………سخن هفته
* معلولان و ناپختگی در انتخابات
یکی از مشکلاتی که از گذشته در عموم «انتخابات»های جامعه معلولان به طور کلی از جمله نابینایان و کمبینایان وجود داشته است و متأسفانه همچنان شاهد آن هستیم، ناپختگی در برگزاری این «انتخابات»هاست. به محض ضرورت انجام یک انتخابات در درون یک تشکل حوزه افراد معلول یا یک انتخابات در سطح ملی که میتواند تأثیر عمده ای بر زندگی افراد معلول داشته باشد، شاهد روندهای تکراری عدم پختگی، قانونمندی و امکان مؤثر برای انتخاب صحیح نمایندگان این تشکلها در هیأتهای مدیره هستیم. هفته گذشته انتخابات شورای هماهنگی تشکلهای معلولان کشور در ستاد مرکزی سازمان بهزیستی برگزار شد. هدف از آن انتخاب هیأت مدیره کشوری مسؤول هماهنگی تشکلهای معلولان کشور بود که از سمت و جایگاه این هیأت مدیره مشخص است چه مسؤولیتهای سنگینی بر عهده دارد. اما هنگام معرفی نامزدها هیأت رئیسه نمیخواست برای معرفی نامزدها وقت اختصاص دهد و در نهایت نیز وقتی بسیار محدود به هر نامزد برای معرفی خود داده شد. این امر متأسفانه در بسیاری از انتخاباتها تکرار میشود. درست آنجا که آدمها باید بر اساس شناخت کامل از نوع وظایف آنانی که در حال انتخاب کردنشان هستند و تطبیق قابلیت نامزدها با وظایف آنها رأی دهند عموماً روند معرفی و انتخابها بسیار سرسری، با عجله برگزار میشود که نتیجه آن انتخاب هیأت مدیره هایی است که ترکیبی مناسب برای انجام وظایف محوله ندارند. مهمتر از آن رأیهایی است که بر اساس روابط شخصی، رودربایستیها و ملاحظات غیر عقلایی دیگر صورت میپذیرد. جالب آنجاست در یکی از این انتخاباتها شرکت کنندگان به شدت از عملکرد منفعلانه برخی اعضای هیأت مدیره قبلی انتقاد کردند و دوباره همان اعضا را برای هیأت مدیره جدید انتخاب کردند. باید برای این آفت رشد جمعی تشکلهای معلولان فرهنگسازی و آگاهی رسانی کرد.
صئ……….تجربه هایمان را قسمت کنیم
* حضور مؤثر نابینایان در فعالیتهای اجتماعی، یک اصل است (بخش دوم): هفته گذشته بخش اول از صحبتهای محمود گودرزی، یکی از نابینایان فعال در عرصه اجتماعی را خواندید. گودرزی در بخش نخست از صحبتهایش، از تجربه های خود در برقراری ارتباط با اقشار مختلف صحبت کرد: «من از کودکی با همسن و سالهای خودم در کوچه و محله همبازی بودم، به طوری که یکی از پاثابتهای بازیهای مختلف به حساب میآمدم. ما در یکی از محلات جنوب شهر زندگی میکردیم؛ محلاتی که ساکنان آن محلات به خونگرمی و داشتن روابط قوی و محکم معروف بودند. همین خصلت به اصطلاح به جوش بودن از همان دوران در من تقویت شد و تا به امروز ادامه دارد.» خود را میراثدار مردمی میداند که همیشه سعی داشتند در هر مشکلی یار و مددکار هم باشند: «از همان دوران سعی داشتم با افراد مختلف از اقشار گوناگون ارتباط برقرار کنم و دایره دوستانم را گسترش دهم. من یکی از میراثداران مردمی هستم که مهمترین ویژگی آنها همدلی و همیاری در مسائل و مشکلات همنوعانشان بود.» به تعبیر خودش، روزهای انقلاب در بزرگتر شدن دایره دوستانش تأثیر مهمی داشت: «در ایام انقلاب، من هم مثل بسیاری از جوانان آن ایام، در کوچه ها و خیابانهای شهر در صحنه های مختلف حضور داشتم. با کسانی که نظرهای مخالف داشتند به بحث و گفتگو میپرداختم و هر دو طرف سعی میکردیم همدیگر را متقاعد کنیم؛ درست مثل تمام جوانان آن روزگار. همین فعالیتها باعث شد تا دایره دوستانم وسیعتر شود.» قبلاً از اشتغالش در بیمارستان گفته بود، بر این تأکید میکند که کار در بیمارستان نقطه عطفی در زندگی کاریش ایجاد کرد: «اول در بیمارستان یافتآباد کار میکردم. آن بیمارستان تنها دو خط تلفن داشت که یکی مربوط به مدیریت بود و خط دیگر به پرسنل و مردم اختصاص داشت. وجود همان یک خط باعث شده بود ما به هر شکل که شده با همان امکانات کم کار دوستان را راه بیندازیم. در همان روزگار بود که من با دوستانی آشنا شدم که در تأسیس نشر عارف با هم همکار شدیم.» خود را یکی از نابینایان هوشمند در جهتیابی و تسلط به مختصات محیطهای مختلف میداند: «گفتم که من از کودکی در محله با همسالان بودم و به همان واسطه، کم کم با مختصات محله خودمان آشنا شدم. در دوران جوانی هم سعی میکردم محلات تهران را بشناسم، در روزهای انقلاب هم که از این محله به آن محله دائماً در تکاپو بودیم و تمام این موارد کمک کردند تا تسلط خوبی بر محیط پیدا کنم.» یک توصیه مهم به تمام همنوعانش میکند: «دوستان نابینای من باید هنگام تردد در ایستگاههای مترو دقت کافی را داشته باشند. چند روز پیش، وقتی از آسانسور سکوی کهریزک ایستگاه سعدی وارد ایستگاه شدم، هیچ مأموری در ایستگاه نبود، ساعت 10:30 صبح بود، وقتی پا به سکو گذاشتم همزمان قطار وارد ایستگاه شد، اگر کمی بیدقتی کرده بودم، همزمان با ورود قطار به چاله سقوط میکردم.»
صئ………خانه داری به سبک نابینایی
* پاسخ به سؤالات خوانندگان ستون خانه داری به سبک نابینایی
1- یکی از دوستان راجع به بافندگی پرسیده بودند. باید بگویم آموزش این هنر از پایه نیاز به کارگاه عملی دارد، اما ما میکوشیم از این پس برخی از مدلهای جدید یا طرز بافت شنل را آموزش دهیم. 2- روش سرخ کردن بادمجان و کدو را پرسیده بودند. ما به طور خلاصه چند مورد را یادآوری میکنیم: الف- تابه کوچکتر و از جنس کف سرامیک یا چودن یا تفلون خوب انتخاب نمایید. ب- روغن تابه را از ابتدا زیاد نریزید تا در برگرداندن بادمجانها به مشکل بر بخورید. میتوانید اگر دیدید صدای سرخ شدن کمتر شد و نیز هنگامی که با چنگال میخواهید بادمجانها را برگردانید ته تابه خشک است، دوباره روغن اضافه نمایید. ج- بادمجانها را از یک طرف در تابه بچینید و زیاد فشرده نکنید. وقتی از چپ به راست یا بالعکس چیدید، در بالا یا پایین تابه نیز میتوانید یک برش قرار دهید. د- زمان برگرداندن معمولاً روی شعله کم پنج دقیقه بعد از انداختن بادمجانهاست. میتوانید یک برش را (که بهتر است از برشهای وسط تابه باشد، چون حرارت بیشتر سبب میشود زودتر سرخ شود) بردارید و با نوک انگشتان امتحان کنید، اگر تهش خشکتر بود و رویش نرم شده بود و به راحتی چنگال در آن فرو میرفت، یعنی سرخ شده است. ه- باید یادتان بماند که از کدام قسمت شروع به برگرداندن کرده اید. برای برگرداندن حتماً از چنگال –که بهتر است چنگال دسته بلند مخصوص آشپزی باشد- استفاده نمایید. و- برای گرفتن روغن اضافه بادمجان یا کدوی سرخ شده، آنها را روی یک دستمال روغنگیر –که در فروشگاهها موجود است- درون یک سینی قرار دهید و بگذارید دستمال، روغن آنها را به خود بکشد. نمک زدن به برشها پیش از سرخ کردن نیز مفید است. 3- برخی از دوستان خواستار گسترش ستون خودآرایی بودند که متأسفانه امکان این کار به دلیل محدودیتهای خاص وجود ندارد. فقط در جواب دوستان میگویم که در هنگام اصلاح صورت از اسپری لیدوکائین حتی المقدور استفاده نکنید، زیرا به مرور زیانآور خواهد بود. 4- برخی خواهان آموزش پیتزا در انواع مختلف بودند که در پاسخ این عزیزان باید گفت که ما پیتزای مخلوط را آموزش داده ایم. همه پیتزاها معمولاً به همین روش تهیه میشوند. آنچه در تهیه پیتزاها مهم است: الف- تهیه خمیر آن است که ما در هفته های آینده آموزش خواهیم داد. ب- افزودن پنیر پیتزای رنده شده هم زیر مواد (پیش از ریختن مواد) و هم بعد از ریختن همه مواد، لازمه کار است. به طوری که پنیر کاملاً سطح پیتزا را بپوشاند. ج- اگر از خمیرهای آماده استفاده میکنید، اولاً آنها را برعکس نگذارید! روی خمیر کمی برآمده تر و برجسته تر است. ثانیاً قالبتان باید کاملاً اندازه خمیرتان باشد. اگر بزرگتر باشد پف نان میخوابد و اگر کوچکتر باشد خمیرتان ترک میخورد و پیتزا خراب میشود. د- پیش از ریختن مواد باید سطح خمیر را با سس قرمز کاملاً بپوشانید. برای این کار میتوانید از فرچه های مخصوص آشپزی استفاده کنید. کسانی که فلفل دلمه یا سیر را دوست دارند، میتوانند یکی از آن دو را رنده کرده روی سس بریزند و سپس یک لایه پنیر و بعد مواد دیگر را اضافه نمایند. در هفته های آتی نوعی پیتزای مفید را که برای کودکان و نیز سالخردگان سودمندتر است، آموزش خواهیم داد. 5- برخی در سرخ کردن کتلت، مشکلاتی داشتند. در پاسخ به این گروه باید بگویم برای سهولت در این کار روشهایی را که برای سرخ کردن بادمجان گفتیم را مطالعه و رعایت کنند. به این نکات نیز توجه نمایند: الف- مایع کتلتشان نباید نه شل و نه سفت باشد. ب- تخم مرغ مواد به تناسب مواد کتلت تعیین میشود. مثلاً برای 12 کتلت دو تخم مرغ کافی است. ج- یک قاشق آرد سفید یا آرد نخود به مایع اضافه کنید. د- هنگام سرخ کردن کتلت، کمی دستتان را نمناک کنید و سپس به کتلت شکل بدهید یا کمی آرد سوخاری به دستتان بزنید و کتلت را درست کنید. ه- تا چهار پنج دقیقه (تا زمانی که کتلتها خود را نگرفته اند) به آنها دست نزنید و حرکتشان ندهید، چون خرد میشوند. و- برای برگرداندن آنها کتلتها را به سمت کنار تابه هدایت کرده، با استفاده از کفگیر آنها را به آرامی بلند کنید و به سمت کنار تابه برگردانید و سپس طوری دستتان را حرکت دهید که کفگیر زیر کتلتها باشد و کتلتها روی آنها و سپس کفگیر را به آرامی از زیر کتلتها بکشید. دیگر زمان زیادی نیاز ندارید سرخ شدن طرف دوم نصف مدت سرخ شدن طرف اول زمان میخواهد. 6- برخی از عزیزان راجع به روش گرفتن ناخن کودکان پرسیده بودند. این کار نیز به روش عملی میتواند آموزش داده شود، اما باید گفت از ناخنگیر کوچک استفاده کنید و برای نوزاد از ناخنگیر ویژه نوزادان. ابتدا بگذارید ناخن کودک کاملاً بلند شود. برخی والدین ناخن کودک را خیلی زود میگیرند و این کار باعث میشود به نوک انگشت آنها آسیب وارد شود. اگر نوزاد زیر چهل روز است، اگر از چنگ زدن او به صورتش میترسید میتوانید از نوعی دستکش نوزاد استفاده نمایید. البته این به این معنا نیست که ناخن آنها را نگیرید. مقصود این این است که اجازه بدهید میزان ناخن به حدی برسد که بتوانید ناخنگیر را در زیر آن فرو ببرید و با انگشت دیگر حد ناخن روی انگشت کودک را اندازه بگیرید و سپس آن میزان اضافه را کوتاه کنید. تیزیهای ناخن را با سوهان اصلاح نمایید و دیگر از ناخنگیر کمک نگیرید. برای کودکان بالای یک سال بهتر است بعد از گرفتن ناخن و شستن دست آنها اطراف انگشتان آنها را با کمی روغن زیتون ماساژ دهید. 6. برخی روش سرخ کردن آرد حلوا را پرسیده بودند. در پاسخ باید گفت میزان سرخ کردن آرد معمولاً روی شعله کم بیست دقیقه طول می کشد. وقتی بوی خوش آرد را استشمام کردید بدانید این آرد سرخ شده است. آردی که سرخ شده باشد مانند آرد خام، نرم نیست، بلکه در هنگام بهم زدن کاملاً در زیر کفگیر یا قاشق چوبی مشخص میشود. روش بهم زدن بسیار مهم است، کاملاً دور تابه را با کفگیر لمس کنید و همه آرد را بهم بزنید. وگرنه آرد دور تابه میسوزد و باعث میشود اولاً حلوا بوی سوخته بگیرد. ثانیاً بوی بد سوختگی موجب میشود شما نتوانید بوی خوب آرد را حس کرده، متوجه سرخ شدن آن شوید. 7- برخی روش تفت دادن بامیه و آلو یا به را میخواستند. بِه را اصلاً نیاز نیست تفت بدهید. زیرا اگر تکه های آن مربعی و کوچک باشد، هم در خوراک زیباتر است و هم بدون تفت دادن میپزد. اندازه این مربعها به اندازه یک گردوی درشت است. آلو را نیز وقتی پیاز داغ تهیه کردید دو دقیقه پیش از برداشتن آن یعنی زمانی که پیازتان کاملاً نرم شد، میتوانید آلویی را که نیم ساعت خیس خورده است اضافه کنید. بامیه را نیز سه دقیقه بیشتر تفت ندهید. روی شعله متوسط بگذارید تا زود نرم شود. هر سه تای این گیاهان را باید ده دقیقه یا حد اکثر یک ربع پیش از برداشتن خوراک اضافه نمایید چون زود له میشوند.

……..فناوریهای امیدبخش
* AccessNote, اپلیکیشن یادداشتبرداری در اندروید: مختصات صفحات لمسی به گونه ای است که دسترسی به بسیاری از بخشهای دستگاههای هوشمند را آسانتر میکند. اگر برای فعال کردن یکی از گزینه ها در گوشی صفحه کلیددارتان باید چندین دکمه مختلف را میفشردید و از چندین صفحه مختلف عبور میکردید، در صفحه لمسی، با دانستن موقعیت مکانی هر گزینه بر روی صفحه، به راحتی میتوانید با یک اشاره، آن گزینه را فعال کنید. این را میتوان یکی از مزایای کوچ کاربران، از صفحه کلید به صفحه لمسی به حساب آورد. اما شاید تنها نکته ای که روند کوچ را برای کاربران قدری دشوار میکند، مشکلی است که بسیاری از کاربران صفحات لمسی در نوشتن با آن مواجه میشوند. فرایند نوشتن به کندی انجام میشود و اصلاح نوشته ها هم کاری مشکل به نظر میرسد. برنامه نویسها اما برای حل این مشکل کاربران نابینا دست به طراحی اپلیکیشنهای مختلفی زده اند که تا اندازه ای توانسته این روند را آسانتر کند. پیشتر اپلیکیشنی با نام accessible editor در میان نابینایان شناخته شده بوده و کاربران زیادی از امکانات آن برای نوشتن و خواندن متون استفاده میکرده اند. این بار اما «AFB»، فدراسیون نابینایان آمریکا، اقدام به طراحی اپلیکیشنی برای خواندن و نوشتن در محیط اندروید کرده است. «AccessNote»، نام برنامه ای است که AFB طراحی کرده و به شکل رایگان در اختیار کاربران نابینا قرار داده است. به کمک این برنامه، کاربران قادر خواهند بود متون مورد نظرشان را در محیطی مناسبسازی شده تایپ کنند و متنهای تایپ شده را به شکل دلخواه پوشه بندی کنند. این برنامه نسبت به نمونه ای که در بالا یاد شد، از چند برتری عمده برخوردار است که بد نیست نگاهی به این ویژگیها بیاندازیم:
اولین قابلیت این برنامه، امکان جستجو در متون است که به دو شیوه در اختیار کاربر قرار میگیرد: جستجو در میان نام پرونده های ذخیره شده و جستجو در متن جاری. به این ترتیب، کاربر قادر خواهد بود از میان پرونده ها، پرونده مورد نظرش را پیدا کند یا در متن جاری، کلمه ای را که به دنبال آن است جستجو کند. امکان اتصال برنامه با dropbox هم از دیگر قابلیتهای این اپلیکیشن است که به کاربر امکان میدهد یک نسخه پشتیبان از هر آنچه که مینویسد در دراپباکس خود نگهداری کند. قابلیت ارسال متن به شکل پیوست یا به عنوان متن ایمیل هم از دیگر امکانات این برنامه است. امکان EEدرشتنمایی حروف هم از ابزارهایی است که در برنامه گنجانده شده. افزون بر اینها، در هنگام تایپ متون انگلیسی هم یک غلطیاب در اختیار کاربران قرار گرفته که میتوانند به کمک آن، غلطهای املایی متنشان را اصلاح کنند. کاربران میتوانند برای استفاده از این امکانات و سایر قابلیتهای دیگری که در این اپلیکیشن گنجانده شده، وارد «Play Store» شده و در قسمت جستجو، کلمه «AccessNote» را نوشته و از میان نتایج، گزینه مورد بحث را انتخاب و نصب کنند.