اولین تجربه عادت ماهانه برای هر فرد، به‌ویژه در دوران نوجوانی، می‌تواند پر از احساسات متناقض و نگرانی‌های زیادی باشد. اما وقتی این تجربه برای یک کودک نابینا رخ می‌دهد، پیچیدگی‌های خاص خود را دارد که شاید والدین را در مواجهه با آن سردرگم کند.
چگونه می‌توان به فرزند نابینا آموزش داد که بدنش چه تغییراتی می‌کند؟ چطور می‌توان او را آماده کرد تا با اعتماد‌به‌نفس این مرحله را پشت سر بگذارد؟
در این مقاله، با روش‌هایی آشنا می‌شوید که می‌تواند نه‌تنها به والدین، بلکه به خود فرزند نابینا کمک کند تا با آگاهی و اطمینان، مدیریت عادت ماهانه را بیاموزد. از تشخیص علائم شروع قاعدگی گرفته تا استفاده از محصولات بهداشتی و مقابله با چالش‌های روزمره، این مقاله برای هر کسی که می‌خواهد به کودک نابینای خود در این مسیر یاری رساند، یک راهنمای ارزشمند است.
همراه با ما در این شماره از نشریه خودآگاهی جنسی، لمس سلامتی باشید تا با نکات مفید و تجربیات عملی در این زمینه آشنا شوید.
مشخصات نشریه:
- نام مقاله: Teaching your Blind Child to Manage their Period.
- آموزش مدیریت عادت‌ماهانه به کودک نابینا.
- نویسنده: کانِر اسکات-گارْدْنِر.
- مترجم: سعید زرگریان.
- منبع:
اولین باری که دچار عادت ماهانه می‌شوید، ممکن است واقعا گیج و سردرگم شوید، به‌ویژه اگر برای مواجهه با آن آماده نشده باشید. والدین زیادی را می‌شناسم که سخت در تلاش‌اند تا بدانند فرزند نابینایشان را دقیقا چطور باید برای این مرحله از زندگی آماده کند. این مسئله را تا چه حد باید برای فرزندشان باز کنند؟ چه منابعی در این زمینه کمکشان می‌کند؟ آیا همۀ محصولات این حوزه برای افراد نابینا مفید و دسترس‌پذیر است؟
در حالی که، بنا به دلایل واضح، من افراد را تشویق نمی‌کنم در وبلاگ‌ها دربارۀ عادت ماهانۀ فرزندشان صحبت کنند، می‌توانم با خیالی آسوده دربارۀ این جنبه از زندگی خودم صحبت کنم. برای همین هم فکر کردم که خوب است راجع‌به فرایند مدیریت عادت ماهانه و روش‌هایی که در این زمینه روی خودم جواب داده و نداده، مطالبی بنویسم.
عادت ماهانه را چطور برای فرد نابینا توضیح دهیم
به‌شخصه معتقدم صرفا به این دلیل که دارید با بچۀ نابینا صحبت می‌کنید، لازم نیست توضیحاتتان راجع‌به عادت ماهانه را تغییر دهید؛ اما اگر بچه چندمعلولیتیست، شاید لازم باشد وضعیت را جور دیگری برایش توضیح دهید. با این حال، قطعا باید بچه‌های نابینا را به‌طور کامل دربارۀ بدنشان آموزش دهیم و فرصتی در اختیارشان بگذاریم تا تمام سؤالاتشان را بپرسند.
شاید فرزندتان دلش نخواهد در مورد این مسئله با شما صحبت کند. ما در خانوادۀ خودمان همیشه دربارۀ این‌جور مسائل خیلی شفاف صحبت می‌کردیم؛ اما کاملا درک می‌کنم که بعضی از بچه‌ها و نوجوان‌ها شاید رویشان نشود در‌این‌باره حرف بزنند. منابع زیادی وجود دارد که می‌توانید در اختیار فرزندتان بگذارید تا حتی اگر دوست ندارد در این خصوص با شما صحبت کند، باز هم بتواند به تمام اطلاعات مورد‌نیازش دست پیدا کند.
اگر فرزندتان از اینترنت استفاده می‌کند، شاید ببیند که مقاله همه‌چیز دربارۀ قاعدگی خیلی کمکش می‌کند که بفهمد دقیقاً برای بدنش چه اتفاقی دارد می‌افتد. همچنین، فکر می‌کنم این مقاله از وب‌سایت آلوِیز که سه نشانۀ اولین عادت ماهانه را توضیح می‌دهد، واقعا مفید است، زیرا هم به شما می‌گوید دنبال چه نشانه‌هایی باید بگردید و هم توصیه‌هایی راجع‌به این می‌دهد که چطور می‌توانید بستۀ اضطراریِ کوچکی آماده کنید که موقع عادت ماهانه از آن کمک بگیرید.
اگر فرزندتان ترجیح می‌دهد در‌این‌باره به‌صورت بریل مطالعه کند، می‌توانید برایش کتابی را از انتشارات ملی نابینایان تهیه کنید که همه‌چیز را دربارۀ قاعدگی توضیح می‌دهد. علاوه‌بر‌این، می‌توانید منابع مربوط را از اینترنت دانلود کرده و آن را به‌صورت بریل چاپ کنید یا روی فِلَش بریزید تا با برجسته‌نگار مطالعه‌اش کند.
چطور به بچۀ نابینا یاد بدهیم نزدیک‌شدن عادت ماهانه‌اش را تشخیص دهد
از بسیاری جهات، افراد نابینا، فرارسیدن موعد عادت ماهانه‌شان را دقیقا به همان شیوه‌هایی تشخیص می‌دهند که افراد بینا. نابیناها هم مثل دیگران ممکن است هنگام عادت ماهانه، دچار افزایش جوش‌های پوستی، گرفتگی عضلات شکم، حساسیت سینه‌ها، درد کمر و تورم شوند. این‌ها همگی نشانه‌هاییست که کودک یا نوجوان نابینا می‌تواند نحوۀ تشخیصشان را یاد گیرد تا به‌کمک آن‌ها بفهمد که موعد عادت ماهانه‌اش درحال نزدیک‌شدن است. برای برخی افراد، این نشانه‌ها هر ماه تقریبا در زمان یکسانی ظاهر می‌شود؛ از همین رو، خوب است به فرزندتان بگویید: سابقۀ این نشانه‌ها را نگه دارد تا ببیند طبق الگوی خاصی رخ می‌دهند یا خیر.
همچنین، بسیار مهم است که فرزند نابینایتان یاد بگیرد فرق بین خون و سایر ترشحات بدن را تشخیص دهد. این نکته هم برای مدیریت عادت ماهانه به کار می‌آید و هم برای اینکه بچه یاد بگیرد جراحت‌ها و سایر عارضه‌های بهداشتی را چطور مدیریت کند. خون درجۀ غلظت بسیار منحصر‌به‌فردی دارد. همچنین، چسبناک است و کمی بوی فلز می‌دهد که شاید فرزند نابینایتان متوجه آن شود.
فرد نابینا از چه محصولاتی باید استفاده کند؟
هرکسی، چه بینا و چه نابینا، در مورد اینکه کدام محصولات برای مدیریت عادت ماهانه بیشتر به کار می‌آید، نظر خاص خودش را دارد. خود من ابتدا از پدهای قاعدگی استفاده می‌کردم؛ ولی بعد به‌سراغ تامپون رفتم که برایم خوب جواب می‌دهد. طول می‌کشد تا فرزندتان بفهمد که کدام محصولات بهتر از همه برایش جواب می‌دهد و هرچه بزرگ‌تر می‌شود، شاید تغییر عقیده بدهد و بخواهد محصولات جدید را امتحان کند .
خوب است از قبل چند محصول متفاوت بخرید تا فرزندتان هم بتواند امتحانشان کند و هم بداند چه گزینه‌هایی در اختیار دارد. یادتان باشد که بچه‌های بینا با نگاه‌کردن به محصولات در سوپرمارکت از گزینه‌های مختلف آگاه می‌شوند؛ اما از آنجایی که بچۀ نابینا امکان چنین کاری را ندارد، باید هر‌طور‌شده مطمئن شوید که فرزندتان از همۀ گزینه‌های موجود، آگاه است.
پیشنهادهای اولیۀ من این‌هاست: پد بال‌دار، نوار بهداشتی کوچک‌تر برای استفاده در هنگام شب، تامپون بدون اپلیکاتور و تامپون دارای اپلیکاتور. گزینه‌هایی مثل کاپ قاعدگی و لباس زیر ضدنشتی را هم می‌توانید به فرزندتان معرفی کنید.
چطور به فرزندم یاد بدهم از این محصولات استفاده کند؟
قصد دارم اینجا از تجربۀ شخصی‌ام بگویم و داستان عادت‌های ماهانۀ خودم را با شما در میان بگذارم. عادت ماهانۀ من در سن خیلی کم شروع شد و در واقع، خیلی پیش‌بینی‌نشده بود. با این حال، مادرم به‌محض اینکه دید چه اتفاقی دارد می‌افتد، وضعیت را برایم توضیح داد. من از قبل با عادت ماهانه آشنا بودم (آخر یک خواهر بزرگ‌تر از خودم دارم) و برای همین هم این واقعیت که عادت ماهانۀ خودم شروع شده، برایم ترسناک نبود. مادرم هم تامپون و هم پد را نشانم داد و توضیح داد که چطور باید از آن‌ها استفاده کنم. اول از همه، نشانم داد که پد را چطور باید داخل لباس زیرم بگذارم.
اول یک لباس زیر گذاشت جلویم و بعدش نشان داد که چطور باید پوستۀ محافظ پد را از پشت آن جدا کنم و پد را داخل لباس زیر بچسبانم. از آنجایی که کار عجیب و سختی به نظر می‌رسید، آن را به‌صورت عملی امتحان کردیم: طوری که انگار می‌خواهم پدَم را عوض کنم، روی توالت فرنگی نشستم و لباس زیرم را پایین کشیدم. این روش بیشتر کمکم کرد، چون که گذاشتن پد داخل لباس زیرم را در همان وضعیتی یاد گرفتم که قرار بود در عمل انجامش دهم.
برای اینکه نحوۀ گذاشتن تامپون را یاد بگیرم، مادرم ساختار دقیق بدنم را برایم شرح داد. درست است که تا حدی با ساختار بدنم آشنا بودم، اما از آنجایی که آن‌موقع خیلی کوچک بودم، خوب بود که مادرم آن را کامل برایم توضیح دهد. شرح داد که تامپون را وارد کدام قسمت بدنم باید کنم و چطور. این کار را موقعی انجام دادیم که تازه حمام کرده و خودم را توی حوله پیچیده بودم تا مادرم مطمئن شود بدنم همان جوری که می‌خواهم از دید خودش و دیگران پنهان شده.
آیا راحت‌تر نیست که به فرزندم قرص ضدبارداری بدهم؟
استفاده از روش‌های جلوگیری از بارداری، انتخاب کاملاً قابل‌قبولی است که شاید برخی نابینایان دست به آن بزنند. از آنجایی که من عادت ماهانۀ وحشتناکی دارم، به‌شخصه در گذشته از روش‌های گوناگون جلوگیری از بارداری استفاده کرده‌ام. قرص ضدبارداری، آمپول ضدبارداری، آی‌یو‌دی و ایمپلنت، همگی گزینه‌هاییست که فرزندتان می‌تواند در این زمینه بررسی کند و خوب است راجع‌به آن‌ها با او صحبت کنید تا از وجودشان آگاه شود.
اما هشدار می‌دهم که خودتان این انتخاب را برای فرزندتان انجام ندهید یا این برداشت را ایجاد نکنید که استفاده از روش‌های جلوگیری از بارداری، راحت‌تر از یادگیری مدیریت عادت ماهانه است. جلوگیری از بارداری برای همه جواب نمی‌دهد و حتی اگر جواب هم دهد، شاید زمانی فرابرسد که فرزندتان بخواهد استفاده از آن را متوقف کند تا باردار شود. آن‌وقت اگر بلد نباشد عادت ماهانه‌اش را مدیریت کند، در این مرحله دچار سردرگمی می‌شود و به‌احتمال زیاد، فرد بزرگ‌سالی خواهد بود که هیچ‌کس را ندارد تا در این خصوص از او کمک بگیرد. بنابراین، قطعا بهتر است فرزندتان چگونگی مدیریت‌کردن این جنبۀ کاملا طبیعی زندگی‌اش را یاد بگیرد و در عین حال، شما را هم در کنار خودش داشته باشد تا راهنمایی‌اش کنید.
با این‌همه، برخی جوانان نابینا شاید دلشان بخواهد از شیوه‌های جلوگیری از بارداری استفاده کنند.
خودم اولین بار وقتی یازده‌ساله بودم از قرص ضدبارداری استفاده کردم. بنابراین، خوب است که بچه‌ها از گزینه‌های در دسترسشان مطلع شوند.
نکات مفید
در زیر، چند نکته‌ای را می‌خوانید که از نظر من نابینایی که از قضا دچار عادت ماهانه هم می‌شوم، دانستنشان مفید است:
- اگر فرزندتان تلفن همراه دارد، به او یاد دهید عادت ماهانه‌اش را با استفاده از برنامه‌های کاربردی مخصوص این امر ثبت و پیگیری کند. خود من با استفاده از برنامۀ سلامت نصب‌شده روی گوشی آیفونم موعد عادت ماهانه‌ام را ثبت و پیگیری می‌کنم. عادت ماهانۀ من خیلی نامنظم است؛ اما برای کسانی که عادت ماهانۀ منظم دارند، استفاده از این برنامه‌های کاربردی به‌شدت کمک می‌کند تا اگر مشکلی حس کردند، متوجه آن شوند.
- محصولاتی را که فرزندتان ترجیح می‌دهد، یادداشت کنید و به ذهن بسپارید و مطمئن شوید که فرزندتان به این اطلاعات دسترسی دارد. زمانی می‌رسد که فرزند نابینایتان وارد دنیای بیرون می‌شود و باید خودش به‌تنهایی خرید کند. همین‌طوری‌اش هم آدم از خرید خواربار خوشش نمی‌آید، تا چه برسد به اینکه با یک دستیارِ خرید وسط سوپرمارکت به‌ایستید و اصلا ندانید که کدام برند تامپون را می‌خواهید! اگر فرزندتان این اطلاعات را در اختیار داشته باشد، استرس خرید محصولات قاعدگی برایش به‌مراتب کمتر می‌شود.
- به فرزندتان یاد دهید مسئولیت آماده‌سازی بستۀ اضطراری مدیریت عادت ماهانه را که باید با خودش به مدرسه ببرد را به عهده بگیرد. محتویات این بسته می‌تواند شامل لباس زیر، تامپون یا پد، کهنه و هر چیز دیگری باشد که فرزندتان فکر می‌کند به دردش می‌خورد. خوب است فرزندتان همیشه محض احتیاط چنین بستۀ کوچکی همراه خودش داشته باشد.
- توضیح دهید که اشتباه و تصادف برای همه پیش می‌آید. افراد نابینا خیلی راحت ممکن است خودشان را بابت مسائلی مثل نشتی خون قاعدگی، سرزنش کنند و به‌خاطر آن دچار احساس گناه شوند. اگر فرزندتان بداند که این‌جور مسائل برای همه پیش می‌آید و با نحوۀ مدیریت‌کردن آن هم آشنا باشد، مثلا بداند لکه را چطور باید از روی لباسش برطرف کند، شاید دیگر در این مسیر دچار شرم یا اضطراب بیهوده نشود.
اگرچه اولین عادت ماهانه برای هر کسی ممکن است سخت باشد، لزومی ندارد که نابینابودنِ بچه این مسئله را برای او سخت‌تر کند. اگر ذهن بازی داشته باشید، حاضر باشید برای آموزش به فرزندتان وقت بگذارید و مطمئن باشید که او از عهده‌اش برمی‌آید، خیلی زود می‌فهمید مسئله آن‌قدرها هم که شاید تصور کرده‌اید ترسناک نبوده.
