سلام دوستان

دانلود

 اثر روش آموزش بریلینگ بر یادگیری حرکتی در نوجوانان دارای اختلال بینایی

عصمت کرمی[1]

افخم دانش فر [2]

چکیده

هدف پژوهش حاضر اثر روش آموزش بریلینگ بر یادگیری حرکتی در نوجوانان دارای اختلال بینایی بود. بدین منظور 24 دختر نابینای راست دست با میانگین سنی  (63/1±)84/12 سال  بصورت هدف دار انتخاب و به طور تصادفی در 2 گروه 12 نفری آموزش کلامی و بریلینگ  قرار گرفتند. در گروه آموزش کلامی، در ابتدای هر جلسه تمرین، نحوه اجرای الگوی شوت گلبال توضیح داده شد و در گروه بریلینگ، شرکت کننده ها به لمس بدن محقق هنگام اجرای آهسته مهارت شوت گلبال پرداختند. تمرینات به مدت 6 جلسه (هر جلسه 20 شوت) ادامه یافت و بعد از دو روز، آزمون یاد داری شامل 10 شوت و بعد از 15 دقیقه استراحت آزمون انتقال تحت تکلیف ثانویه شناختی شامل 10 شوت همزمان با شمارش معکوس 3 تایی از عدد 100 انجام شد.

الگوی شوت گلبال به وسیله یک مقیاس محقق ساخته مورد ارزیابی قرار گرفت. این مقیاس دارای 22 آیتم بود که هر آیتم به وسیله یک درجه بندی 5 ارزشی از بسیار ضعیف (1) تا بسیار خوب (5) امتیازدهی می شد. نتایج تحلیل واریانس دو عاملی ترکیبی (2 * 6) و آزمون تعقیبی بونفرونی اثر معنی دار گروه را نشان داد.

در واقع، الگوی شوت گروه بریلینگ به طور معنی داری بهتر از گروه آموزش کلامی بود (05/0p<).  نتایج تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی بونفرونی برای داده های آزمون های یاد داری و انتقال نیز برتری گروه بریلینگ نسبت به آموزش کلامی را تایید کرد (05/0p<). بنابراین به نظر می رسد که روش آموزش بریلینگ در یادگیری مهارت شوت گلبال توسط دختران نوجوان دارای اختلال بینایی بهتر از روش سنتی آموزش کلامی است.

کلید واژه

آموزش کلامی، شوت گلبال، آموزش لمسی، دختران نوجوان، نابینا

مقدمه

توانایی یادگیری برای موجود زنده حیاتی است؛ زیرا یادگیری،  موجود زنده را توانا می سازد تا خود را با جنبه های مشخصی از محیط سازگار کند و از تجربه ها سود ببرد،  این یادگیری برای انسان در مقایسه با سایر موجودات زنده حیاتی تر است. بدیهی است آنچه اکثر مربیان در حین آموزش مهارت ها به طرق مختلف دنبال می کنند یادگیری و اجرای آنهاست. لذا مربیانی که فرایندهای مؤثر یادگیری را بهتر متوجه می شوند،  بدون شک در امر آموزش مهارت ها بر ورزشکاران خود امتیاز و برتری دارند (اشمیت[3]، 2011).بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی [4](2014) حدود ‌۴۵ میلیون نابینا و نزدیک به ‌١٨٠ میلیون فرد کم بینا در جهان وجود دارد و در هر ‌۵ ثانیه یک فرد بزرگسال و در هر یک دقیقه یک کودک به جمع نابینایان در دنیا اضافه می‌شود.

کودک نابینا قادر است یاد بگیرد که چگونه بنویسد و چگونه بخواند و چگونه کار کند و دارای یک زندگی خودکفا و مستقل گردد. (1) ورزش به عنوان وسیله حرکتی – درمانی  می تواند نقش ارزنده ای در بهبودی و استقلال نابینایان ایفا کند. تمرینات منظم و مستمر ورزشی و آگاهی از اثرات و نتایج درمانی – تقویتی آنها موجب می شود که معلولان (به ویژه نابینایان) تحرک بیشتری بدست آورده و از کارایی و تندرستی بیشتری برخوردار شوند.(دیوسارناز، 1384)( به عنوان مثال، کلسون[5] و همکاران در سال 2014به بررسی اثر ورزش و تربیت بدنی بر خطر سقوط افراد سالمند با اختلالات بینایی پرداختند و نشان دادند که ورزش باعث بهبود عملکرد افراد نابینا می شود. در کودکان و نوجوانان نیز فعالیت بدنی اثرات سودمند جسمانی و روانی به دنبال دارد. علاوه بر اجرای مهارت های فیلوژنتیک [6]مثل مهارت های بنیادی دویدن و پریدن و ضربه زدن و …. برخی از مهارت های حرکتی، آنتوژنتیک[7] یا اکتسابی و مستلزم یادگیری هستند. یادگیری حرکتی، پیشرفت نسبتا پایدار در قابلیت اجرای مهارت در اثر تمرین یا تجربه است (اشمیت و لی[8]،  2011).

یادگیری مهارت های آنتوژنتیک مثل مهارت های ورزشی در نابینایان عمدتاً به وسیله روش آموزش کلامی صورت می گیرد. یکی دیگر از روش هایی که مشابه با الگوسازی پویا[9] (نمایش مهارت یا فیلم) در افراد بینا است.

بسیاری معتقدند از میان حواس پنجگانه،  بینایی مهم ترین حس آدمی است. چرا که بیش از 80 درصد اطلاعاتی که انسان از محیط اطراف کسب می کند،  از راه این حس است. (دیوسارناز،1384) (7، 10)

لازمه حضور انسان در زندگی فردی و اجتماعی استفاده از ابزار های طبیعی  و بهره مندی از امکانات محیطی می باشد به طوری که تعامل این دو ( ابزارهای طبیعی و تعامل محیطی) باعث پیشرفت و تعالی انسان در عرصه زندگی می شود . یکی از ابزار های طبیعی انسان که نقش بسیار مهمی در ارتباط با طبیعت دارد حس بینایی می باشد (شعرباف،  1390).

تعاریف مختلفی از معلولیت صورت گرفته و برای معلولین  مشخصاتی نیز بر شمرده اند بر طبق آخرین  تعریف علمی  سازمان بهداشت جهانی در سال (1981) معلولیت را ایجاد اختلال  در رابطه  بین خود و محیط  تعریف کرده است. به بیان دیگر معلولیت عبارتند از مجموعه ای از عوامل جسمی،  ذهنی،  اجتماعی و یا ترکیبی از آنها که به نحوی در زندگی شخصی اثر سوء  به جا گذارده و زندگی وی به صورت طبیعی می گردد. بنابر تعریف انجمن بین المللی توانبخشی[10] معلولین عبارت است از عارضه ای که در نتیجه یک نقص  بوجود می آید و انجام فعالیت های طبیعی فرد را به طریقی  محدودی می نماید و یا با مانع مواجه می سازد. معلول، انسانی است که قسمتی از توانایی خود را (چه قبل از تولد،  هنگام تولد،  یا بعد از تولد) از دست داده باشد. و برای جبرانش نیاز به استفاده از وسیله کمکی یا کمک دیگران دارد (نامنی، 1363).

بنابراین IAPB نابینائی کودکان را بر پایه عملکرد بیماران و سه گروه عمده زیر توصیف کرده است.

نابینائی اجتماعی^[11]  ( به صورت 200 و Va>)تخمین زده می شود).

نابینائی عملکردی[12] ( به صورت <VA≤200و تخمین زده می شود).

نابینائی کامل[13]  (بدون درک نور).

توجه به اهمیت هریک ازحواس پنجگانه و نقشی که درزندگی ما ایفا میکنند محرومیت در هریک از حواس میتواند اختلالی جدی را در طی مسیر عادی زندگی به وجود آورد،  افراد نابینا اغلب ممکن است  به دلیل فقر حرکتی دچار مشکلاتی در حیطه جسمانی و روانی گردند.(5)آموزش حرکات بدن از طریق کلام ^[14]در این روش آموزش،  مطالب مورد تدریس از طریق گفتار معلم یا مربی برای دانشآموز توضیح داده می شود و دانش آموز به انجام حرکت  مورد نظر می پردازد در صورتی که در اجرا اشکالی مشاهده گردد مربی با توضیح مجدد به راهنمایی شاگرد می پردازد (جدیدی،  1372) .

آموزش بریلینگ^[15]،  روش لمس بدن مربی در حین اجرای مهارت مهمترین روش آموزش تربیت بدنی به افراد نابینا،  استفاده از روش احساس حرکت با کمک لمس می باشد. در این روش،  دانش آموز نابینا،  مربی یا شخصی که مهارت حرکتی مربوطه را نمایش می دهد لمس می کند و از این طریق پی به نحوه صحیح اجرای مهات می برد مزیت این روش در این است که نوآموز می تواند وضعیت صحیح اجرای مهارت را در نهایت درستی  مهارت احساس نماید (شاهی،  1384).

از دیرباز حرکت و تحرک به عنوان  یکی از ضروریات زندگی انسان شناخته شده بود. و این توانمندی حرکتی در زندگی افراد نابینا به همان نسبت و یا شاید بیشتر دارای ارزش می باشد. در میان افراد نابینا به علت نبود بینایی  و یا کمبود بینایی  و عدم توجه به فعالیت های بدنی،  میل به گوشه نشینی و عدم تحرک تقویت گردیده است،  ادامه این روند دو مشکل عمده را برای فرد و اجتماع به دنبال دارد. درمرحله اول فرد نابینا به عنوان عضوی از اجتماع از یادگیری مهارت های اصلی روزمره  به دور مانده،  و مشکلات فراوانی را از جهت نیازهای جسمانی  و روانی متحمل خواهند گشت و در مرحله دوم اجتماع متحمل دو ضرر عمده خواهند گردید. ضرر اول اینکه یک نیروی انسانی که می توانسته مفید به حال جامعه واقع گردد را از دست داده،  و ضرر دوم اینکه  جهت نگهداری،  کارایی،  ساماندهی،  سایر مسائل این گروه سازمان ها،  موسسات و بالطبع نیروی انسانی زیادی باید بیشتر تربیت شوند  تا در خدمت این افراد باشند و از امور دیگر باز بمانند و با توجه به ضروریات فوق در جهت بسط و گسترش  طرحی که با کمک آن معلولین و مربیان بتوانند اقدامات خود راپیرامون شناخت تربیت بدنی و روش های آموزش آن گسترش دهند بیشتر مشخص  می گردد. تحقیقات انجام شده در این زمینه بر روی افراد با هوش طبیعی بوده است تحقیق حاضر در پی بررسی این موضوع است که شیوه های آموزشی بریلینگ و آموزش کلامی بر یادگیری پنهان شوت گلبال نابینایان  کدام یک  می تواند در امر آموزشی تربیت بدنی به افراد نابینا موثرتر باشد. محقق پس از بررسی این دو شیوه آموزشی  شیوه برتر را به مدارس که فاقد دبیر متخصص تربیت بدنی می باشند معرفی نماید تا بتوانند به نوعی  به این عزیزان کمک موثری کرده باشند.

بررسی پیشینه

دیو سارناز در سال)1384 (مقایسه روش های آموزشی لمسی – کلامی بر یادگیری شنای قورباغه دختران و پسران25-17 نابینا پرداختند و نتایج نشان داد که گروه بریل کلامی تفاوت معنی داری نسبت به گروه آموزشی لمسی و کلامی داشتند.

جدیدی، در سال(1372)در پژوهشی به  مقایسه اثر تصاویر برجسته و آموزش کلامی بر یادگیری فعالیت های بدنی دانش آموزان دختر و پسر 14-10ساله نابیناارزیابی کردند و نتیجه گرفتند که دانش آموزان نابینا توانایی درک بدنی از طریق روش های آموزشی تصاویر و کلام را دارند. و این روش های آموزشی می تواند اثرات سودمند و مثبتی در زمینه فراگیری حرکات بدنی توسط نابینایان بر جای گذارد. شاهی (1374) در تحقیق خود مقایسه تاثیر دو روش آموزشی تصاویر برجسته و لمس حرکت بر یادگیری حرکات بدنی در میان دانش آموزان دختر و پسر 15-10ساله  نابینا پرداختند و تجزیه و تحلیل کردند  که دانش آموزان نابینا توانایی درک بدنی از طریق روش های آموزشی تصاویر برجسته و لمس حرکت را دارد. و این روش های آموزشی می تواند اثرات سودمند و مثبتی در زمینه فراگیری حرکات بدنی توسط نابینایان بر جای گذارد.

روش شناسی تحقیق

تحقیق حاضر از نوع تجربی طرح تحقیق طرح گروه های تصادفی انجام شد. جامعه آماری پژوهش،  مشتمل بر دانش آموزان دختر نابینا راست دست با میانگین سنی  (63/1±)84/12 سال  بصورت هدف دار انتخاب از مدرسه نابینایان نرجس تحت پوشش سازمان آموزش و پرورش استثنایی استان تهران در سال تحصیلی 94-93و برخوردار از سلامت جسمانی بود. نمونه گیری به صورت در دسترس به تعداد 24 نفر انجام گردید. دانش آموزان  منتخب به صورت تصادفی به 2 گروه تقسیم شدند. این افراد با کسب رضایت نامه کتبی از والدین و مسئولان آموزشگاه در پژوهش شرکت کردند.

برای ارزیابی الگوی حرکت شوت گلبال از مقیاس محقق ساخته استفاده شد. این مقیاس دارای تعداد 22 آیتم برای شوت گلبال شامل ویژگی های حرکتی در سه مرحله قبل از ضربه،  هنگام ضربه و بعد از ضربه بود که آیتم‌ها براساس جزوه های گلبال و نظر مربیان تیم ملی گلبال نوشته شده بود.

برای تعیین اعتبار محتوا آیتم‌ها به 5 مربی تیم ملی گلبال داده شد.

ویژگی در مقیاسی 5 ارزشی از بسیار ضعیف (1) تا بسیار خوب (5) رتبه بندی می شد،  بعد از محاسبه اعتبار محتوا از تعداد 22 آیتم برای شوت گلبال در نهایت براساس نسبت و شاخص اعتبار محتوا آیتم ها حذف نشدند و همه آیتم ها انتخاب شدند و شاخص اعتبار محتوا برای هر آیتم محاسبه شد و در حد قابل قبول گزارش گردید. (بالاتر از 79%) پایایی زمانی به روش بازآزمایی برابر با78/0 و همسانی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با 0/64 بود.

پرسشنامه جمعیت شناختی (اطلاعات فردی).

این پرسشنامه حاوی نام و نام خانوادگی،  تاریخ تولد،  میزان بینائی،  تحصیلات والدین،  شغل،  میزان درآمد آنها بود. در پیوست (3) توضیح داده شده است.

در این پژوهش 24 دانش آموز نابینا شرکت کردند. سپس افراد به صورت تصادفی در 2 گروه تجربی آموزش کلامی ( 12نفر)  بریلینگ (12نفر) قرار گرفتند. ابتدا در هفته ی قبل از شروع تمرینات پرسشنامه جمعیت شناختی و اطلاعات فردی تکمیل گردید. تکلیف تمرینی در این تحقیق مهارت شوت گلبال بود که به منظور ارزیابی الگوی این مهارت از نحوه ی امتیاز بندی این مهارت مرحله اکتساب شامل 6 جلسه تمرینی بود. به مدت دو هفته ( هر هفته 3 جلسه) بر اساس  زمان کلاس درس تربیت بدنی نوجوانان برگزار گردید. در هر جلسه شرکت کننده ها 2 دسته 10 کوششی مهارت شوت گلبال را تمرین کردند و در بین هر دسته حدود 5 دقیقه استراحت کردند.

قبل از شروع دسته کوشش اول در هر جلسه،  3 ضربه آزمایشی برای کنترل اثر افت گرم کردن^[16] توسط شرکت کننده ها انجام گرفت. به هیچ کدام از گروه ها دستور العمل بازخورد افزوده داده نشد. در هر جلسه تمرین و آزمون آزمونگر امتیازات مربوط به الگوی حرکت را ثبت کرد.

در گروه بریلینگ ابتدا آزمونگر حرکت شوت گلبال را اجرا می کرد و آزمودنی با لمس کردن دست آزمونگر حرکت را انجام می داد.

در گروه آموزش کلامی ابتدا آزمونگر حرکت شوت گلبال را توضیح می داد و شرکت کننده حرکت را اجرا می کرد شرکت کننده ها خود را به مدت 10 دقیقه با دویدن آرام،  حرکات کششی و جنبشی گرم کردند.  شرکت کننده ها به منظور کنترل اثر افت گرم کردن سه پرتاب شوت گلبال انجام دادند. در مرحله اکتساب ( روز اول) نیز شرکت کننده ها سرویس ها را مستقیم در سطح افق زمین پرتاب میکردند که شامل 2 دسته 10 کوششی با 5 دقیقه استراحت بین هر دسته کوشش بود. الگوی حرکت توسط یک کارشناس نمره دهی شد؛ نمره اکتساب به صورت میانگین امتیاز سرویس ها در هر دسته کوشش محاسبه شد.

ابتدا شرکت کننده ها سه سرویس آزمایشی برای کنترل اثر افت گرم کردن انجام دادند. سپس آزمون یاد داری شامل یک دسته 10 کوششی،  همانند مرحله اکتساب ولی بدون دستورالعمل آموزشی و بازخورد انجام گرفت؛ نمره یاد داری به صورت میانگین امتیاز 10 سرویس محاسبه شد بعد از یک استراحت 15 دقیقه ای  پس از سه سرویس آزمایشی برای کنترل اثر افت گرم کردن،  آزمون انتقال از اجرای یک دسته 10 کوششی شوت گلبال همراه با تکلیف ثانویه شناختی شمارش معکوس سه تایی از عدد 100 را با صدای بلند اعلام می کنند،  و کار به همین ترتیب تا پایان کوشش ها ادامه می یابد.

ویژگی در مقیاسی 5 ارزشی از بسیار ضعیف (1) تا بسیار خوب (5) رتبه بندی می شد. امتیازدهی به این صورت بود که اگر آزمودنی الگوی حرکت شوت گلبال را بسیارخوب انجام می داد نمره 5 اگر خوب بود نمره 4 متوسط 3و ضعیف 2،  بسیار ضعیف 1 امتیاز ثبت می گردید. از شرکت کننده ها خواسته شد در حین اعلام شمارش معکوس،مهارت شوت را نیز انجام دهند؛الگوی حرکت توسط یک کارشناس نمره دهی شد و میانگین امتیاز کوشش ها محاسبه گردید برای طبقه بندی داده ها از شاخص های گرایش مرکزی و پراکندگی و ترسیم نمودار،استفاده میشود.

داده های مرحله اکتساب با استفاده از تحلیل واریانس دو عاملی ترکیبی و آزمون تعقیبی بونفرونیو داده های مرحله یاد داری و انتقال با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی بونفرونی تجزیه و تحلیل شد. برای مقایسه های درون گروهی از تحلیل واریانس سنجش های تکراری استفاده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری spssنسخه21 استفاده شد. سطح معنی داری در کلیه آزمون 05/0p< در نظر گرفته شد.

یافته ها

جدول1: آماره های توصیفی متغیر وابسته،  یعنی امتیاز الگوی مهارت شوت گلبال در آزمون های مختلف (دوره اکتساب،  آزمون یاد داری،  آزمون انتقال با تکلیف ثانویه شناختی) در دوگروه آموزش کلامی و بریلینگ را نشان می دهد. همان طور که در شکل 1 نیز مشاهده می شود گروه بریلینگ بالاترین امتیاز الگوی شوت گلبال را در اواخر دوره اکتساب و آزمون های یاد داری و انتقال کسب کرد و گروه آموزش کلامی ضعیف ترین الگوی شوت را در این مراحل داشت.

جدول1:

شکل 1. میانگین امتیاز الگویی شوت گروه های مورد بررسی در مراحل مختلف

جدول2: نتایج مقایسه های زوجی تعقیبی (سطح معنی داری) برای الگوی حرکت  گروه های مختلف در مرحله  اکتساب

جدول 3: نتایج مقایسه های زوجی تعقیبی برای الگوی حرکت  گروه های مختلف در مرحله  یاداری و انتقال

برای تحلیل داده های آزمون یاد داری و انتقال نتایج تحلیل واریانس 2(گروه) در2(آزمون) با تکرار سنجش عامل آزمون مشخش شد. براساس مقایسه های زوجی براثر معنی داری گروه، الگوی شوت در گروه بریلینگ بهتر از آموزش کلامی بود. با توجه به معنی دار نبودن اثر متقابل و در نتیجه معنی دار نبودن تفاوت بین گروه ها در آزمون یاد داری و همچنین انتقال چنین استنتاج گردید که بین اثر روش های آموزش مختلف در اجرای شوت گلبال نوجوانان نابینا در آزمون یاد داری و انتقال تفاوت معنی داری وجود نداشت. با توجه به معنی داربودن اثر متقابل ودر نتیجه عدم افت معنی دار اجرا درآزمون انتقال هر گروه نسبت به آزمون یاد داری چنین استنتاج شد که روش های آموزش بریلینگ ، آموزش کلامی باعث یادگیری پنهان شوت گلبال نوجوانان شد.

بحث و نتیجه گیری

نتایج مربوط به الگوی حرکت نشان داد که در مراحل اکتساب و یادگیری میان گروه های آموزش کلامی،  بریلینگ تفاوت معنادار وجود داشت؛به صورتی که میانگین امتیازات گروه بریلینگ به طور معناداری بهتر از گروه آموزش کلامی بود. آموزش بریلینگ باعث یادگیری پنهان می شود. دیوساناز در سال(1384 ) پژوهشی در مورد مقایسه روش های آموزشی لمسی – کلامی بر یادگیری شنای قورباغه دختران و پسران نابینا ارزیابی کردند و نتایج نشان داد که گروه بریل کلامی تفاوت معنی داری نسبت به گروه آموزشی لمسی و کلامی داشتند. با توجه به اینکه اولین تحقیقی است روی یادگیری پنهان بریلینگ انجام شده تحقیق مشابه وجود ندارد. به این دلیل آموزش بریلینگ باعث یادگیری پنهان می شود که نابینایان بر اساس فرضیه جبران [17](روکم و ایشار، 2009) که بر اساس آن فرد نابینا توانایی فراتری در حواس دیگردارد به این دلیل که تصویر برجسته برای افراد نابینا قابل درک بوده است.

دلیل دیگر اینکه این روش مشابه الگوسازی پویا است نمایش فیلم اثر بیشتری نسبت به عکس دارد و اطلاعات بیشتری را منتقل می کند. به همین خاطر روش های بریلینگ وتصاویر برجسته که بیشتر لمسی وحسی هستند بهتر از تشبیه و آموزش کلامی برایشان قابل فهم است.

آموزش کلامی باعث یادگیری پنهان افراد نابینا می شود. اکثر تحقیقاتی که در زمینه آموزش کلامی (نصرت آباد تورج،  1386، قصابی،   1388) صورت گرفته است روی افراد سالم بوده،  جدیدی (1372) و دیو سارناز (1384) روی آموزش کلامی و بریل – کلامی،  لمسی – کلامی نابینایان کار کرده و نتیجه گرفتند که آموزش کلامی بر فعالیت  نابینایان موثر بوده است  و تحقیقی دراین زمینه صورت  نگرفته است،  و تحقیق حاضر اولین تحقیقی است که روی یادگیری پنهان افراد نابینا صورت می گیرد.  علت این عدم همخوانی شاید روش آموزش معمول به نابینایان کلامی است به دلیل آشنایی بیشتر با این روش،  حرکت خیلی سریع پیشرفت کرده و در مهارت شوت گلبال خودکار شده به خاطر همین در آزمون انتقال تحت تاثیر تکلیف ثانویه افت نکرده است،  به نظر می رسد سادگی مهارت و شبا هت آن به مهارت بنیادی و فیلوژنتیک پرتاب توپ از پایین باعث وقوع یادگیری پنهان در گروه آموزش کلامی شده و لازم است تحقیق با یک مهارت ورزشی دشوارتر تکرار. با توجه به همخوانی نحوه ی پیشرفت در نمرات مربوط به الگوی حرکت  و تفاوت دو گروه  در الگوی حرکت در مراحل اکتساب پیشنهاد می شود در تحقیقات آینده بررسی شود که چرا در نابینایان برخلاف افراد بینا آموزش کلامی  باعث یادگیری پنهان می شود. همانطور که بیان شد در بخش آزمون یاد داری الگوی حرکت نتایج حاکی از تفاوت عدم معناداری دوگروه و نمرات بهتر در گروه  بریلینگ بود.

همانطور که قبلا ذکر شد عدم افت اجرا در آزمون انتقال با تکلیف ثانویه شناختی نسبت به آزمون یاد داری یکی از شرایط اصلی تایید به وقوع پیوستن یادگیری پنهان می باشد (مسترز و همکاران، 2008)؛.(16)و در هیچ پیشینه ای درباره ی تفاوت دوگروه در آزمون یاد داری به عنوان عاملی جهت تایید به وقوع پیوستن یادگیری پنهان بحث نشده است.  در همه ی تحقیقات ذکر شده در بالا، که عدم تفاوت دو  گروه در آزمون یاد داری مشاهده شده؛ یادگیری پنهان به وقوع پیوسته بود  اما از عوامل ارجح بودن یادگیری پنهان می توان به عدم وابستگی به هوش،  یاد داری طولانی مدت مهارت (لیو و مسترز،2001)،(15) عدم وابستگی به حافظه کاری و در نتیجه مقاومت اجرا تحت اضافه بار شناختی نظیر استرس های روانشناختی یا موقعیت هایی با دشواری تصمیم گیری بالا (مسترز و همکاران،  2008) در آزمون انتقال تحت تکلیف ثانویه شناختی شمارش اعداد همه گروه ها ثبات در اجرای الگو حرکت را نسبت به آزمون یاد داری  به نمایش گذاشتند. عدم افت اجرا در هنگام انجام تکلیف ثانویه شمارش اعداد در گروه های آموزش بریلینگ،  کلامی  می تواند به علت عدم انباشتگی حافظه کاری در اثر کاهش آزمون فرضیه ها در ابتدای یادگیری باشد.

نتیجه گیری کلی

با توجه به نتایج تحقیق حاضر نتیجه می گیریم در نوجوانان نابینا،  یادگیری پنهان در روش آموزش بریلینگ بیشتر از روش آموزش کلامی اتفاق می افتد.

[1] esmat.karami1392@gmail.com

دانشگاه الزهرا (س)

[2] afkham.danesh@gmail.com

دانشگاه الزهرا (س)

[3]– Schmidt

[4]– World Health Organization

[5]– Kilsovn

[6]– Phylogenetic

[7]– AntuGenetics

[8]–  Schmidt and Lee

[9]– Dynamicmodeling

[10]– International Association

[11]– Social blindness

[12]– Functionalblindness

[13]– Completeblindness

[14] -teachingoverbal

[15]– brailling

[16]–Warm-up decrement effect

[17]– CompensationHypothesis