کند، ممکن است به طور ناخواسته علائمی را حتی با کوچکترین حرکتی به اسب منتقل کند.

موانع دیگر بر سر راه من در سوار‌کاری، فقدان راه‌های حمل‌و‌نقل یا هزینه بالای آن بوده‌است. البته این عوامل تحت تأثیر محل زندگی شما و مکانی است که امکان سوار‌کاری دارید.

 

چرا من فکر می‌کنم که نابینایان بیشتری باید سوار‌کاری را تجربه کنند؟ یکی از دلایلش این است که من دوست دارم همه به اندازه‌ی من شانس چشیدن طعم لذت در طول زندگی را داشته‌باشند. دلایل متعددی برای سودمند بودن ورزش سوارکاری وجود دارد. بودن در کنار اسب به شما می‌آموزد که در لحظه کنونی باشید و آنچه اکنون در اطرافتان جریان دارد را ارزیابی کنید. همچنین این ورزش اعتماد‌به‌نفس شما را در مواجهه با چیزی که زنده و بزرگتر از خودتان است بالا می‌برد. اگر اسب در کنار شما حرکت می‌کند، لازم است که هشیار باشید و با آن حرکت کنید، پا‌هایتان را صاف نگه دارید، طناب افسار را در دست داشته‌باشید یا با صدایتان اسب را متوقف کنید. هنگام سوار شدن بر اسب باید تعادلتان را در حین حرکت حفظ کنید. این کار به نوبه خود به تعادل عمومی، قدرت کلی و قدرت عضلانی در سراسر بدن شما کمک می‌کند. شما باید بتوانید مستقلانه از پا‌ها، دست‌ها و زینتان استفاده کنید، که همه این‌ها به شما کمک می‌کنند با اسبتان ارتباط برقرار کنید.

گاهی افراد نابینا در حرکت کردن مرددند، اما شما نمی‌توانید در برابر اسب‌ها مردد باشید. چه پیاده و چه سواره، باید دقیقاً به اسب نشان دهید که چه می‌خواهید.

قرار گرفتن بر پشت موجودی خیلی بزرگتر از شما و در عین حال توانایی کار کردن و کنترل آن، به شما نوعی احساس قدرت می‌دهد. افراد نابینا نمی‌توانند با ماشین رانندگی کنند، حداقل هنوز نمی‌توانند، بنابراین سوار‌کاری تا حدودی مثل داشتن ماشین و راندن آن است، هرچند ملاحظات بیشتری باید در نظر گرفته شود. اسب‌ها اساساً مراقب خودشان هستند و نمی‌فهمند که شما نابینایید. آنها برای اینکه بدانند چه کاری انجام دهند، کجا بروند و با چه سرعتی حرکت کنند به راهنمایی سوار‌کار نیاز دارند.

 

چنانکه یکی از مربی‌ها برایم توضیح داد، اسب‌ها باید خواهان همراهی با شما باشند. اگر نخواهند، همراه نمی‌شوند. وقتی متوجه این نکته شوید، سعی در ایجاد پیوندی می‌کنید که به شما امکان دهد از اسب بخواهید تا با شما همراهی کند و به شما توجه داشته‌باشد. همزمان شما یاد می‌گیرید که به اسب و نیاز‌هایش توجه کنید.

کار با زین و برگ یعنی زین، افسار و سایر تجهیزات مورد استفاده در سوار‌کاری می‌تواند مهارت‌های مفید حرکتی سوار‌کار را بهبود بخشد. برای راحتی خود و اسبتان، شما نباید اجازه دهید که مهار اسب به عقب برود یا پیچ بخورد. درست قرار گرفتن لگام حتی می‌تواند یک موضوع ایمنی باشد.

آنچه شما انجام می‌دهید تفاوت ایجاد می‌کند. در ابتدای کار به کمک نیاز خواهید داشت و گاهی اوقات بررسی مجدد موارد ضرری ندارد. این موضوع برای همه صدق می‌کند. به عنوان یک فرد نابینا، می‌توانید یاد بگیرید که چگونه به طور مستقل اسب خود را نظافت کنید، آن را به زین و برگ مجهز نمایید و سواری بگیرید.

سوار‌کاری می‌تواند به شما مهارت‌ها، توانایی جسمانی و اعتماد‌به‌نفسی را بدهد که در تمام زندگیتان باقی بماند. یکی از دوستان که مرا در موقعیت‌های زیادی دیده‌بود و می‌شناخت گفت: «من هیچوقت تو را به اندازه زمانی که در کنار اسب‌ها هستی با اعتماد‌به‌نفس ندیده‌ام.»

 

اگرچه من در سوار‌کاری به افتخارات بزرگی دست نیافته‌ام، اما بودن در کنار اسب‌ها، مراقبت از آنان، آراستن و راندنشان در حکم نوعی درمان برایم بوده‌است. ممکن است روز سختی را گذرانده‌باشم، اما وقتی در اصطبل هستم همه چیز به جز پیوندم با اسب و کار‌هایی که برای حفظ این پیوند انجام می‌دهم محو می‌شود.

امیدوارم چند نفر از شما سوار‌کاری را امتحان کنید و مثل من از آن لذت ببرید.

 

یادداشت سردبیر:

 

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با سوزان آمنت در تماس باشید. ایمیل: seament@radford.edu

 

شناسنامه نشریه جهان آزاد

 

همانطور که از نام این نشریه بر می‌آید، قرار است به تجربیات نابینایان، والدینشان، اطرافیانشان، دوستانشان و هر انسانی که تمایل به فهم معلول و معلولیت دارد و توانسته در این راه به چیزهایی نیز دست‌یابد بپردازد. البته ما تمرکزمان بیشتر بر روی تجربیات عزیزان در حوزه ی نابینایی است. می خواهیم ببینیم والدین یک نابینا برای دستیابی فرزندش به حق و حقوقش دست به چه اقداماتی می زند. می خواهیم ببینیم تمام کسانی که با نابینا در ارتباط هستند، چه کاری برای هرچه مستقلتر شدن فرد با آسیب بینایی انجام می دهند و کدامشان اثربخش بوده است. خلاصه ی کلام اینکه میخواهیم در حوزه نابینایی از تجربیات دنیا بهره ببریم تا روزی با آگاهی از این تجربیات بتوانیم به خود تلنگری زده و به سمت اهدافمان حرکت کنیم.

البته اگر پدر و مادری یا دوست و آشنایی در ایران عزیز نیز توانسته برای حل مشکلی از مشکلات بیشمار نابینا راه حلی پیدا کند، می تواند آن را در قالب یک مقاله در اختیار ما قرار دهد. چون ایران هم بخشی از این جهان است و ما برای جمع آوری این تجربیات همیشه هم لازم نیست دست به دامان جراید غرب باشیم. هرچند که فعلاً ظاهراً راه دیگری وجود ندارد. همه ی ما بر این امر واقفیم که دنیای غرب در خصوص معلول و معلولیت خیلی زودتر و بیشتر از ما از خود جنب‌و‌جوش نشان داده و به دست آوردهای بی نظیری دست یافته است.

اگر دوستی هم مقاله ای را خوانده و آن را مفید یافته، می تواند آن را ازطُرُقی که در پایان می آید، جهت ترجمه به دست ما برساند.

فعلا بنا بر این است که ماهی یک مقاله ی تخصصی در این موضوع منتشر کنیم. ولی شاید زندگی مجال بیشتری به ما داد و آخر هر ماه مطالب بیشتری جمع آوری کرده و در طول ماه به خدمتتان پیشکش کردیم.

ذکر این نکته هم الزامی می‌باشد که قرار نیست همیشه مقاله ی منتشر شده همراه با فایل صوتی باشد. ولی تلاشمان بر این است که این اتفاق جذاب همیشه بیفتد.

قطعا نظرات، انتقادات و پیشنهادات شما می تواند چراغ راه ما باشد.

ایمیل: hotgooshkon@gmail.com

آیدی تلگرام: @hotgooshkon1

به امید جهانی آزاد تر!

دیدگاهتان را بنویسید