در نامه‌های اداری چه بخش‌هایی وجود دارند؟

نوع و اندازه فونت برای نوشتن این بخش‌ها باید چگونه باشد؟

تعریف و کاربرد نیم‌فاصله چیست؟

در کجا‌ها باید از آن استفاده کرد؟

محل قرار گرفتن نقطه، ویرگول، نقطه ویرگول، خط تیره، گیومه و شرایط استفاده از آنها کدام است؟

املای صحیح کلمات چه نقشی در نوشته‌ها دارد؟

طرز نوشتن نامه‌ها و گزارش‌های رسمی اداری چگونه‌است؟

پاسخ به همه ی این سؤالات و بیشتر از آن را می‌توانید در کتاب خودآموز راهنمای نگارش نامه‌ها و گزارش‌های اداری برای نابینایان تهیه شده در انجمن علمی-فرهنگی موج نور اصفهان بیابید.

نوشتن، آن هم درست نوشتن و پیروی از دستورات صحیح‌نویسی در هر زبان دارای ارزش است و عدول از آن نتنها بی‌احترامی به آن زبان به حساب می‌آید؛ بلکه نشان‌دهنده سطح سواد فرد و میزان احترامیست که وی برای دیگران و زبان نوشتاری‌اش قائل است؛ بنابراین نیاز است همگان در هر پست و منصبی که هستند و در هر سطحی که قرار دارند با طرز استفاده صحیح از آن زبان آشنا شوند.

دلیل دیگری که ما را بر آن داشت که اقدام به تألیف این کتاب کنیم؛ حضور روزافزون نابینایان و کم‌بینایان در شبکه‌های اجتماعی، سایت‌های اینترنتی و وبلاگ‌ها است. گروه هدف ما که صاحب اندیشه هستند می‌خواهند مطالب، اندیشه‌ها، طرح‌ها، پیشنهادات و در یک کلام هرآنچه در ذهن دارند را با دیگران به اشتراک بگذارند که کار بسیار پسندیده‌ای است؛ اما در این بین نوع نوشتن و استفاده از قواعد دستوری و علائم نقطه‌گذاری و املای صحیح کلمات مواردی هستند که کمتر مورد توجه نابینایان و کم‌بینایان عزیز قرار می‌گیرد. امید است با استفاده از این کتاب بتوانیم هرچه بهتر و بیشتر از زبان زیبا و شیرین فارسی در نوشته‌هایمان استفاده کنیم.

ضمناً وقتی ما صحیح بنویسیم صفحه‌خوان‌ها هم بهتر می‌توانند نوشته‌ها را بخوانند.

برای آشنایی بیشتر شما قسمتی از مقدمه‌ی کتاب را به حضورتان تقدیم می‌کنیم.

به نام نامیَت گویم سخن را

که باشد نام تو زینت ده آن را

نامه و گزارش اداری از رایج‌ترین وسیله‌های پیوند رسمی در جهت اجرای امور و انجام وظایف تعیین‌شده در هر سازمان هستند و بی‌تردید، تقویت این وسیله برقراری ارتباط، یعنی تهیه نامه یا گزارش اداری روشن و صحیح، رسیدن به اهداف هر سازمانی را آسان‌تر می‌کند؛ بنابراین برای دستیابی به چنین نتیجه‌ای، رعایت اصول و قواعد صحیح نگارش و ویرایش، لازم است. توجه به نوشته‌های اداری از دیرباز در فرهنگ ما وجودداشته‌است اما شکوفایی جدی این نوع نوشته‌ها را در دوره قاجار و به‌ویژه پس از آن می‌توان مشاهده‌کرد

روش نگارش نثر فارسی به دلیل ماهیت این زبان، هرگز صورتی یک‌نواخت نداشته و همواره، متأثر از سلیقه‌های متفاوت، دستخوش دگرگونی بوده‌است؛ بنابراین برای جلوگیری از سردرگمی مخاطبان ارجمند، در تألیف این اثر کوشیده‌ام تا رایج‌ترین و پذیرفته‌ترین جنبه‌های مفاهیم لازم را برای صحیح‌نویسی رسمی مدنظر و استفاده قراردهم.

این مجموعه به همت انجمن علمی-فرهنگی موج نور اصفهان تنظیم شده‌است و مهم‌ترین هدف از تدوین آن، کمک به برقراری ارتباط مکتوب رسمی و هرچه قوی‌تر نابینایان و کم‌بینایان گرامی با افراد بینا در سازمان‌های اداری و مجامع رسمی فارسی‌زبان بوده‌است.

شایان اشاره است که نحوه ارائه مباحث بیان‌شده در این مجموعه، حاصل تجربیاتی است که طی برگزاری اولین دوره حضوری گزارش‌نویسی اداری با مدیریت انجمن علمی-فرهنگی موج نور اصفهان برای دوستان نابینا و کم‌بینا و همچنین هم‌فکری‌های اعضای محترم انجمن کسب‌کرده‌ام

کتاب حاضر در پنج بخش تنظیم شده که توضیح اختصاری درباره بخش‌ها بدین شرح است:

در بخش‌های اول و دوم، تعاریف کلی ارتباط و انواع آن، نامه‌‌ها و گزارش‌های اداری و ارکان آنها، اهداف گزارش‌های اداری در سازمان، خصوصیات گزارشی خوب و همچنین نحوه تنظیم شکل ظاهری نامه‌ها و گزارش‌های اداری، ارکان آنها، اندازه کاغذ و نوع و شماره قلم توضیح‌داده‌شده‌اند.

بخش سوم، مهم‌ترین موارد مصوب رسم‌الخط فرهنگستان زبان و ادب پارسی را به‌اختصار بیان‌می‌کند.

در بخش چهارم، مفاهیم پرکاربرد دستور زبان فارسی، نه به‌صورت تخصصی که درحد نیاز برای صحیح‌نویسی نوشته‌های رسمی فارسی در سطح رشته‌های مختلف تحصیلی مطرح‌شده‌است.

بخش پنجم نیز، به رایج‌ترین علایم نشانه‌گذاری و موارد پرکاربرد این نشانه‌ها در نوشته‌های رسمی اختصاص‌یافته‌است.

درخصوص بخش‌های چهارم و پنجم، بیان چند نکته ضروری می‌نماید: ازجمله اینکه موارد مطرح در این بخش‌ها، بسیار خلاصه‌تر از اصل این مباحث در رشته زبان و ادبیات فارسی هستند چراکه مخاطبان این مجموعه، رشته‌های تحصیلی مختلف خواهندداشت بنابراین کوشیده‌ایم تا کاربردی‌ترین مفاهیم را به‌صورت ساده و درحد نیاز برای صحیح‌نویسی نوشته‌های رسمی در اختیار کاربران محترم قراردهیم.

نکته دیگر اینکه رعایت برخی قوانین مطرح در این مجموعه ازجمله، فاصله و نیم‌فاصله برای دوستان نابینا و کم‌بینا، چندان محسوس و لازم نمی‌نماید اما بایددرنظر‌داشته‌باشیم که رعایت چنین مواردی برای مخاطبان بینا بسیار مهم و تأثیرگذار است؛ بنابراین فایلی word برای این دو بخش درنظرگرفته‌شده که نمونه‌هایی مکتوب برای تبیین بهتر مفاهیم برخی تیترها در آن گنجانده‌شده و لازم است، کاربران نابینا و کم‌بینا در برنامه Jaws، پس از شنیدن جمله به جمله نمونه‌ها یک‌بار هم، جملات را حرف‌به‌حرف بشنوند و همچنین، تنظیمات خواندن نشانه‌گذاری‌هایی مانند ویرگول، نقطه‌ویرگول و سایر نشانه‌ها را در این برنامه فعال‌کنند؛ راهکار خواندن حرف‌به‌حرف کلمات، استفاده از مکان‌نماهای چپ و راست است و برای تنظیم خواندن نشانه‌ها باید در منوی Optionsپنجره Jaws, گزینه Voices, گزینه Voice adjustment, گزینه Voice punctuation را روی All تنظیم‌کنند.

این نکته را هم مدنظرداشته‌باشید که دو بخش اول، تنها برای نامه‌ها و گزارش‌های اداری کاربرددارند نه برای سایر نوشته‌های اداری یا رسمی؛ اما بخش‌های سوم تا پنجم برای اغلب نوشته‌های اداری و رسمی فارسی، کاربردی و قابل‌استفاده‌اند.

در پایان باید اشاره‌کنم که بی‌تردید، این اثر خالی از اشکال نیست؛ بنابراین از دریافت نظریات سودمند و بی‌غرض شما عزیزان استقبال‌خواهیم‌کرد باشد که راهگشایمان باشد در فعالیت‌های آتی.

خدایا چنان کن سرانجام کار

تو خشنود باشی و ما رستگار

ایمیل مؤلف:

saramanouchehri@yahoo.com

ایمیل انجمن علمی-فرهنگی موج نور اصفهان:

Mojenoor84@gmail.com

سارا منوچهری نایینی            اردیبهشت‌ماه 1396

انجمن علمی-فرهنگی موج نور اصفهان

برای تهیه این کتاب روزهای فرد از ساعت 12 تا 14 و روزهای زوج از ساعت 16 تا 18 به جز روزهای تعطیل با تلفن 03136687033 تماس بگیرید.

به امید روزهای روشنتر.